آمريکاي ترامپ با طعم انزوا

آمريکا با خروج از برجام و متعاقب آن اعلام تحريم ها عليه ايران عملاً خود را منزوي کرده است. اگر تا ديروز آمريکا بيشتر در ميان کشورهاي مستقل و متعهد منزوي شده بود اما امروز نزديک ترين متحدان اين کشور نيز به اين جمع اضافه شده و ديگر نمي خواهند دنباله رو کاخ سفيد باشند.

جرقه اين همراه نشدن با خروج آمريکا از برجام زده شد و با خشم و نارضايتي نزديک ترين متحدان واشنگتن از رويکردهاي يکجانبه ترامپ در آخرين نشست گروه هفت در کانادا نمايان شد.

دولت ترامپ بعد از خروج از برجام، تحريم دو مرحله اي 90 روزه و 180 روزه را عليه ايران در دستور کار خود قرار داد. در اولين مرحله تحريم هاي يک جانبه ايران که عمدتاً طلا و صنايع خودرو، هواپيمايي و رايانه اي را شامل مي شد، دولت ترامپ به رغم فشارها و تهديدات نتوانست يک اجماع جهاني عليه ايران به وجود آورد و اتحاديه اروپا، روسيه، ترکيه، چين، پاکستان و هندوستان به صراحت اعلام کردند در تحريم ها عليه ايران شرکت نخواهند کرد.

پيروي نکردن اين کشورها از سياست تحريمي آمريکا عليه ايران جداي از آنکه با منافع آنها مغايرت دارد، خلاف حقوق بين المللي هم هست. خروج آمريکا از برجام و اعمال فراسرزميني تحريم ها مغاير با منشور ملل متحد و نقض آشکار قطعنامه 2231  است.

به هر حال خروج يک جانبه از برجام به عنوان يک توافق جمعي که در شوراي امنيت سازمان ملل به ثبت رسيده است و سپس عذر بدتر از گناه، اعمال تحريم هاي يک جانبه و در تضاد با قوانين بين المللي عليه ايران موجب گرديده آمريکا در عرصه جهاني تنها و منزوي شود. اين يکجانبه گرايي باعث شده که ترامپ قراردادها و تفاهم هاي بين المللي را يکي پس از ديگري نقض نمايد و زيرپا گذارد که ماحصل اين روند، انزواي آمريکا در جامعه بين المللي بوده است.

در اينجا اساساً بحث ما اين نيست که اتحاديه اروپا تا چه حد مي تواند به تعهدات برجامي خود عمل کند و در برابر تهديدات و فشارهاي آمريکا تاب بياورد، بلکه مسئله اصلي مقابله با يک جانبه گرايي و سلطه طلبي آمريکا است که اين روزها حتي در ميان کاخ سفيد و نزديک ترين متحدانش در قاره ي سبز شکاف انداخته است. همپيمانان آتلانتيکي آمريکا از سياست هاي انحصارگرايانه واشنگتن دل خوشي ندارند.

لذا از همين حالا مي توان پيش بيني کرد که مرحله دوم تحريم ها عليه ايران جواب نخواهد داد زيرا کم نيستند کشورهايي که زيربار تحريم نفتي ايران نخواهند رفت، به ويژه بزرگ ترين وارد کننده هاي نفت ايران. اگر چين به واردات نفت از ايران ادامه داد، نبايد تعجب کرد. اين کشور 26 درصد نياز نفتي خود را از ايران تامين مي کند. هندوستان هم که روزانه 600 هزار بشکه نفت از ايران وارد مي کند،‌ تحريم نفتي ايران را نخواهد پذيرفت. دهلي نو پيش تر اعلام کرده بود که سياست اعلامي آمريکا براي به صفر رساندن صادرات نفت ايران را رعايت نخواهد کرد. افزون بر اين دو کشور، ترکيه هم که اين روزها مواضعش خشم آمريکا را برانگيخته اعلام داشته از تحريم ايران حمايت نخواهد کرد. در اين باره خبرگزاري اسپوتنيک با اشاره به خودداري ترکيه از همراهي با آمريکا در تحريم هاي ايران نوشته آنکارا سهمي در تحريم هاي آمريکا ضد ايران نخواهد داشت.

بدين ترتيب مي توان گفت که مشتريان نفت ايران نه تنها در فکر نخريدن نفت ايران نيستند بلکه خود را براي مقابله با تحريم صادرات نفت ايران آماده مي کنند. بر اين اساس، «به صفر رساندن» خريد نفت از ايران که قرار است از تاريخ ۴ نوامبر ۲۰۱۸ / ۱۳ آبان ۱۳۹۷ اجرايي شود، از هم اکنون شکست خورده و آمريکا بار ديگر طعم ناکامي در اجماع سازي عليه ايران را با  منزوي شدن در عرصه بين المللي خواهد چشيد.

.........................................................

مصطفي عبدلي