با اجرای بیش از ۳۶۰ طرح اکتشافی در قالب طرح تحول زمین‌شناسی، حدود ۱۶ درصد از وسعت کشور تحت پوشش قرار گرفته و برنامه زمان‌بندی سه تا چهار ساله برای تکمیل این طرحها تدوین شده است.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، معاون اکتشاف سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، با اشاره به اینکه این سازمان برای تولید اطلاعات پایه زمین‌شناسی و اکتشاف ذخایر معدنی، طرح تحول زمین‌شناسی را در دستور کار قرار داده است گفت: توجه به فناوری‌های نوین و کاهش خطر سرمایه‌گذاری در معادن برای بخش خصوصی از برنامه‌های جدی این سازمان در بخش اکتشاف است.
به گفته ابراهیم مولابیگی، این طرح برای کاهش خطر اکتشاف، کاهش زمان فرآیند اکتشاف و ایجاد انگیزه برای شرکت‌های معدنی برای ورود به عرصه اکتشاف طی توافقنامه سه جانبه سازمان زمین‌شناسی، ایمیدرو و معاونت معدنی وزارت صمت اجرا می‌شود. طرح تحول زمین‌شناسی شامل چهار لایه ژئوفیزیک هوابرد، زمین‌شناسی اقتصادی، ژئوشیمی و زمین‌شناسی در مقیاس یک‌پنجاه‌هزارم است.
وی افزود:در فاز اول این طرح، با اولویت ۴۲۰ برگه، حدود ۱۶ درصد وسعت کشور در برنامه قرار دارد که در سال ۱۴۰۴، تعداد ۱۲۰ برگه (۳۶۰ طرح) اجرایی شده یا در حال اجراست و طبق برنامه زمان‌بندی ۳ تا ۴ ساله، این طرحها به پایان خواهند رسید.
مولابیگی با اشاره به ارتقای فناوری‌های اکتشاف بیان کرد: استفاده از ژئوفیزیک هوابرد، پردازش داده‌های ماهواره‌ای و هوش مصنوعی در تحلیل داده‌های اکتشافی از مهم‌ترین رویکردهاست. برنامه هفتم توسعه، پوشش ۲ میلیون کیلومتر خطی از سطح کشور را توسط این فناوری‌ها در نظر گرفته است که جلسات متعددی با شرکت‌های متخصص انجام شده است.
وی گفت: در فاز اول، اجاره دو فروند بالگرد برای پوشش پهنه جیرفت-بحرآسمان در استان کرمان و برنامه ۴ ساله برای انجام کل ۲ میلیون کیلومتر خطی خطی در دستور کار است و پس از آن، روش الکترومغناطیسی در حوزه زمان عملیاتی خواهد شد.
همچنین، استفاده از روش مگنتومتریک (MT) برای مطالعه پوسته ایران و اکتشاف کانسار‌های عمیق طی برنامه چهار ساله کل کشور در دستور کار قرار گرفته است.
مدیر اکتشاف سازمان زمین‌شناسی، درباره هوشمندسازی و استفاده از هوش مصنوعی گفت: طی قرارداد با شرکت‌های دانش‌بنیان، پلتفرم هوش مصنوعی برای همه فرآیند‌های اکتشافی آماده می‌شود که در فاز اول، نقشه‌های ژئوشیمی در مقیاس یک‌پنجاه‌هزارم به صورت هوشمند تهیه خواهند شد.
وی در زمینه کاهش اثرات زیست‌محیطی طرحهای اکتشافی افزود: استفاده از فناوری‌های بایو و میکروارگانیسم‌ها به عنوان فرآیندی دوستدار محیط زیست توسعه یافته است که به کاهش مصرف انرژی، مواد شیمیایی و حجم پسماند و آلودگی کمک می‌کند و مطالعات استحصال فلزات با ارزش از باطله‌های معدنی با فناوری بایولیچینگ در حال انجام است.
مولابیگی در پایان تأکید کرد: با توجه به خطر بالای اکتشاف، بخش‌های دولتی و خصولتی مانند سازمان زمین‌شناسی و ایمیدرو باید نقش اصلی را در شناسایی و تولید اطلاعات پایه ایفا کنند تا خطر سرمایه‌گذاری در بخش خصوصی کاهش یابد. این سازمان با ارائه اطلاعات دقیق و ایجاد مشوق، انگیزه ورود بخش خصوصی به عرصه اکتشاف را افزایش خواهد داد.