شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ روز ۳ خرداد،سالروز آزاد سازی خرمشهر را بهعنوان روز مقاومت، ایثار و پیروزی در تقویم رسمی ایران نامگذاری کردهاست .
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی، پس از حمله نیروهای عراقی به خرمشهر، یک گردان از تکاوران دریایی ارتش به فرماندهی ناخداهوشنگ صمدی، گردان دژ خرمشهر به فرماندهی علی قمری و دانشجویان دانشگاه افسری امام علی به فرماندهی حسین حسنی سعدی، همچنین تعدادی از نیروهای سپاه خرمشهر به فرماندهی محمد جهانآرا، از یگانهای نظامی بودند، که به مدت ۳۴ روز از شهر دفاع کردند.
در پی آغاز عملیات بیتالمقدس در نیمه شب دهم اردیبهشت سال ۱۳۶۱ چند هدف عمده استراتژیک و تاکتیکی از جانب نیروهای ایرانی دنبال میشد:
بیرون راندن نیروهای ارتش عراق، به پشت مرزهای بینالمللی
انهدام نیروهای باقیمانده از ارتش عراق، در منطقه بین غرب کارون تا خط مرزی
آزادسازی شهر خرمشهر
آزادسازی خرمشهر در حقیقت از اهداف مرحله چهارم عملیات بیتالمقدس بود.
در ساعت ۲۲:۳۰ شامگاه شنبه، ۱ خردادماه ۱۳۶۱، مرحله چهارم این عملیات با اعلام رمز توسط فرماندهی قرارگاه مرکزی کربلا به واحدهای عملکننده، با هدف آزادسازی خرمشهر، آغاز شد.
در این بین نقش نیروی هوایی ایران در منهدم کردن پل ساخته شده عراقیها که بسیاری از نیروها و ادوات را از طریق آن به خرمشهر میرساندند، توسط خلبان محمود اسکندری نیز اهمیت بالایی داشت.
خاطره انهدام پل اروند به تفصیل در کتاب ناصر ایجکت نکن نوشته مهدی بابامحمودی نوشته شده است.
در پایان این نبرد علاوه بر پایان بخشیدن به ۱۹ ماه اشغال بخشی از حساسترین مناطق خوزستان و آزادسازی خرمشهر، ضربهای سنگین به توان رزمی و روحیه نیروهای عراقی وارد آمد.
پس از آزادسازی خرمشهر رزمندگان ایرانی در اولین اقدام، در مسجد جامع خرمشهر نماز شکر به جا آوردند.
با انتشار خبر این پیروزی در سطح کشور موجی از شادی و سرور سراسر ایران را فراگرفت، به طوری که مردم در سرتاسر کشور به خیابانها رفته و به شادی و پخش شیرینی پرداختند.
بنیانگذار کبیر انقلاب در ۳ خرداد ۱۳۶۱ پیامی به مناسبت آزادسازی خرمشهر خطاب به مردم ایران صادر کرد.
در اولین بخش این بیانیه آمدهاست: «خرمشهر را خدا آزاد کرد»