ویتامین ب ۵ که پانتوتنیک‌اسید هم نامیده میشود، در تبدیل اجزای مواد غذایی (چربی‌ها، کربوهیدرات‌ها و پروتئین‌ها) به انرژی مورد نیاز بدن نقش دارد.
بیشتر بخوانید: علائم کمبود ویتامین ب در بدن
سایر اسامی این ویتامین عبارتند از: ویتامین فاکتور آنتی درماتیت جوجه، ویتامین آنتی درماتوز و فاکتور ضد پلاگر جوجه است.
این ویتامین دارای نقش حیاتی در متابولیسم است. یک جزء جدا نشدنی کوآنزیم آ (CoA) که در تولید انرژی از درشت مغذی‌ها نقش دارد و پروتئین حامل آسیل (ACP) که در واکنشهای سنتتیک دخیل است، محسوب میگردد. اسید پانتوتنیک در مواد غذایی حیوانی و گیاهی بصورت آزاد و کونژوگه یافت میشود. ۸۵% اسید پانتوتنیک رژیمی به صورت COA یا فسفوپانتتئین می‌باشد.
اسید پانتوتنیک برحسب میلیگرم اندازه گیری میشود. دریافت مرجع رژیمی برحسب میزان دریافت کافی (AI) بیان میگردد و هیچگونه نیاز متوسط تخمینی (EARs) یا میزان توصیه شده دریافت روزانهای تعریف نشده است. مقدار مورد نیاز اسید پانتوتنیک ۷-۱.۷ میلی گرم در روز بر حسب سن و جنس می‌باشد.
اسید پانتوتنیک در تمام بافتهای گیاهی و حیوانی وجود دارد.
مهمترین منابع آن در رژیم های غذایی مختلط عبارتند از: گوشتها (خصوصاً جگر و قلب). البته قارچ، آووکادو، بروکلی، زرده تخم مرغ، مخمر، شیر بدون چربی و سیب زمینی شیرین نیز منابع خوبی از این ویتامین هستند. (فرآورده‌های گوجه فرنگی و غلات کامل نیز از منابع عمده می‌باشند.) جگر سرخ شده، قارچ پخته و سبوس کامل به ترتیب منابع غنی از اسید پانتوتنیک می‌باشند.
فرآورده‌های تهیه شده از میوه‌ها و غلات ذرتی یا شیرین شده از منابع فقیر اسید پانتوتنیک محسوب می‌شوند. اسید پانتوتنیک نسبتاً هنگام پختن معمولی غذا و ذخیره سازی پایدار است. این ویتامین در PH خنثی پایدار است، ولی پخت می‌تواند باعث تخریب ۵۰-۱۵% آن گردد؛ در سبزیجات نیز طی فرآیند ۷۴% این ویتامین از بین می‌رود.
افراد در معرض کمبود این ویتامین ب ۵:
افراد الکلی؛ مصرف الکل با متابولیسم اسید پانتوتنیک تداخل می‌نماید لذا در افراد الکلی نیاز به اسید پانتوتنیک افزایش می‌یابد.
دیابتی ها؛ افرادی که کمبود اسید پانتوتنیک دارند قند خون پایین‌تر و حساسیت به انسولین بیشتری دارند. در افراد دیابتی دفع ادراری اسید پانتوتنیک بیشتر می‌باشد.
مبتلایان به آرتریت روماتوئید؛ کمبود اسید پانتوتنیک در خون بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید پایین است. مصرف این ویتامین به میزان ۱ گرم در روز منجر به کاهش درد در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید میگردد (مصرف دارویی اسید پانتوتنیک).
علائم کمبود اسید پنتوتنیک عبارتند از:
بی حسی در انگشتان و کف پا
احساس سوزش در پاها
افسردگی
احساس بی حسی و بیحالی
بیخوابی و ضعف.
منبع: صدآنلاین