وجه زیبایی کلام سعدی ظرایف و ابداعات هنری است.
او، سعدی را یک شخصیت جامع الاطراف میداند چرا که هم جامعه شناس، هم ادیب، هم نویسنده و هم معلم تعلیم و تربیت است.
صیاد کوه گفت: سعدی چنان قدرتی در بیان کلام و مفاهیم دارد که قادر است یک کتاب را در یک جمله بیان کند و همه را تسلیم کلام خود کند.
کوتاه خردمند به ز نادان بلند
به گفته ی صیاد کوه هنر سعدی در کاربرد واژگان ستودنی است:
گِل خوشبوی در حمام روزی رسید از دست محبوبی به دستم
او افزود: سعدی چنان زیبا و با خلاقیت دو واژه گُل نماد برترین و ظریفترین شی و نشان زیبایی و ظرافت را در کنار گِل که نماد پستترین شی هستی است، به کار میبرد که قدرت تخیل قوی او را در کاربرد واژگان و بیان مفاهیم عالی نشان میدهد.
چرا که با این نوع تخیل مهمترین مفاهیم انسانی مثل مجالست و هم نشینی را دین مصداق به زیبایی و ظرافت بیان کرده است.
کرمی استاد ادبیات دانشگاه شیراز گفت: وقتی سخن از زیبایی شناسی سخن به میان میآید باید سراغ علوم بلاغی که معانی و بیان و بدیع را در بر میگیرد، رفت. از یک طرف شیوه بیان و کلام و معانی و از یک طرف آرایهها و صنایع ادبی که در شعر به کار میرود.
کرمی با بیان این که سعدی بر خلاف سایر شعرا که همّ و غمشان صناعات ادبی است، هیچ گاه تعمّدی در کاربرد این صنایع نداشته و به جا و نه افراطی از آن صنایع در کلامش بهره برده است.
او بیان مفاهیم عالی را مهم ترین دغدغه سعدی دانست و گفت: سعدی مفاهیم عالی انسانی و اخلاقی را به سادهترین شکل ممکن و در زیباترین قالب ممکن میریزد و به مخاطب ارایه میکند و به همین دلیل سعدی را استاد سخن مینامند.
استاد ادبیات دانشگاه شیراز با اشاره به این جمله سعدی که هرچه نپاید دلبستگی را نشاید، بهترین سخن را سخنی میداند که کمترین واژگان و عالیترین مفاهیم را در بر میگیرد، آنچه ویژگی سخن سعدی در نثر و شعر است.