رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با اشاره به اینکه ۷۵ درصد عوامل سلامتی، در خارج از نظام سلامت است، گفت: سالانه ۴۰ هزار معلول دائم ناشی از حوادث ترافیکی و ۱۷ هزار کشته ناشی از این حوادث برجای میماند که نظام سلامت در آن نقشی ندارد.
رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی گفت: با کرونا پدیدههای اجتماعی جدیدی حاصل شد و شیوههای درمانی، اطلاعات، دانش روز مواجهه با کرونا به اشتراک گذاشته شد و اتفاق جهانی خوبی برای همکاری مشترک حاصل شد، اما ابعاد اجتماعی در اکثر کشورها نادیده گرفته شد.
دکتر خانکه افزود: در ابتدا احساس میشد که همه در برابر کرونا برابرند، اما افراد محروم در عرصه اجتماعی، فرهنگی و کم برخوردار، مرگ و میر بیشتری داشتند، تحلیل فوت کرونا در بهمن و اسفند ۹۸ و پیگیری و بررسی گروههای مختلف جمعیتی، بررسی علائم و بررسی اطلاعات نشان داد، کرونا در سطوح اجتماعی مختلف، تأثیر متفاوت دارد و عوامل اجتماعی بر کرونا تأثیرات مختلف دارد و بعد اجتماعی کرونا در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی مطرح شد و متعاقب آن، توجه وزیر وقت بهداشت به سوی اهمیت ابعاد اجتماعی سوق داده شد.
رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی گفت: کشورهای مختلف گروههای آسیب پذیر را به اشکال مختلف حمایت میکردند تا تأثیر کمتری از این بیماری بپذیرند، برخی گروهها وابسته به درآمد روزانه بودند و در برخی افراد با سطح سواد پایین، نبود اطلاع رسانی پایین در سطوح پایین جامعه، تأثیرات متفاوت را نشان داد، راهپیماییهایی علیه ماسک زدن در کشورهای مترقی اتفاق افتاد، در کشور ما هم با اشکال مختلف نسبت به قضیه برخورد میکردند.
دکتر خانکه افزود: همه مردم قصد کمک داشتند، اما از چگونگی آن مطلع نبودند تا اینکه با توجه به رسالت دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، پیشنهاد تأسیس رصدخانه اجتماعی کرونا را دادیم تا به عنوان مرکز اطلاعات مورد نظر، با مأموریت جمع آوری داده ها، شاخص تعیین کند تا وقتی به حد آستانه رسید، اعلام خطر کند.
رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تصریح کرد: در حوزه سلامت اجتماعی، رصدخانه نداریم. برغم اینکه همه میدانیم ۷۵ درصد سلامت، در خارج از نظام سلامت است، سالانه ۴۰ هزار معلول دائم ناشی از حوادث ترافیکی و ۱۷هزار کشته داریم که نظام سلامت در آن نقشی ندارد.
دکتر خانکه افزود: سالانه ۷۰۰ هزار مراجعه به نظام سلامت داریم، آلودگی هوا، بیماریهای قلبی عروقی و ... در خارج نظام سلامت اتفاق میافتد، اما نظام سلامت بار آن را بر دوش میکشد، پس در کنار ابعاد جسمی پدیدهها در نظام سلامت، باید ابعاد اجتماعی آنها نیز لحاظ شود.
رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی همچنین گفت: سلامت اجتماعی، ابعاد اجتماعی متفاوت دارد، تلاش کردیم تا در رصدخانه اجتماعی با تشکیلات گوناگون و جمع آوری اطلاعات، دیده بانیهایی داشته باشیم. در کنار سیاستگذاران به تولید شواهد علمی بپردازد و در جایی که عوامل اجتماعی به آستانه میرسد، هشدار بدهد.
دکتر خانکه افزود: سلامت اجتماعی را در سه بعد تعریف کردیم، اول از نگاه سلامت با تعریف سازمان بهداشت جهانی، سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی و در بعد دوم گفتیم جامعهای برخوردار از سلامت اجتماعی است که امکانات و داراییها را به شکل عادلانه توزیع کند، زمینه مشارکت و شفافیت بالایی داشته باشد و در بعد سوم، عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت را بررسی کردیم که به نوعی نشان از توزیع عادلانه عاملهای گوناگون است و سلامت اجتماعی به نوعی عدالت حاکم بر جامعه است.
رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی همچنین گفت: با ابلاغ وزیر وقت، ابعاد اجتماعی کرونا را بررسی کردیم، در خصوص نظرسنجی واکسن، نبود تمایل جامعه به واکسن را بررسی و نظرسنجی کردیم، تأثیر مداخلات ملی و مصوبات ستاد ملی و مصوبات ستاد ملی کرونا در ابعاد اجتماعی بررسی شد، به عنوان مثال، تحصیل مجازی را بررسی کردیم، گروههای سنی مختلف از دانش آموزان تا دانشجویان در آموزش مجازی، تأثیرات مختلف را تجربه کردند، تأثیرات سیاست گذاری ستاد کرونا بر ابعاد اجتماعی را بررسی کردیم و به تولید شواهد علمی قابل اعتماد برای کمک به سیاستگذاران پرداختیم که از اهداف ما بود.
دکتر خانکه افزود: ابلاغ رصدخانه از سوی وزارت بهداشت، تدوین نقشه راه، راه اندازی وب سایت، تعاملات گوناگون که با نقش دیده بانی دانشگاه تأیید شد، جریان خوبی بود و رصدخانه اجتماعی کرونا میتواند رصدخانه سلامت اجتماعی کشور باشد و امیدواریم وزارت بهداشت با این تصمیم، بررسی ابعاد اجتماعی سلامت توسط دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی را مورد توجه قرار بدهد.
رئیس دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی گفت: رصدخانه اجتماعی کرونا با تشکیلات و ایجاد چارت مرتبط، و با حمایتهای معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، حمایتهای معاونت تحقیقات دانشگاه، ارتباط با مرکز پژوهشهای مجلس که دریافت کننده خلاصهها سیاستی ما بود، «مطالعات متعدد در حوزه معلولیت، بررسی وضعیت سازمانهای مردم نهاد، طرح بررسی پذیرش واکسن در دو نوبت و در دو طرح بزرگ، بررسی پیامدهای اجتماعی، طرح پذیرش و عوارض قرنطینه، مطالعات کهورت و ...» انجام شد، ژورنالهای متعدد منتشر و وبینارهای متعدد هفتگی با دعوت از نمایندگان متعدد مجامع گوناگون برگزار شد.
دکتر خانکه ادامه داد: هر چند سازمانهای متولی حوزه اجتماعی اعتراضاتی داشتند، اما دانشگاه متولی موضوعات اجتماعی نیست و وظیفه مداخله و اجرا ندارد، ولی سیاستگذاری مبتنی بر شواهد، وظیفه دانشگاه هاست.
رئیس رصدخانه اجتماعی کرونا افزود: از پارسال، برگزاری همایش رصد اجتماعی کرونا را آغاز کردیم و امیدواریم محصول کنگره به صورت خلاصههای سیاستی و قطعنامه برای بهبود سلامت اجتماعی در حوزههای گوناگون به ویژه کووید، بکار گرفته شود و شاهد نتایج آن باشیم.
دومین همایش رصد اجتماعی کرونا از امروز به مدت دو روز، به همت رصدخانه اجتماعی کرونا و دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی و با حمایت معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی برگزار شده است و دارای امتیاز بازآموزی برای شرکت کنندگان است.