تلاش غرب برای تصاحب دارایی‌های روسیه

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صداوسیما؛ شبکه تلویزیونی الجزیره با اشاره به تلاش غرب برای تصاحب صد‌ها میلیارد یورو از دارایی‌های مسدود شده روسیه در بانک‌های غرب اعلام کرد: هزینه‌های سنگین بازسازی اوکراین، می‌تواند عامل اختلاف بین کشور‌های اروپایی باشد و این کشور‌ها به همین علت به دنبال استفاده از اموال مسدود شده روسیه هستند.

آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا گفت: ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه یک سوم زیرساخت‌های اوکراین را تخریب کرده است. از سوی دیگر، مسکو گفت: غرب از امکانات زیرساخت‌های غیرنظامی برای حمایت از عملیات نظامی در اوکراین استفاده می‌کند. کمیسیون اروپا، مصادره دارایی‌های مسدود شده روسیه را برای تامین مالی بازسازی اوکراین پیشنهاد کرد. مسکو پاسخ داد، در چنین صورتی تدابیر مناسب را اتخاذ خواهد کرد.

سخن از بازسازی اوکراین با گذشت ۹ ماه از جنگ بار دیگر مطرح است. روسیه در این مدت، متهم می‌شود که نتیجه‌ای جز هدف قرار دادن غیرنظامیان و تأسیسات حیاتی اوکراین، به دست نیاورده است. به ویژه در چند هفته گذشته، حملات هوایی به نیروگاه‌های برق و زیرساخت‌ها تکرار شده، در حالی که با آغاز فصل زمستان، نیاز به این تأسیسات بیشتر شده است. به گفته آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا، روسیه یک سوم زیرساخت‌های اوکراین را نابود کرده است. دیوید مالباس رئیس گروه بانک جهانی پیش از این اعلام کرده بود بخش‌های تخریب شده شامل شبکه‌های آب و فاضلاب و شبکه‌های برق است. هزینه بازسازی اوکراین چقدر است؟ همزمان با سخنان بلینکن، رئیس کمیسیون اروپا از خسارات ۶۰۰ میلیارد یورویی سخن گفت و از روسیه خواست هزینه آن را پرداخت کند.

اورسولا وان در لاین رئیس کمیسیون اروپا گفت: روسیه باید تاوان اقدامات فاجعه بار خودش را از جمله جنایت‌ها علیه یک کشور با حق حاکمیت، پرداخت کند. روسیه همچنین باید غرامت‌های مالی برای ویرانی‌هایی پرداخت کند که باعث آن شده است.

به اعتقاد اتحادیه اروپا، راه این اقدام، استفاده از اموال مسدود شده روسیه برای بازسازی اوکراین است. این نخستین بار نیست که اتحادیه اروپا چنین درخواستی را مطرح می‌کند. مسکو به نوبه خودش هشدار داد اگر اموال آن در اتحادیه اروپا مصادره شود، تدابیر مناسبی اتخاذ خواهد کرد. بر اساس ارزیابی‌های اروپایی، مجموع دارایی‌های بلوکه شده روسیه در اتحادیه اروپا حدود ۱۹ میلیارد یورو است. از نظر قانونی، مصادره این اموال مسدود شده جز در صورت وجود محکومیت کیفری، امکان پذیر نیست. شاید به همین علت، رئیس کمیسیون اروپا بر لزوم تشکیل دادگاه ویژه زیر نظر سازمان ملل برای تحقیقات و تعقیب روسیه تأکید کرد. اما این راه پیشنهادی، اجازه تصرف در اموال مسدود شده روسیه را پیش از چند سال پیگیری قضایی نخواهد داد. یافتن راه قانونی برای تصرف در اموال بلوکه شده روسیه، از همان نخستین ماه‌های آغاز جنگ، دغدغه اروپایی‌ها بود. به ویژه که اقتصاد اروپا بار‌های اضافی بر دوش خواهد داشت. در ماه سپتامبر گذشته، گزارش مشترک اروپایی-اوکراینی تأکید کرد ۱۰۵ میلیارد دلار اعتبار فوری در سه سال آینده برای این کشور لازم است. در آن زمان، نخست وزیر اوکراین هزینه نخستین مرحله بازسازی این کشور را حدود ۱۷ میلیارد دلار برآورد کرد که باید سه میلیارد و چهارصد میلیون دلار آن امسال تامین شود. وزیر دارایی اوکراین چند ماه پیش تأکید کرد کشورش به ماهانه پنج میلیارد دلار نیاز دارد تا بتواند ادامه چرخه اقتصادی خودش را در سایه جنگ، تضمین کند. اروپایی‌ها در برابر این آمار‌ها چه می‌کنند؟ آن‌ها راهی ندارند جز اینکه به دنبال قوانین پیشنهادی برای استفاده از اموال مسدود شده روسیه برای بازسازی ویرانی‌ها در اوکراین باشند. مقامات اروپایی پیشتر این اموال را «گنج پوتین» نامگذاری کرده بودند. در این چارچوب، همچنین نگاه اروپایی‌ها به حدود ۳۰۰ میلیارد یورو از اموال بلوکه شده بانک مرکزی روسیه است. اما موانع حقوقی برای استفاده از این اموال پیچیده‌تر است، زیرا مشمول مصونیت کشور روسیه است، هر چند که مسکو فعلا به علت تحریم ها، از برداشت از آن عاجز است. به نظر می‌رسد راه بازسازی اوکراین پر از بحث و دشواری است و این موضوع ممکن است میزان وعده‌های همبستگی اروپایی‌ها را کاهش دهد.