حذف ارز ترجیحی مدت هاست روی میز دولت است، ارزی که از سال ۹۷ برای تهیه مواد اولیه و خرید دارو به این حوزه تخصیص یافت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، بر اساس آمارها، از سال ۹۵ تا سال ۹۹ روند کمبود‌های ماهانه دارو در کشور بیشتر به چشم می‌خورد.
بر اساس نمودار زیر، در سال ۹۷ که بحث ارز ترجیحی برای تهیه مواد اولیه و خرید دارو شروع شده، میانگین کمبود‌های دارویی زیاد شده و در سال ۹۹ به ۱۱۳ رسیده این در حالی است در سال ۹۷، این عدد ۴۲ بوده است.
از طرفی دیگر از سال ۹۷ که بحث تخصیص ارز ترجیحی یا همان ۴۲۰۰ تومانی به حوزه‌های مختلف مثل دارو اجرا شد، تخصیص ارز به شرکت‌های دارای پروانه ثبتی که در بلندمدت در زمینه واردات دارو و واردات مواد اولیه کار می‌کردند، کاهش یافته، اما تخصیص ارز به پروانه‌هایی که به صورت موقت ثبت شده افزایش پیدا کرده است و این جای سوال‌های زیادی را دارد که چرا باید پروانه‌های موقتی که وارد بازار می‌شوند ارز ترجیحی دریافت کنند؟
به عنوان مثال، برای یک قلم داروی مهم بیماران دیابتی یعنی انسولین، در ۶ ماهه اول سال ۹۸، ۷۳ و نیم میلیون دلار ارز تخصیص داده شده است و ترخیص دارو از طریق گمرک انجام شده است.
۶ ماه اول سال بعد هم این تخصیص بیشتر شده و به عدد ۸۲ و ۲ دهم رسیده است، اما فروش آن از طریق بیمه در سال اول که ۸۷ و ۳ دهم بوده، در سال بعدی که ارز آن بیشتر شده، روند کاهش داشته به زیر ۴۰ میلیون رسیده است. حال سوال اینجاست این ارز تخصیصی برای واردات دارو کجا رفته است؟
نمودار زیر مربوط به هزینه‌ها و قیمت‌هایی است که به تولید دارو در کشور برمی گردد. اگر سال پایه، سال ۹۶ و قیمت‌ها را ۱۰۰ در نظر بگیریم، نمودار نشان می‌دهد که تا سال ۱۴۰۰، قیمت دارو به ۱۷۷ رسیده است، اما در طرف دیگر قیمتی که برای اقلام بسته بندی و بهای تمام شده و دستمزد و سربار و مواد جانبی بوده، به مراتب بیشتر و هزینه‌های تولید به ۲۴۸ رسیده است.
سوال این است که تولیدکننده فاصله قیمتی را چطور جبران می‌کند و و آیا این تولید باز هم استمرار خواهد داشت یا خیر؟
نمودار بعدی مربوط به تورم نقطه‌ای در حوزه‌های مختلف از سال ۹۷ تا ۱۴۰۰ است. تورم در شاخص کل در سنوات مختلف مجموعا به حدود ۱۳۰ درصد رسیده است، در بحث خوراکی‌های آشامیدنی به حدود ۱۷۰ درصد رسیده و در حوزه دارو این عدد چیزی سرجمع حدود ۸۰ درصد است و این نشان می‌دهد که پایین‌تر از سایر حوزه هاست.
سوال این است که سیاستی که تا الان اعمال شده است می‌تواند استمرار داشته باشد و بحث تخصیص ارز ترجیحی می‌تواند قیمت‌ها را پایین نگه دارد یا خیر؟ می‌تواند تولید را استمرار دهد یا خیر؟