در حالی که آب انبار آهنگران سرایان هنوز به عنوان آب انبار مورد استفاده اهالی است، هر روز بر دامنه فرسودگی و تخریب این اثر کهن افزوده می‌شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خراسان جنوبی، مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان گفت: آب
محمد عرب افزود: در حالیکه بیشتر آب انبار‌های تاریخی و مطرح شهر سرایان از عملیات مرمتی تقریبا برخوردار شده اند و نیز آب انبار سفلی شهر سرایان مهیای برگزاری جشن ثبت جهانی می‌شود از آب انبار آهنگران می‌توان بعنوان تنها آب انباری یاد کرد که علیرغم تلاش‌ها و پیگیری‌های فراوان و بدلیل شدت آسیب دیدگی‌ها و هزینه بالای عملیات مرمتی و کمبود اعتبارات حوزه مرمت آثار تاریخی، تاکنون مرمت نشده در حالیکه جزء اولویت‌های اصلی مرمتی در شهرستان است.
فعالیت‌های مرمتی درآب انبار آهنگران به فراموشی سپرده شده
اهالی این محله نیز بار‌ها از طریق میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیگیر بازسازی و مرمت این اثر ارزشمند بوده اند.
یکی از ساکنین این محله با اشاره به اینکه بیشتر آب انبار‌های تاریخی شهر سرایان مرمت و فضا سازی شده است از آب انبار آهنگران بعنوان یکی از آثاری نام برد که در فهرست آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده و از اعتبارات مرمتی میراث فرهنگی محروم مانده است.
این شهروند سرایانی از سابقه و کاربرد این اثر در سالیان قدیم تاکنون یاد کرد و گفت: در فعالیت‌های عمرانی همواره محلات و نقاط محروم دیرتر از دیگر نقاط مورد توجه قرار می‌گیرد و در حال حاضر با توجه به آهنگ کند مرمت این اثر می‌توان گفت که فعالیت‌های مرمتی در این اثر به فراموشی سپرده شده است.
کوکب حاجی زاده یکی دیگر از ساکنین می‌گوید: یکی از فلسفه‌های احداث آب انبار‌ها را استقرار در مراکز جمعیتی عنوان کرد و گفت: آب انبار آهنگران در کنار هیئت فعال و قدیمی علی اکبری، مسجد آهنگران و محله قدیمی آهنگران (امید) با محوریت فعالیت صنف آهنگران احداث شده است و در حال حاضر نیز بیشتر این ظرفیت‌ها وجود داردوضرورت مرمت آن همانند گذشته محسوس است.
این شهروند با اشاره به اینکه در سال جاری علی رغم آب گیری آب انبار آهنگران همزمان با سایر آب انبار‌های سطح شهر با وجود آب سرد و گوارا در این آب انبار، بدلایل مختلف از جمله خرابی پمپ، ساکنین محله از برداشت آب محرومندافزود: وضعیت نامطلوب حاکم بر نمای بیرونی این اثر و نبود سردرب مناسب و رهاشدگی مصالح در اطراف آن سبب شده که ساکنین محله، چندان رغبتی برای برداشت آب از آب انبار تاریخی آهنگران نداشته باشند.
مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان با تایید این مطلب گفت: متاسفانه این بنا آسیب‌های بسیار
جدی دیده و پوشش مخزن به کلی فرسوده شده، همچنین وارد آوردن بار اضافی، مرمت غیر اصولی و ساخت و ساز در حریم بنا باعث تشدید آسیب‌ها و تخریب اثر شده است.
محمد عرب گفت: عملیات مرمت این بنای تاریخی در سال‌های گذشته و به تخصیص اعتبارات استانی با حذف الحاقات.
جمع آوری بار‌های اضافی اطراف مخزن و پشت بام راهرو آغاز شد، و مرمت کامل مخزن و محوطه سازی و ساخت سردر بنا متناسب با الگوی قدیمی از جمله عملیات مرمتی پیش بینی شده است که متاسفانه بدلیل شدت آسیب دیدگی‌ها و کمبود اعتبارات و تخصیص قطره چکانی، تکمیل نشده و هر سال مقداری از مصالح خریداری یا قسمتی از عملیات اجرایی انجام شده است.
به گفته عرب: ناراحتی و گلایه مردم برای مرمت اثر به حق است، ولی واقعاً در این خصوص کوتاهی نشده و پیگیری‌های زیادی صورت گرفته، از طریق اداره کل متبوع، فرمانداری شهرستان، شهرداری، اوقاف و امور خیریه بعنوان مالک اثر که متاسفانه منتج به مرمت اثر نشده است.
مسئول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان گفت: در سنوات قبل سهم مرمت آثار تاریخی شهرستان بسیار ناچیز بوده و عملیات مرمت در سایر بنا‌ها مثل: بازار میثم، آب انبار کاروانسرا، حمام، کاروانسرا و عمدتاً از محل منابع ملی و ستاد بازآفرینی و مختص همان پروژه بوده و امکان هزینه کرد در پروژه دیگر و جابجایی آن وجو نداشته و این گلایه که به مناطق محروم توجه نمی‌شود درست نیست در حالی که تقریباً تمام آثار تاریخی در بافت فرسوده و قدیمی شهر‌ها و روستا‌ها واقع شده اند.
عرب افزود: علاوه بر این اثر، آب اانبار آهنگران سرایان، آب انبار فاضل خانی سه قلعه، آب انبار محمدباقران و کمال آیسک، آب انبار بی بی حسین خان و آب انبار دوحصاران نیاز ضروری و شدید به مرمت و بازسازی دارند که اهالی ساکن در اطراف این بنا‌ها و شورا‌های اسلامی پیگیر مرمت آن‌ها هستند، ولی متاسفانه در بازدید و حضور مسئولین ارشد شهرستان، هیچوقت مرمت آثار تاریخی از طرف اهالی و شورا‌ها بعنوان یک اولویت مطرح نگردیده و فقط از طریق میراث فرهنگی پیگیری می‌شود در حالیکه حفظ و مرمت آثار تاریخی از بدیهی‌ترین وظایف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است؛ و مشکل تاخیر یا کند بودن عملیات مرمتی بنا‌ها عمدتاً اعتباری است.
عرب همچنین گفت: آب انبار‌ها در شهرستان علاوه بر یک اثر تاریخی، نقش بسزایی در تامین آب آشامیدنی مردم دارند و در مواقع بحران و قطعی آب، مخازن آماده‌ای هستند که شاید جزء محدود شهرستان‌هایی باشیم که در مواقع قطعی آب، مردم در نقاطی که آب انبار‌ها قرار دارند، خیلی با مشکل مواجه نمی‌شوند و لازم است نگاه ویژه تری به آن‌ها شود.
وی گفت: در سال جاری در کمیته برنامه ریزی شاهد اختصاص اعتبار برای مرمت آب انبار‌های تاریخی شهرستان باشیم.
عرب گفت: با استناد به سنگ لوح موجود در بالای پلکان ورودی بنا، این آب انبار در زمان حکومت شاه سلیمانصفوی بنا شده است. آب انبار آهنگران در داخل محدوده بافت تاریخی شهر سرایان و نزدیک مسجد آهنگران واقع شده است.