معاون رئیس شورای امنیت روسیه گفت، آمریکا می‌خواهد به بهانه مبارزه با تروریسم در نزدیکی افغانستان بماند.
آمریکا در ماه مه، پس از آنکه جو بایدن رئیس جمهور این کشور اعلام کرد واشنگتن پس از نزدیک به ۲۰ سال جنگ و اشغال افغانستان، از این کشور خارج می‌شود، با همسایگان این کشور جنگ زده از جمله ازبکستان و تاجیکستان تماس گرفت. به نظر می‌رسد تاکنون تمام اقدامات آمریکا برای نزدیک شدن به این کشورها، بی نتیجه مانده است.
یوری کوکوف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه در این باره گفت: آمریکا از اهداف ژئوپلیتیکی خود در غرب آسیا دست بردار نیست و به دنبال تقویت موقعیت خود در کشور‌های همسایه افغانستان به بهانه مبارزه با تروریسم است.
کوکوف در مصاحبه‌ای که روز چهارشنبه در روزنامه روسیسکایا Rossiyskaya منتشر شد گفت: در واقع، تهدید‌هایی از نظر ژئوپلیتیک [برای روسیه]وجود دارد که ناشی از این واقعیت است که آمریکایی‌ها در واقع جاه طلبی‌های خود را در این منطقه رها نکرده اند بلکه برعکس، به بهانه مقابله با گروه‌های تروریستی، به دنبال کسب موقعیت در کشور‌های همسایه افغانستان و ایجاد پایگاه‌هایی برای هواپیما‌های بدون سرنشین خود و ایجاد مراکز آموزشی برای آموزش پرسنل نظامی، نیروی‌های انتظامی و نیرو‌های ویژه محلی هستند. در اصل، این به معنای نزدیک شدن زیرساخت‌های ناتو به مرز‌های روسیه است.
کوکوف در مورد روند‌های "پویا" و "متناقض" که در افغانستان اتفاق می‌افتد، از جمله فروپاشی غیرمنتظره و دراماتیک دولت و نیرو‌های امنیتی افغانستان طی چند روز در اواسط ماه اوت گفت یکی از تنها مواردی که می‌تواند "با اطمینان" اظهار داشت این است که "عملیات نظامی بیست ساله آمریکا و متحدانش در افغانستان نه تنها بی نتیجه به پایان رسید، بلکه از بسیاری جهات بحران‌های این کشور را تشدید کرد".
کوکوف افزود: مهمترین چیز در مورد مبارزه با تروریسم «نتیجه» است. ما می‌بینیم که در نتیجه حضور ائتلاف در افغانستان، این کشور اساساً تحت کنترل سازمان تروریستی بین المللی موسوم به جنبش طالبان قرار گرفت.
این مقام روس اظهار نگرانی کرد که با توجه به ناهمگونی و ترکیب قومیتی افغانستان و همچنین وجود فرقه‌ها قبایل و روابط و سنت‌های قبیله ای، به علاوه وخامت وضعیت انسانی در این کشور و تقویت گروه‌های افراطی، ممکن است افغانستان بار دیگر وارد جنگ داخلی شود. کوکوف هشدار داد: [این عوامل]خطر گسترش تروریسم در آسیای میانه و خاک روسیه را ایجاد می‌کند.
مقامات ارشد ارتش آمریکا در جلسه استماع کنگره در ماه گذشته گزارش دادند که دولت بایدن در حال مذاکره با مسکو در مورد استفاده از پایگاه‌های روسی در آسیای میانه برای انجام ماموریت‌های ضد تروریسم در افغانستان است. این مقامات در ادامه بیان کردند که واشنگتن با دولت‌های تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و سایر کشورها در مورد حقوق بالقوه خود در ایجاد پایگاه در این کشورها صحبت می‌کند.
ماه گذشته، وال استریت ژورنال گزارش داد مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، در گفتگو با والری گراسیموف رئیس ستاد کل ارتش روسیه در هلسینکی در ۲۲ سپتامبر، موضوع پایگاه‌های روسیه در آسیای میانه را برای پاسخ به تهدید‌های تروریستی در افغانستان مطرح کرده است. مقاماتی که با این روزنامه صحبت کردند واکنش گراسیموف به پیشنهاد میلی را "غیر متعهدانه" توصیف کردند.
دیگر مقامات روسیه، از جمله سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه قبلاً اشاره کرده بودند که هرگونه حضور نظامی آمریکا در آسیای مرکزی می‌تواند امنیت کشور‌های مربوطه و/یا همسایگان آنها را افزایش دهد. به گفته ریابکوف، چنین استقراری "قطعاً به نفع روسیه نخواهد بود".
دولت بایدن ابتدا در ماه مه با رهبران ازبکستان و تاجیکستان برای بحث در مورد مسئله پایگاه‌ها تماس گرفت و مقامات امنیت داخلی آمریکا برای گفتگو در مورد "همکاری‌های احتمالی ضد تروریسم" در ماه ژوئیه به تاشکند سفر کردند و مقامات وزارت خارجه و پنتاگون با وزرای خارجه ازبکستان و تاجیکستان در واشنگتن دیدار کردند.
آمریکا نیرو‌های نظامی خود را در تاجیکستان در سال ۲۰۰۱ و در ازبکستان بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۵ در مرحله اولیه حمله آمریکا به افغانستان مستقر کرد. بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۴، واشنگتن همچنین به یک مرکز نظامی بزرگ در قرقیزستان دسترسی داشت که از آن به عنوان مرکزی برای انتقال نیروها، تجهیزات به داخل و خارج از افغانستان استفاده می‌کرد.
مقامات ازبکستان و قرقیزستان پس از اتهام مداخله واشنگتن در امور داخلی آنها، نیرو‌های آمریکایی را از کشور‌های خود بیرون کردند.
هم تاجیکستان و هم قرقیزستان متحدان روسیه در «سازمان پیمان امنیت جمعی» هستند. ازبکستان سیاست بی طرفی خود را حفظ کرده است، اما در ماه‌های اخیر در بحبوحه وخامت اوضاع امنیتی در افغانستان، به همراه نیرو‌های روسی در رزمایشی که در تاجیکستان برگزار شد مشارکت داشت.