نهم ربیع الاول، نه تنها نخستین روز امامت امام عصر علیه السلام است، بلكه آغاز دوره ای حیاتی و مهم در تاریخ شیعه نیز به شمار می آید. در سال روز نهم ربیع الاول كه یادمان آغاز امامت ولی عصر علیه السلام است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز اردبیل نهم ربیع‌الاول، سالروز آغاز امامت حضرت مهدی (عج)، دوازدهمین امام شیعیان جهان، یکی از مهم‌ترین مناسبت‌های مذهبی در تاریخ اسلام است. در این روز، پس از شهادت امام حسن عسکری (ع)، فرزند بزرگوارشان حضرت حجت بن الحسن المهدی (عج) به فرمان خداوند متعال عهده‌دار مسئولیت امامت و رهبری امت اسلامی شدند. این واقعه عظیم، سرآغاز دوره‌ای تازه در تاریخ تشیع و یادآور وعده الهی برای برپایی عدالت جهانی است.
حضرت مهدی (عج)، امام دوازدهم شیعیان و آخرین حجت خداوند بر زمین، در نیمه شعبان سال ۲۵۵ هجری قمری در شهر سامرا متولد شدند. پدر بزرگوار ایشان امام حسن عسکری (ع) و مادر ایشان بانویی پاک و مؤمن به نام نرجس خاتون بودند.
ولادت امام زمان (عج) در شرایطی صورت گرفت که حکومت عباسیان با حساسیت شدید به دنبال شناسایی و جلوگیری از تولد ایشان بود، زیرا روایات اسلامی بشارت داده بودند که منجی موعود از نسل پیامبر اسلام (ص) و فرزند امام حسن عسکری (ع) خواهد بود.
پدر بزرگوار امام زمان (عج)؛ امام حسن عسکری (ع)
امام حسن عسکری (ع)، یازدهمین امام شیعیان، در سال ۲۳۲ هجری قمری در مدینه به دنیا آمدند. ایشان بیشتر عمر شریف خود را تحت نظر و محدودیت شدید خلفای عباسی در شهر سامرا سپری کردند. به دلیل شرایط سیاسی و امنیتی آن زمان، امام عسکری (ع) کمتر فرصت ارتباط مستقیم با عموم شیعیان را داشتند، اما با تربیت یاران خاص و معرفی امام زمان (عج)، زمینه را برای ادامه امامت پس از خود فراهم کردند.
ایشان در سال ۲۶۰ هجری قمری در ۲۸ سالگی به شهادت رسیدند و در همان سامرا به خاک سپرده شدند. پس از شهادت امام عسکری (ع)، حضرت مهدی (عج) که در آن زمان پنج سال بیشتر نداشتند، به امامت رسیدند.
آغاز امامت حضرت مهدی (عج) در نهم ربیع‌الاول سال ۲۶۰ هجری قمری نقطه‌ای سرنوشت‌ساز در تاریخ شیعه به شمار می‌آید. با رحلت امام حسن عسکری (ع)، امامت به فرزند ایشان واگذار شد و آخرین امام معصوم مسئولیت هدایت امت اسلامی را بر عهده گرفت.
اگرچه امام مهدی (عج) در سن کودکی به امامت رسیدند، اما همانند دیگر امامان معصوم، از علم الهی و ویژگی‌های ویژه‌ای برخوردار بودند که ایشان را شایسته این مقام عظیم می‌کرد. از همان آغاز، به دلیل شرایط سخت و فشارهای حکومت عباسی، آن حضرت در غیبت قرار گرفتند که این غیبت ابتدا به صورت غیبت صغری و سپس به شکل غیبت کبری ادامه یافت.
غیبت صغری و نقش نواب خاص
غیبت صغری، از سال ۲۶۰ هجری قمری تا سال ۳۲۹ هجری قمری ادامه داشت. در این دوران، حضرت مهدی (عج) از طریق چهار نایب خاص با شیعیان ارتباط برقرار می‌کردند. این نواب عبارت بودند از:
عثمان بن سعید عمری
محمد بن عثمان عمری
حسین بن روح نوبختی
علی بن محمد سمری
این چهار نفر واسطه میان امام زمان (عج) و مردم بودند و نامه‌ها و دستورات آن حضرت را به شیعیان می‌رساندند. با وفات چهارمین نایب، غیبت کبری آغاز شد و از آن زمان تاکنون شیعیان در انتظار ظهور آن حضرت به سر می‌برند.
غیبت کبری و انتظار فرج
غیبت کبری که از سال ۳۲۹ هجری قمری آغاز شد، تاکنون ادامه دارد. در این دوران، ارتباط مستقیم با امام زمان (عج) قطع شده و شیعیان موظف‌اند با تمسک به قرآن، سنت پیامبر (ص) و سیره اهل‌بیت (ع) مسیر هدایت را ادامه دهند. فقها و علمای شیعه در این دوران وظیفه رهبری دینی و اجتماعی امت را بر عهده دارند.
انتظار فرج، یکی از مفاهیم کلیدی در فرهنگ شیعه است. انتظار به معنای آماده‌سازی خود و جامعه برای ظهور حضرت مهدی (عج) و یاری ایشان در برپایی عدالت جهانی است.
هر سال در نهم ربیع‌الاول، شیعیان جهان این روز بزرگ را گرامی می‌دارند. در ایران و بسیاری از کشورهای اسلامی، مراسم دعا، مناجات، سخنرانی‌های مذهبی و مجالس ذکر اهل‌بیت (ع) برگزار می‌شود. در این روز، مردم با قرائت دعای عهد و زیارت آل یاسین، بار دیگر پیمان وفاداری خود را با امام عصر (عج) تجدید می‌کنند.
آغاز امامت امام زمان (عج) نه تنها ادامه‌دهنده سلسله امامت پس از امام حسن عسکری (ع) است، بلکه نقطه عطفی در تاریخ اسلام محسوب می‌شود. این واقعه، یادآور استمرار وعده الهی برای هدایت بشر و تحقق آرمان عدالت جهانی است.
شیعیان این روز را فرصتی برای بازنگری در اعمال و اندیشه‌های خود می‌دانند تا با اصلاح فردی و اجتماعی، خود را برای یاری حضرت در هنگام ظهور آماده سازند.