ضرورت افزایش ضریب بازیافت نفت خام کشور

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از شانا، آقای کریم زبیدی گفت: توجه به افزایش ضریب بازیافت نفت خام، می‌تواند قدرت ما را در سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (اوپک) افزایش دهد و هم به لحاظ راهبردی جایگاه ما را در دنیا ارتقا ببخشد، اما با توجه به اینکه عمده مخازن نفت خام کشور در طول سال‌ها شاهد افت فشار شده‌اند و نیروی طبیعی موجود در این مخازن برای تولید کافی نیست، استفاده از روش‌های ازدیاد برداشت برای مخازن کشور ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.

 

به بیان وی، شرکت ملی نفت ایران با هدف افزایش بهره‌دهی چاه‌های نفت و گاز و به تبع افزایش ذخایر برای نخستین بار در صنعت نفت به‌دنبال راه‌اندازی یک مرکز مدرن ازدیاد برداشت در استان خوزستان و در شهرستان اهواز است.

 

مدیر برنامه‌ریزی تلفیقی شرکت ملی نفت ایران افزود: هم‌اکنون میانگین ضریب برداشت از مخازن نفتی یا همان ضریب بازیافت نفت خام کشور حدود ۲۳.۴ درصد است. ضریب بازیافت یعنی درصدی از نفت یک مخزن نفتی که به‌صورت طبیعی قابل استخراج است. به عبارتی دیگر هم‌اکنون از هر ۱۰۰ بشکه نفت خام ایران تنها حدود ۲۳ بشکه قابل برداشت است و ۷۷ بشکه برای همیشه زیر خاک می‌ماند.

 

به گفته آقای زبیدی، بسیاری از میدان‌های فعال نفتی ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند و هر سال نه‌تن‌ها از مقدار تولید آن‌ها کاسته می‌شود، توقف سرمایه‌گذاری در بخش ضریب بازیافت، میزان ذخایر قابل استخراج آن‌ها را نیز کاهش می‌دهد و در صورت غفلت، در سال‌های آینده میانگین ضریب بازیافت حتی کمتر از ۲۳.۴ درصد می‌شود.

 

بر اساس این گزارش، ایران نزدیک به ۱۵۷ میلیارد بشکه ذخیره اثبات شده نفت خام جهان را به خود اختصاص می‌دهد که این رقم حدود ۱۰ درصد کل ذخایر نفت دنیاست. این میزان از منابع هیدروکربوری می‌تواند موتور محرکی برای نوسازی زیرساخت‌های اقتصادی کشور باشد، اما مسئله اینجاست که هم‌اکنون ایران توان برداشت تمام این ذخایر خدادادی را ندارد.

 

بر اساس اطلاعات موجود، اگرچه میانگین ضریب بازیافت نفت خام میدان‌های ایران حدود ۲۳.۴ درصد است، اما شرایط بعضی از میدان‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری جدی‌تر است. از جمله در میدان‌های نفتی غرب کارون که ضریب بازیافت زیر ۱۰ درصد است. البته ویژگی‌های سنگ و سیال و رفتار مخزن در میزان ضریب بازیافت و روش ازدیاد آن مؤثر است، اما منطقی نیست که بیش از ۹۰ درصد از نفت این میدان‌ها برای همیشه زیرزمین بماند.

 

بررسی‌ها نشان می‌دهد که در بسیاری از کشور‌های تولیدکننده نفت‌خام جهان، به واسطه سرمایه‌گذاری در این زمینه، به ارقام بالاتری از ضریب بازیافت دست یافته‌اند. از جمله میدان قوار عربستان که در سال‌های اخیر ضریب بازیافت مخزن به ۵۰ درصد رسیده و اکنون نیز با طرح‌ها و فناوری‌های مدرن‌تر، این کشور در تلاش است ضریب بازیافت میدان را به ۷۰ درصد افزایش دهد.