یحیی آل اسحاق از اعضای اتاق بازرگانی و ریاست اتاق ایران و عراق با اشاره به نقش بازاریان در انقلاب گفت:انقلاب برای پشتیبانی کارهایش احتیاج به حمایت‌های مالی داشت و تمام پشتیبانی‌های مالی به عهده فعالین اقتصادی بود
سوال: شما اشراف زیادی دارید در دوره‌ای هم به عنوان یک مقام عالی در کسوت وزارت در حوزه بازرگانی در کشور خدمت کردید و مناصب مختلف،نقش بازاریان را در انقلاب چگونه توصیف می‌کنید؟
آل اسحاق: اگر اجازه دهید کلی‌تر از مصداق بازاریان، کل اقتصاد را برای همه محرز است که حوزه اقتصاد بر شئونات زندگی اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و سرنوشت یک کشور اقتصاد یک رکن عمده‌ای است با این فرض که حقیقتا یکی از حوادثی که اتفاق افتاده انقلاب اسلامی بوده، در این انقلاب اسلامی چه قبل از انقلاب و در حال شکل گیری انقلاب از سال ۴۲ و چه درحین انقلاب شرایط جنگ چه بعد از انقلاب و چه شرایط امروزی قطعا این نقش اقتصاد بر سرنوشت کشور، ملت، حکومت نقش اساسی داشته است و از جمله فعالین این حوزه یکی هم بازاریان هستند. اگر اجازه بفرمائید یک مقدار شرایط قبل از انقلاب را عرض کنم و بعد کار‌هایی که این مجموعه انجام دادند. قبل از انقلاب برای به وجود آوردن انقلاب همه دست به کار بودند، ولی گروهی که هم بیشترین مسئولیت اصلی را داشتند و هم بیشتری فشار را کشیدند فعالین حوزه اقتصاد بودند، انقلاب برای پشتیبانی و پیگیری‌های کارهایش احتیاج به حمایت‌های مالی داشت، آن چه که اتفاق افتاد تمام اعتصاباتی که انجام می‌شد تمام خانواده‌هایی که فعالینشان در زندان‌ها بودند و گرفتار بودند پشتیبانی از عزیزان خانواده این‌ها چه تشکلها و چه نیاز‌های مالی انقلاب به عهده فعالین اقتصادی بود یعنی اگر اعتصابات نفت شکل گرفت تدارک و پیگیری و مسائل مالی را این‌ها انجام دادند چه در رابطه با خانواده‌های انقلابی که در زندان بودند و چه نیاز‌هایی که انقلاب داشت تمام پشتیبانی‌های مالیشان را این گروه انجام دادند با شبکه‌های مردمی که ایجاد کردند این موضوع را به خوبی اداره کردند و غیر از آن هم در برخورد‌های سیاسی برای انقلاب، اعتصاباتی که بازار‌ها انجام می‌دادند جایگاه بازار‌ها و شبکه بازار‌ها در جمهوری اسلامی ایران الان و قبل از انقلاب یک شبکه بزرگ و موثر بود یعنی هر حادثه انقلابی که پیش می‌آمد، هر دستوری که پیش می‌آمد و در هر حادثه‌ای که پیش می‌آمد با یک شبکه مدون کل بازار‌های ایران تعطیل می‌کردند و یکی از نگرانی‌های نظام استکبار همین بازاری‌ها بودند که چگونه با این مسائل را با آن برخورد کنند با تعطیل کردن بازار یا آمدن در صحنه بازاری‌ها و اعتصاباتشان و حضورشان در تظاهرات و داستان ۱۵ خرداد و ... همه دخالت‌های سیاسی بود که این‌ها داشتند و بالاخره با این حمایت‌ها و پشتیبانی و همه اقشار مردم یعنی دانشجویان و روحانیون وقتی حضور پیدا کردند انقلاب به حمدالله شکل گرفت و بعد از شکل گیری کاری که نظام جدید انجام داد در اولین فرصت تدارک و سازمان بندی این حوزه اقتصادی بود یعنی امام (ره) در دو حوزه یکی حوزه اتاق بازرگانی که نقش جدی را داشت در کلان‌های اقتصاد و واحد‌های بزرگ اقتصادی صادرات، واردات، صنعت و تولید داشت بلافاصله با دادن حکمی از طرف شورای انقلاب به ۵-۶ نفر اتاق‌های بازرگانی را سازمان دهی کرد و بازار را هم با سازمان بندی که از قبل داشت سازمان بندی کرد انجمن‌های بازار و معتمدین بازار کل این بازار‌ها را شبکه بندی کرد و نظامی که برای اداره امور بازاریان داد در طول انقلاب هم در شرایط جنگ عمده‌ترین تدارکات و پشتیبانی‌هایی که انجام شد از نظر مالی شبکه‌های جنگ اصناف بود یعنی این که تدارکات را پشتیبانی‌ها را و همه اصناف را از ریز و درشت از یک بقالی یا یک سوپری از یک کاسب جزء تا واردکننده همه این‌ها، همه امکاناتشان را در مسیر حفظ انقلاب و در مسیر تدارک جنگ، پیگیری‌های جنگ یک سری از کار‌هایی بود که انجام شد، یک کار عمده‌ای که انجام شد مسئله مدل و الگوی اقتصادی کشور بود که جریانات متعددی از چپ و سوسیالیست و ... و تئوری‌های مختلف اداره اقتصاد کشور جریاناتی در کشور پیش آورد که کشور را داشت می‌برد به سمت تقریبا نظام سوسیالیستی و تند و خشن و چپ، یکی از کار‌هایی که این‌ها کردند مقاومت در مقابل این حرکت چپ گرایانه که در کشور بود خسارت‌های فراوانی دادند یکی از کار‌هایی که توضیح مفصلی هم می‌خواهد حفظ و نگهبانی از این جهت گیری که این نظام مبادا یک نظام غیراسلامی شکل بگیرد و غیر اقتصادی باشد و برخورد‌های متعددی شد و نهایتا این مجموعه یعنی پشتیبانی‌های اقتصادی و پشتیبانی سیاسی و تئوریک و اداره امور از قبل از انقلاب و بعد از انقلاب البته در این زمینه هزینه‌های فراوانی دادند شهدای زیادی دادند و فشار‌های فراوانی دیدند و همراه با همه ملت رکن این بود که آمدند جلو، ولی الان چه باید کرد؟ متاسفانه یکی از مشکلاتی که در کشور داریم حوزه اقتصاد است. خلاصه عرضم این است که الان این وظیفه باید بیشتر این گروه خودشان احساس مسئولیت کنند چه در تدارک و چه در پشتیبانی و چه در اصلاح مسیر باید حضور فعال داشته باشند که این معضل نظام هم انشاالله حل شود.