غایب مفقودالاثر در اصطلاح حقوقی به شخصی گفته میشود که برای مدت طولانی از اقامتگاه خود دور شده و از وی خبری در دست نیست.
اینکه یک شخص غایب باشد، آثاری به بار خواهد آورد. چرا که نبود یک فرد برای مدت زیاد سبب ایجاد این تصور در سایرین میشود که او فوت کرده است. به همین دلیل، در فقه و قانون مدنی آثاری که به موجب غیبت طولانی مدت یک فرد به وجود میآید، مشخص شدهاند که از جمله آن میتوان به امکان طلاق از طرف زن در صورت غیبت بیش از چهار سال شوهرش اشاره نمود و یا تقسیم اموال شخص غایب و به مالکیت ورثه درآمدن اموال وی.
بیشتر بخوانید: تخریب اموال شخصی و دولتی جرم است
تعریف غایب مفقودالاثر
برای اطلاع از آثاری که غیبت یک فرد ممکن است به وجود بیاورد، بایستی ابتدا با تعریف غایب مفقودالاثر و عناصر آن آشنا شویم. وضعیت غایب مفقودالاثر در ماده ۱۰۱۱ قانون مدنی بیان شده است. به موجب این ماده: «غایب مفقودالاثر کسی است که از غیبت او مدت بالنسبه مدیدی گذشته و از او به هیچ وجه خبری نباشد».
با توجه به این ماده، شرایط تحقق مفهوم غیبت بدین شرح است:
غیبت
نخستین عنصر تعریف حقوقی غایب، غیبت است. به این معنا که شخص از اقامتگاه خود غیبت داشته باشد. به طور خلاصه غیبت از اقامتگاه قانونی از جمله مهمترین عناصر غایب مفقودالاثر است.
انقضای مدت زمان نسبتا طولانی
اگر شخص برای مدت نسبتا کوتاه از اقامتگاه خود دور شده باشد و خبری از وی در دسترس نباشد، غایب مفقودالاثر نیست. همسر وی نمیتواند تقاضای طلاق کند و در مورد اموال وی هم نمیتوان حکمی را اجرا کرد. حتی اگر غیبت شخصی طولانی باشد، اما ز نظر عرفی بازگشت او قطعی باشد، نمیتوان او را غایب مفقودالاثر محسوب کرد.
عدم اطلاع از زندگی یا مرگ شخصی
در صورتی که وضعیت غایب به لحاظ زنده یا مرده بودن مشخص باشد، دیگر نمیتوان عنوان غایب به وی داد. مثلا اگر با هرگونه وسیلهای اقدام به ارسال پیغام به خانواده خود کند یا اینکه خانواده وی به طریقی بتوانند از او خبر بگیرند، به دلیل اینکه زنده بودن وی معلوم و مشخص است، عنوان غایب مفقودالاثر به او صدق نمیکند.
منبع: میزان