عشقان و دلدادگان به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در لرستان،ارادت خود را به سرور شهیدان در قالب آیین های گوناگون ابراز می دارند که یکی از این مراسم به گل افتادن در روز عاشورا است که جایگاه ویژه ای دارد.
به گزارش واحد مرکزی خبر آیین گل مالی که یادگاری از پیشینیان قوم لر است، از دیرباز در لرستان و بسیاری از مناطق لرنشین در کشورمان درمراسم سوگ بزرگان ، قهرمانان و جوانان و عزیزترین درگذشتگان برپا می شده است این آیین بعداز واقعه عاشورا در سوگ سرور و سالار شهیدان و یاران باوفایش مرسوم شد.
در این مراسم ابتدا خاک تمیزی را ازمکانی که عاری ازهرگونه آلودگی باشد، تهیه کرده سپس آن را در حوضچههایی که معمولا به دو شکل مربع و دایره و با آجر ساخته می شود ، الک کرده ، درون حوضچه میریزند و بعد آن را با گلابهای نذری و آب به صورت گل در می آورند.
برای خشک کردن افراد به گل افتاده در روز عاشورا مقداری هیزم کنارحوضچه ها آتش می زنند.
دمدمه های صبح عاشورا عزاداران وارد حوضچهها ی گلی شده بعضی سر و صورت و چشم و بعضی بدن خود ، برخی دیگر هم تنها کتف و شانه خود را گل میزنند و در کنار شعلههای آتش خود را خشک میکنند .
در این مراسم گروه های مختلف از هرفکر و سلیقه ، فقیر و غنی و پیر و جوان شرکت می کنند .
در ادامه برگزاری این مراسم ، صبح عاشورا قبل از طلوع آفتاب نوای عزاداری مردم بهمراه صدای دهل که به نوای چمرانه معروف ومعمولا در سوگ جوانان نواخته میشود ، به گوش می رسد ، سپس عزاداران گل مالی شده در کنار آتش تا سپیده صبح به عزداری میپردازند ، سپس عزاداران در دستههای منظم سینه و زنجیرزنی در شهر به راه میافتند و تااذان ظهر عاشورا به عزاداری میپردازند.
این آیین در روز عاشورا پس از اقامه نماز ظهربه پایان میرسد.