معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی گفت: مشارکت مردمی و تدوین سند جامع آبخیزداری، عوامل کلیدی در موفقیت طرح ملی آبخیزداری هستند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما: معاون آبخیزداری سازمان منابع طبیعی، حسن وحید، با تأکید بر اهمیت اجرای طرحهای آبخیزداری و آبخوانداری در کشور، این طرحها را راهکاری موثر برای کاهش سیل، فرسایش خاک و تغذیه سفرههای زیرزمینی دانست. وی با اشاره به اینکه ۶۵۰ شهر و ۸۶۵۰ روستا در کشور در معرض سیلاب قرار دارند، اعلام کرد که با اجرای طرحهای آبخیزداری میتوان حدود ۷۰ درصد سیلابها را کاهش داد.
وحید با بیان اینکه با اجرای آبخیزداری میتوان به گونهای از منابع آب و خاک بهره برداری کرد که آسیبی به منابع طبیعی وارد نشود، اجرای آبخیزداری را در کشور ضروری خواند. وی با اشاره به اقدامات انجام شده در این زمینه گفت: تاکنون عملیات آبخیزداری در ۳۲ میلیون هکتار از اراضی کشور انجام شده و در برنامه هفتم توسعه، ۲۰ میلیون هکتار دیگر در دستور کار قرار دارد. وی با اشاره به اینکه پیشنهاد اولیه دولت برای این برنامه ۴۰ میلیون هکتار بود، افزود: “حدود ۶۰ درصد کشور در معرض سیلاب قرار دارد و ۲۶ میلیون هکتار از حوزههای آبخیز، بحرانی محسوب میشوند که در اولویت اجرای طرحهای آبخیزداری قرار دارند. ”
معاون سازمان منابع طبیعی با اشاره به آثار مثبت آبخیزداری در مقابله با خشکسالی و فرسایش خاک، اعلام کرد که این اقدامات میتوانند تا ۹ تن در هکتار از فرسایش خاک را کاهش دهند. وی با تاکید بر اهمیت استفاده از روشهای کوچک مقیاس آبخیزداری برای مدیریت منابع آب و خاک، گفت: “این پروژهها میتوانند ۵۰۰ تا ۷۰۰ متر مکعب تبخیر را کاهش داده و به بهبود پوشش گیاهی کمک کنند. ”
وحید همچنین به تاثیر مثبت آبخیزداری بر اقتصاد جوامع محلی و کاهش خسارات سیل اشاره کرد و افزود: “بر اساس ارزیابیها، اجرای طرحهای آبخیزداری و منابع طبیعی میتواند تا ۴.۶ برابر سود داشته باشد و از هر یک دلار هزینه در این بخش، بین ۴ تا ۱۲ دلار از خسارات جلوگیری شود. ”
وی همچنین از اختصاص ۲۵ همت بودجه برای آبخیزداری در سال جاری خبر داد و ابراز امیدواری کرد که با برنامهریزی مناسب، این بودجه بتواند به حل بحرانهای استانها کمک کند. وحید مشارکت مردمی و تدوین سند جامع آبخیزداری را از جمله عوامل کلیدی موفقیت این طرح ملی دانست و گفت: با اجرای این طرحها، میتوان ضمن حفاظت از منابع طبیعی، گامی بلند در جهت توسعه پایدار کشور برداشت.
معاون پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور نیز گفت ، از ۱۶۴ میلیون هکتار اراضی حوزه آبخیز کشور، ۱۲۵ میلیون هکتار نیازمند اجرای عملیات آبخیزداری با درجات مختلف شدت هستند.
گرشاسبی با اشاره به اطلس فرسایش خاک تهیه شده توسط این پژوهشکده، افزود: ۳۲ میلیون هکتار از اراضی کشور را عرصههای بیابانی تشکیل میدهند که نیازمند مدیریت ویژه مناطق بیابانی هستند. وی با بیان اینکه تاکنون حدود ۳۳ میلیون هکتار آبخیزداری در کشور انجام شده، تاکید کرد که آبخیزداری یک فرایند مستمر است و نیازمند مدیریت و نگهداری مداوم دارد.
معاون پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری با اشاره به گستردگی طرحهای آبخیزداری (شامل ۴۰ نوع عملیات در چهار دسته مدیریتی، بیولوژیک، مکانیک/ساختمانی و بیومکانیکی)، بر ضرورت آغاز با طرحهای نرم مانند مدیریت حوزه و حفاظت از تخریب تاکید کرد و افزود: در شرایط اضطراری، سازههایی نظیر بندهای رسوبگیر و سیلگیر، تراس بندی و درختکاری نیز ضروری است.
گرشاسبی مشارکت مردم و ذینفعان را برای اجرای ملی آبخیزداری و نگهداری از عملیات آبخیزداری حیاتی دانست و تصریح کرد: دولت به تنهایی قادر به انجام این مهم نیست و نیازمند مشارکت مرتعداران، کشاورزان و سرمایهگذارانی است که دلسوز حفظ آب و خاک کشور هستند.
وی با اشاره به ظرفیت بالای سرمایهگذاری در بخش آبخیزداری، افزود: این سرمایهگذاری میتواند در بخشهای تحقیق، اجرا، آموزش و ارزیابی فعالیتها صورت گیرد.