نور وجود فاطمه پيش از آفرينش آسمان و زمين آفريده شد.
روح تابناك فاطمه عليها السلام از فروغ عظمت و شكوه خدا آفريده شده است. چنين مفهوم و سخنى را برخى از كتاب هاى روايى از جمله كتاب «معانى الْأخبار صدوق» از امام صادق و او نيز از نياى گرانقدرش سالار پيامبران خدا آورده است كه فرمود: «خُلِقَ نِورُ فاطِمَة قَبْلَ أنْ يُخْلقَ الْأرْضُ وَ السَّماءُ…»؛ نور وجود فاطمه پيش از آفرينش آسمان و زمين آفريده شد! برخى از مردم پرسيدند: اى پيامبر خدا! آيا گوهر وجود فاطمه عليها السلام از انسان ها نيست؟ پيامبر فرمود: فاطمه حوريه اى است در سيماى انسان، و خدا او را پيش از آفرينش آدم و عالم و ديگر ارواح انسان ها… از فروغ تابناك خود آفريد. «فاطِمَةُ حَوْراءٌ إنْسِيّة خَلَقَهَا اللّهُ عزَّ وَ جَلَّ مِن نُورِهِ قَبْلَ أنْ يُخْلَقَ آدَم…».
بسیاری از بزرگان و کارشناسان دینی با اشاره به ابعاد شخصیتی بزرگ بانوی اسلام برلزوم تکریم مقام والای دختر نبوت همسر ولایت و مادر امامت به ویژه در سالروز شهادت آن حضرت واقامه عزا دراین روز حزن انگیز تاکید دارند.
اعمال روز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س)
۱- اقامه عزا: پس باید در این روز شیعیان به مراسم تعزیت آن حضرت قیام نمایند، به همین جهت شیعیان آن حضرت صلوات الله علیه نیز می‌بایست که در اظهار اندوه و غصّه و اقامه عزا در روز شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) و خواندن مصائب وی بر امام خود تأسّی نمایند. از رسول اکرم صلّی الله علیه و آله وسلّم درباره حضرت فاطمه زهرا (س) روایت کرده اند که: ((فاطمهُ بَضعَهٌ مِنُی مَن آذئهَا فَقَد آذانی))؛ فاطمه پاره تن من { پاره‌ای از وجود من } است هر کس او را آزار دهد همانا مرا آزار داده.
۲- زیارت: خواندن زیارت آن مظلومه و نفرین بر ظالمان و غاصبان حقّ او: السَّلاَمُ عَلَیکِ یا سَیدَهَ نِسَآءِ العَالَمینَ السَلاَمُ عَلَیکِ یا وَالِدَهَ الحُجَجِ عَلَی النَّاسِ اَجمَعینَ السَّلاَمُ عَلَیکِ اَیتُهَا المَظلُومَهُ المَمنُوعَهُ حَقَّهَا... (مفاتیح الجنان. فصل دهم. در اعمال ماه جمادی الثّانی).
۳- گریه بر مصیبات وارده بر اهل خانه و بیت نبوّت و ولایت: ای اهل عالم بگریید ... (المراقبات. ص ۱۰۰).
سید بن طاووس در کتاب زوائد الفوائد زیارت مختص به روز شهادت آن حضرت را به این طریق فرموده است که: در ابتدا نماز زیارت یا نماز خود آن حضرت را به جا می‌آورى و نماز آن حضرت دو رکعت است در هر رکعت بعد از حمد، ۶۰ مرتبه سوره قل هو الله احد را مى خواند و اگر نتوانى در رکعت اول بعد از حمد سوره "قل هو الله احد" را بخوان و در رکعت دوم سوره "قل یا ايها الکافرون" را بخوان و، چون سلام نماز را گفتى زیارت حضرت فاطمه را بخوان. به تحقیق که روایت شده است که هر کس با این زیارت آن مظلومه را زیارت کند و از خدا طلب آمرزش کند حق تعالى گناهانش را می‌آمرزد و او را داخل بهشت می‌گرداند.
همچنین سیّد ابن طاووس در کتاب "اقبال" پس از ذکر وفات آن حضرت در این روز، این زیارت را براى آن بانوى بزرگ ذکر کرده:
" السَّلامُ عَلَیْکِ یَا سَیِّدَةَ نِسَاءِ الْعَالَمِینَ السَّلامُ عَلَیْکِ یَا وَالِدَةَ الْحُجَجِ عَلَى النَّاسِ أَجْمَعِینَ السَّلامُ عَلَیْکِ أَیَّتُهَا الْمَظْلُومَةُ الْمَمْنُوعَةُ حَقَّهَا پس بگو: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى أَمَتِکَ وَ ابْنَةِ نَبِیِّکَ وَ زَوْجَةِ وَصِیِّ نَبِیِّکَ صَلاةً تُزْلِفُهَا فَوْقَ زُلْفَى عِبَادِکَ الْمُکَرَّمِینَ مِنْ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ أَهْلِ الْأَرَضِینَ."
" سلام بر تو اى بانوى بانوان جهانیان، سلام بر تو اى مادر حجت هاى الهى بر همه مردم.
سلام بر تو اى ستمدیده محروم گشته از حق خویش. پس بگو: خدایا درود فرست بر کنیزت و دختر پیامبرت و همسر جانشین پیامبر، درودى که بر فراز جایگاه بندگان گرامى‌ات از اهل آسمان‌ها و زمین‌ها جایش دهد."
به یقین روایت شده هرکه آن حضرت را به این شیوه زیارت کند و از خدا آمرزش بخواهد، حق تعالى گناهانش را بیامرزد و او را داخل بهشت کند.
دعاى بعدازظهر روز جمعه
حضرت فاطمه زهرا (س) نسبت به دعاى روز جمعه از رسول گرامى اسلام صلى الله علیه و آله نقل فرمود که:
قالت: ان فى الجمعه لساعه لا یوافق‌ها رجل مسلم یسال الله عزوجل فی‌ها خیرا الا اعطاه ایاه
فقلت یا رسول الله اى ساعه هى؟
قال: اذا تولى نصف عین الشمس للغروب
(در روز جمعه ساعتى است که هر خواسته خیر و نیکوئى در آن ساعت به اجابت مى رسد. پرسیدم یا رسول الله! کدام ساعت است. فرمود: آنگاه که نصف قرص خورشید در افق پنهان شود)
از آن پس حضرت فاطمه زهرا (س) در این ساعت از غروب جمعه در دعا و خیر خواهى مسلمانان همت مى نمود و فردى را مى گماشت تا غروب خورشید را به او اطلاع دهد.