پالایشگاه‌های کشور برای نخستین بار ۴۰ درصد از سود سالیانه خود را برای کیفی سازی محصولات با اولویت نفت کوره اختصاص داده اند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، طرح کیفی سازی گازوئیل که از سال ۸۶ در پالایشگاه اصفهان بر زمین مانده بود، به پایان رسید.
آقای علی مؤذنی مدیر طرح‌های کیفی سازی این پالایشگاه می‌گوید: وظیفه این واحد کاهش گوگرد گازوئیل است و همه منابع پالایشگاه در آن تجمیع شد.
با اجرای این طرح کیفی سازی، گازوئیل تولیدی پالایشگاه اصفهان با استاندارد یورو پنج عرضه می‌شود.
به گفته آقای اصغر صابری معاون تولید پالایشگاه اصفهان، روزانه ۱۷ میلیون لیتر گازوئیل یورو پنج تولید می‌شود؛ پالایشگاه اصفهان قبلاً گازوئیل را با گوگرد هشت هزار ppm تولید می‌کرد و با احداث واحد تصفیه گازوئیل، این عدد را به زیر ۱۰ ppm کاهش داده ایم.
این طرح سودآوری را هم افزایش داده؛ به طوری که آقای گودرز جوادی معاون توسعه مهندسی پالایشگاه اصفهان می‌گوید: با جداسازی گوگرد از گازوئیل، می‌توانیم ۱۰ تا ۱۲ نوع کود شیمیایی تولید کنیم که سالانه پنج هزار میلیارد تومان سود برای پالایشگاه خواهد داشت.
مدیران پالایشگاه می‌خواهند، سودآوری را با تولید محصولات جدید، باز هم افزایش دهند.
آقای علی مؤذنی مدیر طرح‌های کیفی سازی این پالایشگاه گفته، یک واحد جدید برای گوگردزدایی از نفت سفید در حال احداث است تا بستر را برای زنجیره ارزش این فرآورده فراهم کند.
به گفته وی، همچنین چهار واحد دیگر در کنار آن ساخته می‌شود که مربوط به الکل‌های چرب است و تولیدات آن‌ها به عنوان ماده اولیه شوینده‌ها استفاده می‌شود؛ پیشرفت کلی این طرح‌ها ۴۶ درصد و امسال قطعاً راه اندازی می‌شوند.
برای جلوگیری از سوزاندن گاز مایع مازاد پالایشگاه در مشعل‌ها که هوا را آلوده می‌کند نیز، طرح دیگری را به مرحله اجرا در آورده اند که ۷۸ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و اسفند امسال به بهره برداری می‌رسد.
پالایشگاه اصفهان برای کیفی سازی محصولاتش، یک طرح بر زمین مانده هم دارد که وزیر اقتصاد با پیگیری خبرگزاری صداوسیما، دستور رفع مشکلات گمرکی آن را صادر کرده؛ این طرح مربوط به هشتمین واحد آب و بخار پالایشگاه اصفهان می‌شود که نیاز طرح جامع زیست محیطی این پالایشگاه را تامین می‌کند.
این واحد بخار ۷۰ درصد پیشرفت دارد و علت تاخیر در بهره برداری آن، ترخیص نشدن برخی از قطعات در گمرک از سال ۹۸ است.
اگر طرح‌های کیفی سازی و بهینه سازی در پالایشگاه اصفهان به بهره برداری برسد، ظرفیت تولید روزانه بنزین ۸.۵ میلیون لیتر و ظرفیت تولید روزانه گازوئیل ۲ میلیون لیتر افزایش خواهد یافت.
این افزایش تولید در دو واحد جدید که اولین واحد آن‌ها تا پایان سال آینده به بهره برداری خواهد رسید، رقم خواهد خورد و محصولات پتروشیمی هم تولید می‌شود تا محصولاتی مانند پروپان، بوتان، نفت کوره غنی از آروماتیک و پروپیلن دیگر به صورت خام به بازار عرضه نشوند.
