ناامني شغلي، تقاضاي بالا در اجرا و فرهنگ محيط کار از جمله مشکلاتی است که در شاغلان ، استرس را بر جو کاری غلبه می دهد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما استان سمنان، تحت تاثير استرس شديد، فرد توانايي خود در تصميم گيريهاي قطعي را از دست ميدهد و نميتواند اولويتهاي خود را در زندگي ارزشيابي کند. این امر اغلب موجب نوعي حس بيملاحظگي و بياعتنايي از سوی فرد میشود. اين حس در تمام انسانها، از افراد معروف و مشهور گرفته تا افراد عادي، به روشني قابل مشاهده است.
علائم استرس شغلي در افراد مختلف، متفاوت بوده و به عوامل بيشماري از قبيل موقعيت و شرايط کاري مختلف، مدت زمان قرار گرفتن در معرض استرس، و ميزان استرس وارد شده به فرد، بستگي دارد، اما نمونههاي بارز علائم استرس شغلي عبارتند از بيخوابي،پرتي حواس، اضطراب و تنش، غيبت از کار، افسردگي، خستگي، نااميدي و عصبانيت در حد افراطي، مشکلات خانوادگي، بيماريهاي جسمي از قبيل بيماريها قلبي، ميگرن، سردرد، سوء هاضمه، و ديسک کمر.
دلايل استرس شغلي
استرس شغلي ممکن است به دليل مشکلات پيچيده و فراواني به وجود آيند اما اگر بخواهيم برخي از نمونههاي مشهود آنرا ذکر کنيم، ميتوانيم به موارد ذيل اشاره داشته باشیم:
ادارههای سازمان يافته در حال دگرگوني هستند و دليل آن نيز چيزي جز تغيير و تحول در ساختارهاي اقتصادي و گريز از فشارهاي مالي نيست. اين روزها فاکتورهايي نظير سازماندهي مجدد تشکيلات، اعمال کنترل، ادغام شرکتها، نقل و انتقال و .... به عنوان موارد اصلي ايجاد استرس براي کارکنان در آمدهاند. از سوي ديگر کارخانجات و شرکتهاي متفاوت نيز سعي ميکنند تا حتيالامکان در اين چالش باقي مانده و پيروز از ميدان خارج شوند. چنين اصلاحات اساسي و بنياديني بر روي همه مشاغل ( چه يک پزشک و چه يک کارگر ساده ) تاثير ميگذارد.
تقاضاي بالا در اجرا
انتظارات غير واقعي، به ويژه در زمان سازماندهي مجدد شرکتها، گاهي فشار بیدليل و مضري را بر روي کارکنان اعمال ميدارد به عنوان يکي از منابع مهم و بزرگ تنش و اضطراب محسوب ميشود. حجم بالاي کار، ساعات طولاني کاري، و گرايش شديد به اتمام پروژهها در مدت زمان معين، ميتواند کارمندان را از نظر جسمي و روحي تحت فشار بيحد و حصري قرار دهد. سفرهاي مکرر تجاري و دور بودن بيش از اندازه از خانه و خانواده نيز ميتواند به عنوان يکي ديگر از عوامل ايجاد استرس به شمار آيد.
