وزارت امور خارجه روسیه در بیانیه‌ای با اشاره به پایان دوره ۱۰ ساله تعیین شده در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل درباره برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در روز شنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۴ تأکید کرد: در این مرحله باید موضوع نظارت بر عدم اشاعه هسته‌ای درباره ایران از فهرست مسائل تحت بررسی این شورا خارج شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، در این بیانیه که روز جمعه ۲۵ مهر در تارنمای وزارت امور خارجه روسیه منتشر شده، آمده است: از روز شنبه باید تمام محدودیت‌ها و رویه‌های در نظر گرفته شده در این قطعنامه لغو شوند و شورای امنیت سازمان ملل موظف است به بررسی مسائل مربوط به برنامه هسته‌ای ایران پایان دهد.
وزارت امور خارجه روسیه تأکید کرد: با توجه به اینکه این تغییرات از قبل (یعنی) در زمان انعقاد برجام مورد توافق قرار گرفته و در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که آن (برجام) را تصویب کرده بود، گنجانده شده است.
در ادامه این بیانیه یادآوری شده است که این مفاد پیش‌تر در فرمان رئیس جمهور فدراسیون روسیه در تاریخ ۱۱ مارس ۲۰۱۶ (۲۱ اسفند ۱۳۸۴) با عنوان «در مورد اقدامات برای اجرای قطعنامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد مورخ ۲۰ ژوئیه ۲۰۱۵» پیش‌بینی شده‌اند.
همکاری‌ها با ایران توسعه می‌یابد
وزارت امور خارجه روسیه در این بیانیه افزوده است: توسعه بیشتر همکاری روسیه و ایران در زمینه‌های مختلف با رعایت دقیق قوانین ملی و تعهدات بین المللی ما انجام خواهد شد.
در ادامه این بیانیه آمده است: یک پایه محکم برای توسعه مناسبات تهران و مسکو، معاهده جامع راهبردی بین فدراسیون روسیه و جمهوری اسلامی ایران است که در ۲ اکتبر ۲۰۲۵ (۱۰ مهر ۱۴۰۴) لازم الاجرا شد و در ژانویه ۲۰۲۵ (دی‌ماه ۱۴۰۳) در بالاترین سطح در مسکو امضا شد.
تلاش‌های اروپا برای بازگرداندن تحریم‌های ایران شکست خورد
مسکو تأکید کرد: تلاش‌های امضاکنندگان اروپایی برجام برای بازگرداندن قطعنامه‌های تحریم شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران که به عنوان بخشی از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ لغو شده بودند، شکست خورده است.
در این بیانیه رسمی آمده است: با وجود ادعا‌های مداوم، اما بی‌اساس سه کشور اروپایی، روند بازگرداندن محدودیت‌های تحریمی قبلی علیه ایران به دلیل شدت نقض‌های مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ توسط انگلیس، فرانسه و آلمان و همچنین رعایت نکردن کامل رویه‌های تعیین‌شده که دقیقاً برای جلوگیری از دستکاری طراحی شده بودند، نمی‌تواند موفقیت‌آمیز تلقی شود.
وزارت امور خارجه روسیه با اشاره به اینکه اروپایی‌ها تصمیم گرفته‌اند بدون تشریفات قانونی هر آنچه را مانع از پیشبرد مسیر تقابلی آنها می‌شد، نادیده بگیرند، تأکید کرد: بر اساس قوانین بین‌المللی، طرفی که به طور سیستماتیک توافق را نقض می‌کند، نمی‌تواند از سازوکار‌ها و مزایایی که آن توافق ایجاد می‌کند، بهره‌مند شود.
دبیرخانه سازمان ملل، بیانیه بازگرداندن تحریم‌های ایران را از وب‌سایت حذف کند
در این بیانیه تصریح شده است: اقدامات نادرست قانونی و رویه‌ای اروپایی‌ها با حمایت فرصت‌طلبانه ایالات متحده، که مدت‌ها پیش خروج خود از برجام را اعلام کرد، انجام شد.
وزارت امور خارجه روسیه که پیش‌تر در دو بیانیه رسمی و همچنین نشست خبری سخنگوی این وزارتخانه موضع خود را درباره فقدان صلاحیت دبیرخانه سازمان ملل در انتشار بیانیه بازگرداندن تحریم‌های ایران اعلام کرده است، خاطرنشان کرد: دبیرخانه سازمان ملل متحد نمی‌تواند هیچ تعهد قانونی را بر کشور‌ها تحمیل کند.
این بیانیه می‌افزاید: تمام اهدافی که قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران در ابتدا برای آنها تصویب شده بود، مدت‌هاست که محقق شده‌اند، همانطور که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در دسامبر ۲۰۱۵ اعلام کرده است؛ بدون تحقق این وضعیت، اجرای کامل برجام نمی‌توانست آغاز شود.
