یک گروه بین المللی از دانشمندان نوع کاملاً جدیدی از سلولهای مغزی را کشف کرده اند که در میان نورونها و واحدهای پشتیبانی کننده آنها پنهان شده اند.
آستروسیتها (Astrocyte) سلولهایی در مغز هستند که مانند "چسب" به دور اتصالات عصبی میپیچند. برای سالها، دانشمندان علوم اعصاب تصور میکردند که این سلولها کاملاً غیرفعال هستند و فقط برای محافظت از نورونها وجود دارند. اما زمانی که شواهدی مبنی بر اینکه آستروسیتها ممکن است با ترشح گلوتامات، انتقالدهنده عصبی اصلی مغز، به شلیک نورونها کمک کنند، به عنوان کشفی بزرگ شناخته شد.
حالا بررسیهای آزمایشاهی نشان میدهد که آستروسیتها قادر به آزادسازی و جذب گلوتامات هستند و نقش آنها در یک مغز زنده و سالم هنوز در حال بررسی است. محققان موسسات مختلف از کشورهای مختلف اروپایی، در بررسیهای دقیقتر خود و به طور تصادفی به یک سلول هیبریدی رادیکال در مغز موشها دست یافته اند.
آندریا ولترا از دانشگاه لوزان در سوئیس (UCIL) میگوید: در بین نورونها و آستروسیتها، ما اکنون نوع جدیدی از سلول را شناسایی کردیم که که کشف آن چشم اندازهای تحقیقاتی عظیمی را باز میکند.
ولترا و همکارانش با استفاده از توالی یابی RNA تک سلولی، ۹ خوشه مجزا از آستروسیتها را در هیپوکامپ مغز شناسایی کردند به طوری که خوشه شماره ۷ برجسته بود. این ماده در بخشهای بسیار مجزای هیپوکامپ مغز قرار داشت و دارای تمام ویژگیهای مولکولی لازم برای آماده سازی گلوتامات جهت آزادسازی بود.
محققان با استفاده از نوعی تصویربرداری از گلوتامات روی موشهای زنده دریافتند که این سلولهای خاص، گلوتامات را در نقاط حساسی که یادآور سیناپس هستند آزاد میکنند - فضایی که معمولاً دو نورون با آزاد کردن گلوتامات با هم ارتباط برقرار میکنند.
روبرتا سلیا، عصب شناس از UNIL میگوید: "آنها سلولهایی هستند که فعالیت نورونها را تعدیل و همچنین سطح ارتباط و تحریک نورونها را کنترل میکنند. "
جالب اینجاست هنگامی که تیم تحقیقاتی این سلولهای شبیه به آستروسیت را دستکاری کردند، اختلالات حافظه در موشها ظاهر شد.
ولترا میگوید که او و همکارانش اکنون در حال برنامهریزی مطالعات آینده برای بررسی نقش سلولهای هیبریدی در بیماریهای مغزی مانند آلزایمر هستند که در آن حافظه دچار اختلال میشود.
نویسندگان این مطالعه که نتایج آن در نشریه نیچر منتشر شد، مینویسند: "با کشف این زیرجمعیت غیر معمول از آستروسیتهای تخصصی در مغز بزرگسالان، ما بینشهایی را در مورد نقشهای پیچیده آستروسیتها در فیزیولوژی و بیماریهای سیستم عصبی مرکزی (CNS) ارائه میدهیم و یک هدف درمانی بالقوه را شناسایی میکنیم.