دبیر ستاد ملی جمعیت، با اشاره به سیر نزولی نرخ ازدواج و فرزندآوری در کشور، آمارهای نگرانکنندهای از تغییر ساختار جمعیتی ایران را اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، دکتر مرضیه وحید دستجردی، دبیر ستاد ملی جمعیت، در مصاحبه با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به رشد هفت برابری میزان تجرد قطعی در میان زنان و رسیدن میانگین فاصله تولد فرزند اول تا دوم به حدود ۶ سال را از نتایج مستقیم این تغییرات دانست.
دبیر ستاد ملی جمعیت با تأکید بر اینکه روند کاهش فرزندآوری یک پدیده جهانی است، ریشه این مسئله در ایران را تقویت نگرشهای فردگرایانه و اولویتدهی افراد به رشد شخصی، تحصیلات و دستیابی به جایگاه شغلی بهتر عنوان کرد. وی یادآور شد که سبک زندگی چند نسلی که در گذشته افراد با وجود نداشتن مسکن یا شغل به ازدواج روی میآوردند، اکنون کمرنگ شده است.
سقوط نرخ باروری و ازدواج:
وحید دستجردی به ارقام ثبت شده اشاره کرد و اظهار داشت که نرخ باروری در کشور دچار افت شدید شده است. در حالی که در سالهای ۱۳۶۵ و ۱۳۶۶ به طور متوسط شاهد تولد ۶.۸ فرزند برای هر زن در سن باروری بودیم، این رقم در سال ۱۴۰۳ به کمتر از ۱.۵ فرزند کاهش یافته است.
این کاهش به صورت مستقیم بر آمار ازدواج نیز اثرگذار بوده است. بر اساس گفتههای وی، تعداد ازدواجها که در بازه سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲ حدود ۸۰۰ هزار مورد بود، در سال ۱۴۰۳ به ۴۸۰ هزار مورد رسیده که بیانگر کاهشی معادل ۶۰ درصد است.
تأخیر در فرزندآوری و پیامدهای آن:
کاهش نرخ ازدواج به افزایش طول فواصل زمانی در الگوی فرزندآوری منجر شده است. دبیر ستاد ملی جمعیت اعلام کرد: متوسط سن ازدواج زنان ایرانی ۲۴.۵ سال است. همچنین، فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول به حدود ۴.۵ سال و فاصله بین فرزند اول تا دوم به حدود ۶ سال افزایش یافته است. متوسط سن زنان هنگام تولد اولین فرزند ۲۷.۵ سال است که این رقم در تهران تقریباً ۳۰ سال برآورد میشود.
افزایش ۷ برابری تجرد قطعی:
یکی از آمارهای ارائه شده توسط ایشان، رشد قابل تأمل تجرد قطعی بود. وحید دستجردی تصریح کرد که درصد زنانی که در سن ۵۰ سالگی هنوز ازدواج نکردهاند (تجرد قطعی)، در سال ۱۳۶۵ حدود ۱.۱ درصد بوده که این میزان در سال ۱۴۰۲ به ۷.۷ درصد رسیده است؛ به عبارت دیگر، آمار تجرد قطعی زنان ۷ برابر شده است.
دبیر ستاد ملی جمعیت هشدار داد که با تغییر نگرشهای فرهنگی، اجتماعی نسبت به تشکیل خانواده، شمار کشورهایی که زیر سطح جایگزینی جمعیت قرار دارند، به زودی از حدود ۹۰ کشور به نزدیک ۱۳۰ کشور افزایش خواهد یافت و ایران نیز در این زمره قرار دارد.