همکاری‌های اقتصادی، تجاری، ترانزیتی و امنیتی با وجود رقابت‌های منطقه‌ای یکی از مولفه‌های همگرایی ایران و ترکیه در سال‌های اخیر بوده، که این موضوع را می‌توان با طراحی مناسب به عنوان فرصتی برای جهان اسلام و منطقه، برای حل مشکلات منطقه‌ای نگریست.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، ترکیه همواره یکی از شرکای مهم تجاری ایران در سال های اخیر بوده، کشوری که هم در حوزه صادرات و هم در حوزه واردات در بین چهار شریک اول کشورمان قرار داشته است.
این کشور همسایه، با وجود اشتراکات فراوان، در قرون مختلف تضادها و تعارض منافعی را نیز با کشورمان داشته، اما مدل فعلی حکمرانی در این کشور حفظ و کسب منافع حداکثری با وجود تعارض و تضاد است. نمونه های فراوانی نیز در این خصوص در برابر کشورهای مختلف، پیمان ها و اجلاس ها، نزاع ها و جنگ ها و برخورد با گروه‌های پیرامونی می توان برشمرد.
با وجود اختلاف ها و تضادهای فراوان در سیاست های منطقه ای و بین المللی، طراحی کریدورها و دالان های تجاری، حمایت ها و ایستادگی ها در برابر برخی از کشورهای همسایه رقیب اقتصادی و به دست آوردن بازارها و منافع تجاری از سیاست های مهم دولت اردوغان در دو دهه اخیر است.
بر همین اساس با وجود عضویت ترکیه در ناتو، حمایت از گروه های مخالف با بشار اسد در سوریه، ایجاد روابط گرم با رژیم صهیونیستی، تقویت کشورهای ترک زبان، تلاش در راه اندازی کریدور بین نخجوان و آذربایجان و موارد بسیار دیگر، اما در حوزه اقتصادی، گردش و چرخش این کشور به سمت منافع حداکثری است و هیچ خط قرمزی را نمی توان برای این کشور متصور شد.
در همین راستا، روابط ترکیه با ایران با وجود اختلافات بسیار در حوزه های امنیتی، اقتصادی و در برخی موضوعات منطقه ای، به رسمیت نشناختن تحریم های آمریکا، ترانزیت بین الملل و... همکاری مناسبی بوده است.
نمود عینی آن را می توان درتقویت سازمان همکاری اقتصادی اکو، راه اندازی کریدور ITI(اسلام آباد، تهران، استانبول) هم در مسیر جاده ای و هم ریلی، اجرای کنوانسیون تیر و تیر الکترونیک، رشد تجاری ایران و ترکیه و حضور موثر در اجلاس آستانه دانست.
در حوزه تجارت هم این کشور همواره شریک مهم ایران بوده است. در نیمه نخست امسال، 5میلیارد و 306 میلیون دلار بین ایران و ترکیه تبادل کالا شده، که 2میلیارد و 626 میلیون دلار آن صادرات ایران به ترکیه و 2میلیارد و 680 میلیون دلار آن نیز صادرات ترکیه به ایران بوده است.
صادرات 6 ماهه کشورمان به ترکیه11 درصد کل صادرات 24 میلیارد و 251 میلیون دلاری کشور در نیمه نخست امسال را به خود اختصاص داده که در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل 14 درصد ارزش صادراتمان به ترکیه افزایش یافته است.
10 درصد از کل واردات 26 میلیارد و 31 میلیون دلاری به کشور در نیمه نخست امسال نیز از ترکیه بوده که این میزان نیز بیش از 10 درصد نسبت به نیمه نخست سال 1400 افزایش یافته است. این در حالی است که در نیمه نخست سال قبل، نسبت به نیمه نخست سال 1399 نیز در صادرات کالای ایرانی به ترکیه با رشد 247 درصدی و در واردات از ترکیه نیز 33 درصد رشد را شاهد بودیم.
همکاری های اقتصادی، تجاری، ترانزیتی و امنیتی با وجودرقابت های منطقه ای یکی از مولفه های همگرایی ایران و ترکیه در سال های اخیر بوده، که این موضوع را می توان با طراحی مناسب و اراده دو کشور به عنوان فرصتی برای جهان اسلام و منطقه، برای حل مشکلات منطقه ای و تقویت مناسبات نگریست.
یادداشت: دکتر سید روح الله لطیفی - کارشناس مسائل منطقه