تکنولوژي
گسترش تکنولوژي در سيماي بهرهگيري از فنآوريهايي نظير: کامپيوتر، پيجر، تلفن همراه، دستگاه فکس، و اينترنت، باعث افزايش سرعت و دقت شده است. از اينرو کارفرمايان انتظار دارند تا کارمندان با استفاده از امکانات فوقالذکر، خلاقيت، سودمندي، و لياقت خود را بيش از پيش افزايش دهند. پي رو اين انتظار، فشار بر روي کارکنان، به منظور انجام به موقع و بينقص کارها را به طور طبيعي زياد ميشود. کارگراني که با ماشينهاي سنگين کار ميکنند، به منظور برخورداري از هوشياري دائمي، ميبايست استرس بيحد و اندازهاي را تحمل کنند. از سوي ديگر مسئله همسو شدن با پيشرفتهاي تکنولوژيکي مطرح ميشود و کارکنان مجبور هستند کابرد نرم
فرهنگ محيط کار
پيدايش سازگاري با محيط کار، ميتواند از ابعاد مختلف، امري استرس زا محسوب شود و فرقي نميکند که به تازگي وارد فضاي جديد کاري شده باشيد و يا اينکه براي ساليان دراز در آن بخش مشغول به خدمت باشيد. فرد براي اينکه بتواند خود را با گزينههاي مختلف فرهنگ محيط کار از قبيل الگوهاي ارتباطي ميان افراد مختلف، رعايت سلسله مراتب، رعايت فرم و پوشش مخصوص و مهمتر از همه الگوهاي رفتاري و کاري کارفرما و همکارانش وفق دهد، ملزم به رعايت يکسري خط مشيهاي از پيش تعيين شده مي باشد. در نتيجه فرد خواه ناخواه به سمت مشکلات عديدهاي با همکاران و يا حتي با مقامات بالاتر سوق داده ميشود. در بسياري از موارد سياستهاي شغلي و يا شايعات بيپايه و اساس در محيط کار، از مهمترين منابع توليد استرس هستند.
مشکلات شخصي يا خانوادگي
کارمنداني که دچار مشکلات خانوادگي و يا شخصي ديگر هستند، معمولاً تنش هاي شخصي خود را با مسائل کاري مخلوط کرده و آنها را با خود به محيط کارشان ميآورند. زماني که فرد در حالت افسردگي و خستگي مفرط باشد، توجه او متمرکز نشده و انگيزههايش تا حد بسيار زيادي کاهش پيدا ميکنند و همين امر سبب ميشود تا از عهده مسووليتهاي شغلي خود به خوبي بر نيايد.
راههای پیشگیری از استرس
کنترل و باقي ماندن در برابر استرس در دراز مدت
براي وجود خود وقت بگذاريد و اگر زمان نداريد، سعي کنيد آنرا به وجود آوريد، تا نيروي تازه بدست آورده و انگيزههاي تازه پيدا کنيد. وقت مطلوبي را با خانودهتان صرف کنيد. اين امر ميتواند به منزله يک نوع حمايت محکم عاطفي و اخلاقي براي شما به شمار رود.
تلاش کنيد تا روشهاي مثبتي براي مقابله با استرسهاي روزمره زندگي به کار بنديد. ذهن خود را از قيد و بند منفي بافي رها کنيد و از افکاري مانند ترس و وحشت، خشونت، و کينه ورزي که خود به خود موجب خلق استرس بيشتري مي شوند، به شدت دوري ورزيد. سعي کنيد تا جايي که امکان دارد به آرامش هاليستيک (کل نگرانه) رجوع کرده و ساير روشهاي رشد شخصي مثل مديتيشن، تنفس عميق و ورزش کردن را نيز از نظر دور نگه نداريد، تا بدين سان قادر شويد شيوه زندگي خود را دو مرتبه از نو تعمير کنيد.
با جشن گرفتن موفقيتهاي خود و اطرافیان، ميزان استرس موجود را کاهش دهيد.
قبول وجود استرس خود به معناي ايجاد يک تغيير بزرگ در شيوه سنتي زندگي است. سعي کنيد معيارهاي ارتباطي خود را گسترش دهيد، کارايي و شايستگي خود را افزايش داده، و از تجربيانت ديگران نيز بهره بگيريد.
بيش از اندازه، از خود مغرور نشويد. براي رويارويي با هر تغييري خود را از نظر فيزيکي، روحي، و اقتصادي آماده کنيد،اما زمانيکه در محيط کار تحت فشار قرار گرفتيد، برخي تمرينهاي ساده مي توانند راهگشاي مشکلات باشند.
به راحتي و به طور عمودي (بطوريکه کمر کاملا صاف باشد) بر روي صندلي خود تکيه دهيد، و بر روي نفس کشيدن خود متمرکز شويد. اين کار کمک بزرگي به آرام کردن اعصاب و ماهيچههاي داخلي بدن ميکند.
راحت بنشينيد و شمارش معکوس را آغاز کنيد (20- 19-18-17.....)