گل‌های خاص و کمیاب

به گزارش خبرگزاري صدا وسيما؛ در اين مطلب وب گردي تعدادی از گل‌های درحال انقراض و کمیاب در دنیا و چند گونه در ایران  معرفي مي گردد اميدواريم از ديدن اين مخلوقات زيباي الهي لذت ببريد.

کشورمان ایران یکی از غنی‌ترین کشور‌های دنیا از نظر تنوع گیاهی بوده طوری که تعداد گونه‌های ایران برابر با کل گونه هاي اروپاست. ایران دارای ۸۰۰۰ گونه بوده که ۱۸۰۰ تای انها‌ بومی ایران هستند.

سوسن چلچراغ
سوسن چلچراغ ملکه تمام گونه‌های بومی ایران زمین هستش و فقط در ایران رویش داره ارزش این گیاه به این دلیل هستش که ترکیب ژنتیکیش به دوران چهارم زمین شناسی برمیگرده یعنی یک دوره بعد از انقراض گودزیلا:دی! مناطقی از رودبار و تالش و داماش که اونهم متاسفانه به خاطر چیدن و لگد کردن گل  نسلش درحال انقراضه!

لاله واژگون
گل لاله واژگون که تنها عامل انقراضش چیدن بی رویه مردم هستش که نسلش رو به خطر انداخته


گیاه پیچ جِید: Strongylodon macrobotrys
این گل زیبا به خاطر فرم خاص گل‌های خودش که شبیه منقار طوطیه شهرت داره و بومی فیلیپین هستش. این گل به خاطر سخت تکثیر شدن وسخت بذر دادن و البته به خاطر جنگل زدایی بی رویه در منطقه بومی خودش در حال نابودی هستش. گرده افشانی این گل به عهده‌ی خفاش‌ها بوده و رنگ خاص گل اون توی کمتر گلی دیده میشه. 

گل کامپیون یا نوعی سیلن: Silene tomentosa
دوستان این گل زیبا و نام آشنا که گونه‌های اون رو توی زمستون میکارن به نام سیلن یا قلیونک توی ایران در واقع این گونه اختصاصا بومی جزیره‌ای در منطقه‌ی تنگه جبل والطارق ورودیه دریای مدیترانه هستش که سال‌ها برادران گیاهشناس فکر میکردند که نسلش منقرض شده، ولی خدا روشکر یک روز که یک کوهنورد آشنا به این گل میره توی کوه‌های مرتفع این جزیره این گل رو اونجا میبینه که چطور منزوی شده و تا اررتفاعات دور از دسترس عقب نشینی کرده؛ و به این ترتیب شادی به اردوی گیاهشناسان برمیگرده و الان تونستن ازش بذر بگیرن و توی باغ‌های گیاهشناسی دنیا پرورش بدن و از انقراضش جلوگیری کنند

 

کورئوپسیس یا اشرفی شکلاتی: Cosmos atrosanguineus
گل‌های زیبا و مینیاتوری اشرفی شکلاتی به خاطر رنگ قرمز تیره و مایل به قهوه‌ای خودشون به این اسم خوانده میشن و قطر گل‌ها حدود ۴ سانتی متر و عطری شبیه به عطر وانیل یا ارکیده وانیلی میده. این گل‌ها بومی مکزیک هستن که متاسفانه نسلشون ۱۰۰ سال پیش منقرض میشه، ولی خدا رو شکر هر طور که بود تونستن تعدادي ازین گل رو از طریق تکثیر رویشی و کشت بافت و انتقال ژن باززایی کنند که اون‌ها هم به خاطر عقیم بودن قادر به تولید بذر نیستند و با قلمه و تقسیم ببوته باید تکثیر بشن

 

گل منقار طوطی یا لوتوس: Lotus berthelotii
این گل زیبا که تا حدودی شبیه به پیچ جِیده بومی خاص جزایر قناری هستش و دارای برگ‌های باریک و نقره‌ای رنگ و مقاوم به کم آبی و گل‌های قرمز و نارنجی رنگ هستش. دلیل به خطر افتادن این انقراض پرنده‌ی گرده افشانی کننده این گل هستش که بهش پرنده‌ی آفتاب میگن یا شکارچی عنکبوت، گفته میشه. ابتدا تصور میشد که این گل کاملا منقرض شده، ولی بعدا چند گونه که پیدا شد امکان گرد افشانی با حشرات دیگه هم قوت گرفت؟! که بتونن اون حشرات رو پرورش بدند و نسل این گل هم حفظ بشه که هنوز این اتفاق نیفتاده؟! درحال این گل به صورت مصنوعی تکثیر شده و توی فضای سبز ازش استفاده میشه.

