سطح زیر کشت زعفران در جهان 122 هزار و 195 هکتار است که بیش از 88 درصد آن مربوط به ایران و سهم کشورهای دیگر جهان کمتر از 12 درصد است.
پژوهش خبری صدا وسیما: زعفران یکی از مرغوب ترین و با ارزش ترین تولیدات کشور ما می باشد و با وجود آنکه تولید زعفران قدمت ۳ هزار ساله در ایران دارد و تقریباً ۹۵ درصد طلای سرخ مورد نیاز دنیا را کشور ما تامین می‌کند، اما کوتاهی برخی مسئولان دولتی پیرامون مسائلی همچون بازاریابی، برند سازی، طبقه بندی (سورتینگ) و بسته بندی‌های مناسب موجب شده جایگاه سوم صادرات این محصول به ایران اختصاص یابد.
بنابر گزارش وزارت جهاد کشاورزی، ایران سال گذشته میزان 280 تن و به ارزش 351 میلیون دلار زعفران صادر کرده است. بزرگ‌ترین خریداران زعفران ایران، امارات متحده عربی، اسپانیا هستند که بخش عمده خریداری شده از سوی اسپانیا و امارات به نام خود این کشورها در بازارهای جهانی عرضه می‌شود. ایران زعفران را به ۵ قاره و ۴۷ کشور جهان صادر می کند. باکیفیت‌ترین زعفران تولیدی ایران در استان‌های خراسان جنوبی و رضوی در نزدیکی مرز افغانستان تولید می‌شود. اما کشت زعفران در استان‌های اصفهان، فارس، کرمان و مرکزی نیز رواج دارد.
بر اساس آخرین آمار‌های جهانی در سال ۲۰۱۸ ارزش کل صادرات زعفران ۲۱۸ میلیارد دلار است که از این میزان حدود ۱۸.۴ درصد در چین، ۱۴.۵ درصد در هند است و علی رغم آنکه ایران بزرگ ترین تولید کننده طلای سرخ در دنیا به شمار می‌رود، اما به سبب وجود برخی چالش‌ها همچون نبود بسته‌بندی مناسب، خام فروشی، نبود برند و عدم توجه مسئولان دولتی به بخش کشاورزی موجب شده تنها ۱۱.۵ درصد از کل صادرات زعفران به ایران اختصاص یابد که این امر نشان می‌دهد اگر تدابیر جدی در رابطه با زیرساخت‌های صادراتی اندیشیده نشود امکان تنزل جایگاه صادراتی زعفران دور از انتظار نیست که این امر زنگ خطر جدی برای بزرگ ترین تولید کننده زعفران دنیا محسوب می‌شود.
در همین راستا با توجه به مزیت نسبی ایران در تولید زعفران و برای اینکه بتوان به جایگاه ویژه خود در صادرات این کالای کشاورزی گران بها دست یابد، به بررسی وضعیت تولید و صادرات زعفران کشور، موانع و چالش های صادرات و راهکارهای برای افزایش تولید و توسعه صادرات زعفران کشور، مصاحبه ای با دکتر حسین زینلی، مشاور معاون وزیر و مجری طرح گیاهان دارویی وزارت جهاد کشاورزی انجام دادیم که مهمترین محورهای آن به شرح زیر ارائه می شود.
متن کامل این مطلب در اینجا قابل دریافت است.
پژوهشگر: علی قنبری شیرسوار