وزیر امور خارجه گفت: حمله اخیر به تأسیسات ما اثبات کرد که راه‌حل نظامی برای برخورد با برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد. تنها یک راه‌حل دیپلماتیک و مذاکره‌شده می‌تواند مؤثر باشد و تحقق آن تنها زمانی ممکن است که آنها جاه‌طلبی‌های نظامی خود را کنار بگذارند و خساراتی را که به ما وارد کرده‌اند جبران کنند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در حاشیه نشست وزرای امور خارجه سازمان همکاری شانگهای در گفت‌و‌گو با CGTN چین، در پاسخ به این سوال که «ایران در سال ۲۰۲۳ به سازمان همکاری شانگهای پیوست. این سازمان چه نقشی در منطقه و جامعه بین‌المللی ایفا می‌کند؟ و ایران چه برنامه‌ای برای همکاری با دیگر اعضا در چارچوب SCO دارد؟»، گفت: از شما برای این مصاحبه تشکر می‌کنم. نخست، همان‌طور که اشاره کردید، ایران به عنوان عضو کامل به سازمان همکاری شانگهای پیوسته است. ما برای این سازمان اهمیت زیادی قائل هستیم و تلاش‌های آن را برای یافتن جایگاه شایسته کشور‌های جنوب در عرصه بین‌المللی ارزشمند می‌دانیم. در عین حال، شاهد هستیم که بسیاری دیگر از کشور‌ها نیز خواهان پیوستن به این سازمان هستند که این خود امر مثبتی است. ما واقعاً قصد داریم در این مسیر حرکت کنیم و به مسائل امنیتی، اقتصادی و حتی فرهنگی کشور‌های عضو به شیوه‌ای متفاوت از آنچه کشور‌های غربی معمولاً دنبال می‌کنند، رسیدگی کنیم.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که «برای نشست آینده سران سازمان همکاری شانگهای و دستاورد‌های احتمالی آن، ایران چه آمادگی‌هایی انجام داده و انتظارات شما از این رویداد چیست؟»، گفت: باید بگویم ما بسیار سپاسگزار دبیرخانه سازمان همکاری شانگهای و تمامی کشور‌های عضو هستیم که اقدام تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی و ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران، به‌ویژه علیه تأسیسات هسته‌ای ایران را محکوم کردند. خود این تجاوز، نقض صریح حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد است. اما حمله به تأسیسات هسته‌ای، نقضی حتی بزرگ‌تر و غیرقابل بخشش از حقوق بین‌الملل به شمار می‌رود. حمله به چنین تأسیساتی به‌طور کامل ممنوع است، چرا که می‌تواند پیامد‌های زیست‌محیطی فاجعه‌باری برای بشریت به همراه داشته باشد. ما از کشور‌های عضو SCO، به‌ویژه چین، که موضعی قوی و حمایتی در همبستگی با جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرده و با مردم ایران – از جمله زنان و کودکان – که در این حملات جان خود را از دست داده‌اند، ابراز همدردی کردند، قدردانی می‌کنیم؛ بنابراین انتظار ما از نشست آتی سازمان همکاری شانگهای، حمایت کامل سیاسی از جمهوری اسلامی ایران است.
برای شکسته شدن آتش‌بس آماده هستیم
عراقچی در ادامه این گفت‌و‌گو در خصوص تجاوز رژیم صهیونیستی به ایران گفت: این یک منازعه نیست؛ یک اقدام تجاوزکارانه است — تجاوزی بی‌دلیل از سوی اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران. ما هیچ راهی برای اعمال حق دفاع از خود نداشتیم، بنابراین از کشورمان دفاع کردیم؛ اینجا، در سرزمین‌مان، به شکلی شجاعانه ایستادگی کردیم و مهاجمان را وادار کردیم تا تجاوزشان را متوقف کنند و خواستار آتش‌بس بی‌قید و شرط شوند — که از سوی ما پذیرفته شد. البته این آتش‌بس شکننده است و دلیل آن نیز روشن است: هیچ آتش‌بسی از سوی آن رژیم (رژیم صهیونیستی) قابل اتکا نیست، چرا که سابقه‌ای بسیار بد دارد؛ بنابراین ما کاملاً هوشیار و آماده‌ایم اگر این آتش‌بس شکسته شود. اما این خواست ما نیست؛ از ابتدا نیز چنین نبوده. ما این جنگ را نمی‌خواستیم، اما برای آن آماده بودیم. ما نمی‌خواهیم این جنگ ادامه پیدا کند، اما بار دیگر می‌گویم: ما کاملاً برای آن آماده‌ایم.
طرف مقابل باید به راه حل برد-برد در مذاکرات معتقد باشد
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که «شما اخیراً گفتید که ایران هنوز به زمان بیشتری نیاز دارد تا درباره امکان ازسرگیری مذاکرات هسته‌ای با ایالات متحده تصمیم‌گیری کند. ایران دقیقاً چه چیزی را باید بررسی کند؟» گفت: اگر هنوز قانع نشده‌ایم، به این دلیل است که باید اراده واقعی طرف مقابل را ببینیم. اراده‌ای برای رسیدن به یک راه‌حل برد-برد. برنامه هسته‌ای ما صرفاً برای مقاصد صلح‌آمیز است، و ما صددرصد نسبت به این موضوع اطمینان داریم. ما هیچ مشکلی نداریم که این اطمینان را با دیگران نیز به اشتراک بگذاریم؛ اما این تنها از طریق مذاکره ممکن است. ما این را در سال ۲۰۱۵ انجام دادیم؛ با کشور‌های موسوم به ۱+۵ مذاکره کردیم، به توافق رسیدیم و آن توافق نهایی شد. اگر به خاطر داشته باشید، در آن زمان جهان آن توافق را به‌عنوان یک دستاورد بزرگ دیپلماتیک جشن گرفت و ما همچنان به آن متعهد ماندیم. اما ناگهان ایالات متحده تصمیم به خروج از توافق گرفت — تصمیمی بسیار تأسف‌برانگیز — و تمام آنچه امروز شاهد آن هستیم، نتیجه‌ی آن خروج است.
راه‌حل نظامی برای برخورد با برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد
عراقچی در پاسخ به این سوال که «آیا امکان بازگشت به یک توافق مذاکره‌شده وجود دارد؟» نیز گفت: به نظر من بله، اما همان‌طور که گفتم، این نیازمند اراده‌ای جدی و واقعی از سوی طرف مقابل است؛ باید گزینه نظامی کنار گذاشته شود، رو به جلو حرکت کنیم و به‌دنبال یک راه‌حل از مسیر مذاکره باشیم. فکر می‌کنم حمله اخیر به تأسیسات ما اثبات کرد که راه‌حل نظامی برای برخورد با برنامه هسته‌ای ایران وجود ندارد. تنها یک راه‌حل دیپلماتیک و مذاکره‌شده می‌تواند مؤثر باشد، و تحقق آن تنها زمانی ممکن است که آنها جاه‌طلبی‌های نظامی خود را کنار بگذارند و خساراتی را که به ما وارد کرده‌اند جبران کنند. آنگاه ما آماده مشارکت در مذاکرات خواهیم بود.