تولید نفت کوره مازاد، بلای جان پالایشگاه‌ها
اجرای طرح‌های کیفی سازی، گامی برای کاهش تولید نفت کوره یا مازوت محسوب می‌شود که به گفته مدیرعامل پالایشگاه اصفهان، ارزش آن ۱۰ درصد کمتر از نفت خام ورودی به پالایشگاه است.
آقای محسن قدیری می‌گوید: نفت کوره یک محصول دارای گوگرد، فلزات سنگین، نیتروژن و انواع ترکیبات مزاحم است که هم باعث آلایندگی می‌شود و ارزش افزوده زیادی ندارد؛ حتی ضررده است.
با کاهش سهم نفت کوره از سبد تولید یک پالایشگاه، ظرفیت تولید محصولاتی با ارزش بالاتر، افزایش می‌یابد.
به گفته آقای محسن قدیری مدیرعامل پالایشگاه اصفهان، این پالایشگاه در سال ۱۴۰۵ یا ۱۴۰۶، می‌تواند با کاهش تولید نفت کوره، ۵۲۰ هزار تن در سال پلی اتر پلی اُل برای صنایع روغن سازی و لاستیک سازی، ۷۲۰ هزار تن در سال MTB برای بالا بردن عدد اکتان بنزین، ۸.۵ میلیون لیتر بنزین در روز و دو میلیون لیتر گازوئیل در روز تولید کند.
قانون اصلاح الگوی مصرف انرژی مصوب ۸۹، دولت‌ها را موظف به کاهش سهم نفت کوره به زیر ۱۰ درصد از سبد تولید پالایشگاه‌ها کرده، اما با اجرایی نشدن آن، قانون بودجه امسال پالایشگاه‌ها را موظف کرده، ۴۰ درصد از سود سالیانه خود را به این کار اختصاص دهند.
در صورتی که پالایشگاه‌ها به قانون بودجه عمل نکنند، تخفیف پنج درصدی نسبت به قیمت‌های جهانی که تاکنون روی خوراک ورودی به پالایشگاه دریافت می‌کردند را از دست می‌دهند؛ موضوعی که در لایحه برنامه هفتم، یک بار دیگر تکرار شده است.
آقای ناصر عاشوری رئیس انجمن صنعت پالایش نفت گفته برای اجرای این قانون، حدود ۷۸ هزار میلیارد تومان نیاز داریم که روی کاغذ و در اسناد کنار گذاشته ایم؛ از سوی دیگر، حدود ۸۳ هزار میلیارد تومان برای تسهیم سود میان سهامداران نیاز داریم که به معنای نیاز ۱۶۰ هزار میلیارد تومانی پالایشگاه‌ها به نقدینگی است.
انجمن صنعت پالایش نفت کشور اعلام کرده، با توجه به تعهدات پالایشگاه‌ها نسبت به سهامداران، دولت باید بدهی ۱۵۷ هزار میلیارد تومانی اش را به پالایشگاه‌ها بپردازد تا این صنایع بتوانند قانون را اجرا کنند؛ برای آن سه راهکار هم بیان کرده اند:
راهکار نخست این است که دولت اجازه فروش برخی از فرآورده‌های نفتی را به پالایشگاه‌ها بدهد تا در مدت شش ماه تا یک سال، این بدهی پوشش داده شود.
راهکار بعدی، صدور مجوز صادرات نفت خام برای پالایشگاه‌ها به میزان طلب آن‌ها از دولت است؛ زیرا پالایشگاه‌های خصوصی راحت‌تر از دولت می‌توانند تحریم‌های نفتی را دور بزنند.
سومین راهکار هم به تهاتر مطالبات پالایشگاه‌ها با بدهی‌های مالیاتی آن‌ها به دولت مربوط می‌شود؛ به گفته رئیس انجمن صنعت پالایش نفت، میزان بدهی مالیاتی پالایشگاه‌ها در سال ۱۴۰۱ حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان است که در صورت تهاتر، بدهی دولت به پالایشگاه‌ها را، به نصف حالت فعلی کاهش می‌دهد.
از میان این راهکارها، دولت تاکنون با صدور مجوز صادرات گاز مایع، برای پالایشگاه‌ها موافقت کرده است.
گزارش از رقیه هویدا - خبرنگار گروه انرژی خبرگزاری صداوسیما