وزارت امور خارجه روسیه تأکید کرد: شورای امنیت سازمان ملل هیچ تصمیمی مبنی بر اجازه دادن به دبیرخانه سازمان ملل برای نتیجه‌گیری مستقل در مورد بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران اتخاذ نکرده است؛ این موضوع در صلاحیت انحصاری شورای امنیت سازمان ملل است.
مسکو خاطرنشان کرد: ما از دبیرکل سازمان ملل متحد درخواست کرده‌ایم که فوراً اطلاعات نادرستی را که خودسرانه در وب‌سایت سازمان ملل منتشر شده است، در مورد روند ادعایی بازگرداندن قطعنامه‌های منسوخ شده علیه ایران حذف کند؛ به ویژه از آنجا که در شرایط فعلی، این قطعنامه‌ها نه اهداف توافق شده‌ای دارند، نه مدت اعتبار و نه مکانیسم لغو.
وزارت امور خارجه روسیه هشدار داد: فقدان اصلاح وضعیت نظارت دبیرکل سازمان ملل بر دبیرخانه این سازمان به این معنی است که دبیرکل و کارکنان دبیرخانه عمداً ماده ۱۰۰ منشور سازمان ملل را نقض می‌کنند.
برجام به تاریخ پیوست
وزارت امور خارجه روسیه از برجام به عنوان دستاورد بزرگ دیپلماسی بین‌المللی یاد و در عین حال خاطرنشان کرد: با انقضای قطعنامه ۲۲۳۱، سرانجام برجام به تاریخ پیوست.
در این بیانیه آمده است: برجام در سال‌های اولیه پس از تصویب آن، به سرعت اعتبار و اثربخشی خود را نشان داد و به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه داد تا نگرانی‌های خود را در مورد ایران به طور کامل برطرف کند.
این بیانیه می‌افزاید: اجرای موفقیت‌آمیز برجام با این هدف بود که به تهران اجازه دهد تا حق خود را برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای مطابق با معاهده منع اشاعه هسته‌ای (NPT) و تعهداتش تحت آن معاهده به طور کامل اعمال کند.
مسکو یادآور شد: قرار نبود توافق هسته‌ای توسط ایالات متحده و کشور‌های امضاکننده اروپایی نقض شود؛ کشور‌هایی که اکنون با دستکاری آشکار در حوزه اختیارات شورای امنیت سازمان ملل، برای دفاع از خود و مشروعیت بخشیدن به اقدامات خودسرانه خود تقلا می‌کنند.
در ادامه این بیانیه می‌خوانیم: هدف برجام این بود که به لغو جامع تمام تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل و همچنین تحریم‌های چندجانبه و ملی مربوط به برنامه هسته‌ای ایران منجر شود؛ تا جایی که به سازمان ملل مربوط می‌شود، این مسیر اکنون تکمیل شده است. از این رو، بازگرداندن محدودیت‌های اعمال‌شده با دور زدن شورای امنیت سازمان ملل غیرقانونی هستند.
پس از انقضای برجام، با برنامه هسته‌ای ایران باید مثل برنامه هسته‌ای هر کشور غیرهسته‌ای دیگر رفتار شود.
وزارت امور خارجه روسیه تأکید کرد: پس از انقضای برجام، باید با برنامه هسته‌ای ایران مانند برنامه هسته‌ای هر کشور غیر هسته‌ای عضو معاهده ان‌پی‌تی رفتار شود.
فعالیت‌های هسته‌ای ایران اکنون تنها در چارچوب ان‌پی‌تی و پادمان آژانس اتمی نظارت می‌شود.
در این بیانیه همچنین آمده است: ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ (۲۶ مهر ۱۴۰۴) تاریخ پایان تعیین‌شده برای قطعنامه ۲۲۳۱ است و هیچ تصمیمی برای لغو این تاریخ اتخاذ نشده است. ابتکار روسیه و چین برای تمدید فنی برجام به مدت ۶ ماه، با تکبر توسط اردوگاه غرب رد شد، که بار دیگر ناتوانی خود را در دستیابی به توافق با تکیه بر روش‌های فراقانونی و زور بی‌رحمانه نشان داد.
وزارت امور خارجه روسیه تأکید کرد: فعالیت‌های هسته‌ای در ایران اکنون تنها درچارچوب معاهده NPT و توافقنامه جامع پادمان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نظارت می‌شود.
مسکو به راه‌حل دیپلماتیک متعهد است
مسکو در ادامه این بیانیه خاطرنشان کرد: طرف روسی همچنان قاطعانه به حل و فصل سیاسی و دیپلماتیک برنامه هسته‌ای ایران متعهد است و از همه طرف‌های درگیر می‌خواهد که تلاش‌های خود را بر یافتن راه‌حل‌های لازم برای جلوگیری از شدت گرفتن دور جدید و کنترل‌نشده تنش‌ها، که عواقب وخیمی برای امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد داشت، متمرکز کنند، ما آماده‌ایم تا این امر را از هر طریق ممکن تسهیل کنیم.