 

ارکیده روح یا گاست: Epipogium aphyllum
این گونه ارکیده علاوه براینکه در خطره، گیاهی خیلی خیلی خاص هم هستش ازین جهت که برخلاف همه گل‌های دیگه به فتوسنتز اعتقادی نداره و برگ هم حتی نداره، میتونه همیشه زیر خاک زندگی کنه تا موقع مناسب گلهاشو بفرسته بالا، درواقع این گل با قارچ‌ها و درختان همزیستی مسالمت آمیز داره و ازین طریق زندگی میکنه، بومی کشور کوبا و یک منطقه در فلوریدا هستش وتکثیرش هم تقریبا ممکن نیست، چون وقتی گل بده باید یک نوع شپ پره اونو گرده افشانی کنه و بذرش هم باید بریزه روی نوعی خزه خاص تا سبز بشه! البته با کشت بافت تونستن کشتش کنند و وارد بازار کنند این گیاه رو که اونهم نگهداریش واقعا سخته!

درخت کوکای: Kokai cookei
این درخت عجیب و زیبا از خانواده‌ی پنیرکیان یا گل ختمی که فقط بومی جزایر هاوایی هستش.. تا سال ۱۸۶۰ فقط ۳ عدد ازین درخت وجود داشت که بعدا در سال ۱۹۵۰ دانشمندان به این نتیجه رسیدند که نسلش از بین رفته، ولی خوشبختانه بیست سال بعد یک گونه ازین درخت توی هاوایی پیدا شد خوشحالی رو به کمپ گیاهشناسان برگردوند، اما متاسفانه به خاطر آتش سوزی که سال ۱۹۷۸ رخ داد همین یک گونه هم به جز یک شاخه از بین رفت……از همون یک شاخه برای تکثیرش استفاده شد و ازونجا که این درخت سخت تکثیر میشه و سخت میگیره الان حدود ۲۳ عدد بیشتر نمونده که اونهم دلیلی بر اثبات انقراض نیست. عمده دلیل انقراض این درخت ازهمونطور که توی مقدمه گفتم از بین رفتن نسل یک پرنده گرده افشان شهدخوار به نام “وستیاریا” عنوان شده است.

گل انگلی جسد یا رافلزیا: Rafflesia arnoldii
این گل بزرگترین گل دنیا محسوب میشه و هنگام بازشدن گلهاش تا ارتفاع یک متر و نیم هم میتونه برسه و با تصاعد کردن بوی جنازه و تعفن هم بدبو‌ترین گل گیتی شناخته شده و هم سوسک‌ها و مگس و حشرات رو برای گرده افشانی خودش فرا میخونه؟! بومی سوماترا و جنگل‌های کم ارتفاع اندونزی هستش ونه برگ نه ریشه نه ساقه و هیچی نداره به صورت انگل وار، وارد تنه گیاه پیچ موچسب شا بلوط میشه و پس از مدتی زندگی انگلی از این گیاه از داخل تنه اون زبون بسته گلهاش رو بیرون میفرسته! 

 

ارکیده‌ی کفش ونوس: Cypripedium calceolus
سلطان ارکیده‌ها کفش ونوس متاسفانه نسلشون در حال انقراض هستش به خاطر نابودی رویشگاه‌ها و سخت بودن تکثیر و زندگی همزیستی با قارچ‌ها و درختان! این گیاه بومی اروپا هستش و خوشبختانه اونا به موقع به خودشون اومدن و حتی با ایجاد حفاظت فیزیکی پلیس از آسیب رساندن به این گل در طبیعت جلوگیری میکنند گل‌هایی که در آزمایشگاه کشت بافت شدن هر شاخه تا ۵ هزار دلار آمریکا به فروش میرسند. تکثیر این گل هم به قدری سخت هستش که حتی چارلز داروین هم نتونست تکثیرش کنه 

درخت فرانکلین: Franklinia alatamaha
این درخت زیبا از خانواده‌ی چای‌ها و بومی منطقه آلتاما‌ها از شهر جورجیا هستش که متاسفانه از قرن ۱۹ به بعد در طبیعت منقرض شده و فقط تعدادی از آن توسط شخصی به نام آقای بارتارام که قرن ۱۹ قبل از انقراض تعدادی از اون رو تکثیر کرد. این گیاه زیبا دارای گل‌های معطر سفید و برگ‌هایی که در پاییز قرمز میشن و خیلی زیبا هستش. البته امروزه به صورت گل اپارتمانی یا درختچه‌ای وجود داره که همگی از همون پایه‌ای که آقای بارتارام تکثیر کرد به وجود اومدند...

 

گل کاملیا میدلمیست: Middlemist camellia
این گل اکنون به عنوان کمیاب‌ترین گل عالم شناخت شده و چرا که دو پیاز از اون یکی توی نیوزیلند و دیگری توی یک گلخانه در لندن وجود داره که توسط آقای میدلمیست در سال ۱۸۰۴ از چین به انگلیس برده شد. البته امکان اینکه مردم عادی تو حیاطشون داشته باشن بدون اینکه بشناسند هم وجود داره، چون این اقای گیاهشناس همون سال‌ها تعدادی رو به بیرون فروخته. این گل در چین کلا نابود شده و الان توی باغی لندن هم گلدهی منظمی نداره و اخیرا تونسته گل بده.