همزمان با ماه محرم، چند مستند با موضوع محرم، از شبکه مستند پخش میشود.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مستند «حماسه تاج الشعرا» در ۱۵ قسمت ۳۶ دقیقهای، هر شب ساعت ۲۰ پخش و ساعت ۴ و ۱۰ تکرار می شود.
این مستند پرترهای از شاعر معاصر و مذهبی مرحوم حاج عباس قلی یحیوی ملقب به تاج الشعرا است. عباس قلی یحیوی از شاعران مرثیه سرای آذری زبان ایرانی اهل اردبیل است. اغلب سرودههای وی به زبان ترکی آذری بوده و در سرودههای خود از قالب شعری حماسی استفاده کرده است. تخلص او ابتدا «احقر» بود که بعدا به نام خانوادگی خود یعنی «یحیوی» تغییر داده است.
مستند «ترکیب بند» یک قسمت ۳۰ دقیقهای است که شنبه ۱۶ تیر ساعت ۱۹ پخش میشود.
این مستند روایتی است با موضوع ترکیببندهایی که در موضوع عاشورا و مصائب اهلبیت عصمت و طهارت (ع) سروده شده است که شناخته شدهترین آنها ترکیببند محتشم کاشانی است. در ادامه سعی شده از طریق بررسی زندگ ینامه محتشم کاشانی و سیر آثار و ارادت وی به امام حسین (ع) و خاندان نبوت به این مسئله پرداخته شود که چگونه این ترکیببند تا اینحد ماندگار شده است. این مستند روز بعد ساعت ۱۲:۳۰ تکرار میشود.
مستند «دربند» یک قسمت ۵۰ دقیقهای است که پنجشنبه ۲۱ تیر ساعت ۱۸ پخش خواهد شد.
این مستند به برگزاری مراسم محرم در شهر دربند قفقاز و روایت آن از زبان ریش سفیدان و شبیه خوانها پرداخته است. همچنین بخشهایی از سختیهای برگزاری مراسم و شعائر عاشورا در زمان حکومت سوسیالیستی شوروی را روایت میکند. این مستند روز بعد ساعت ۱۳ تکرار میشود.
مستند «نغمه سرا» یک مستند ۳۰ دقیقهای است که دوشنبه ۱۸ تیر ساعت ۲۲ پخش میشود.
این مستند به بررسی ضبط فایلهای صوتی مراسمات مذهبی و سخنرانیهای انقلابی در دهه پنجاه میپردازد. «نغمه سرا» روز بعد ساعت ۱۵ تکرار میشود.
مجموعه مستند «ترمه» در ۳۰ قسمت به معرفی یک اثر هنری و رسانهای در فضایی مذهبی و خانوادگی مردم شهر و روستا میپردازد. این مجموعه داستانهای پشت صحنه تولیدات ماندگار هنری و آئینی است.
مستند «قصههای اربعین» ویژه برنامه اربعین حسینی شبکه مستند است. این برنامه ۲۵ دقیقهای در ۶ قسمت به تهیه کنندگی و کارگردانی مصطفی دالایی تولید شده است.
در این مستند کارگردان سعی دارد تا در مراسم پیاده روی اربعین به دنبال موضوع های مختلفی باشد تا در مسیر برگشت به ایران به سراغ محل زندگی و موقعیت افراد حاضر در موضوع برود و با کارشناسان به بحث و گفتگو بپردازد.
مجموعه مستند «گنجینه» مجموعهای از بهترین مستندات دهه ۴۰ تا ۷۰ به تهیه کنندگی و کارگردانی حنیف شهپرراد است که در یک قسمت از این مجموعه مستندی با نام «چتر سبز، نخل جهرم» ساخته احمد ضابطی جهرمی است که با موضوع نخل برداری در ماه محرم در دهه ۶۰ و در شهرستان جهرم استان فارس فیلبرداری شده است.
همچنین مستند «سیه پوشان» ساخته شهاب الدین عادل در دهه ۷۰ است که به مراسمها و آئینهای محرم حسینی در شهر دزفول میپردازد.
در شبکه مستند زمان ویژهای نیز برای ناشنوایان در نظر گرفته شده است که منتخبی از مستندهای عاشورایی را پخش میکند.