توان خودروسازان در تولید اتوبوس

به گزارش خبرنگار گروه صنعت خبرگزاری صداوسیما، با توجه به افزایش قیمت حمل و نقل از یک سو و پیشرفت‌های فنی و اطلاعاتی از سوی دیگر مردم انتظار دارند خدمات بهتری را در ازای هزینه‌ای که پرداخت می‌کنند دریافت کنند. کمبود، خرابی‌های پی در پی، تاخیر‌های طولانی گاه تا ۲۰ دقیقه، شلوغی و فرسوده بودن اتوبوس‌ها از جمله گلایه‌های مردمی است که هر روز از اتوبوس استفاده می‌کنند.

آقای بهرام نکاحی مدیر عامل شرکت واحد اتوبوسرانی شهر تهران در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار صداوسیما، گفت: قطعا یک سری کمبود‌ها در اتوبوسرانی وجود دارد و اتوبوس‌های موجود بین شهری جوابگوی نیاز مردم نیست‎؛ آنچه مسلم است تمام ظرفیت ما در اتوبوسرانی و نگاه شهردار تهران و اعضای شورای شهر این است که بتوانیم شرایط رفاهی و لازم را برای مردم فراهم کنیم.

وی با بیان اینک وجود فرسودگی ناوگان و عقب ماندگی در شرکت واحد تمام ظرفیت و انرژی ما را متمرکز کرده است که بتوانیم این خلا‌ها را پوشش دهیم، گفت: فرسودگی این ناوگان در طول سال‌های اخیر و عدم اقدام برای نوسازی ناوگان، باعث شد این کمبود بیش از پیش ملموس شود. با توجه به سیاستگذاری‌هایی که برای نوسازی و بازسازی ناوگان حمل و نقل عمومی در سال ۱۴۰۱ داریم امیداوریم بتوانیم بخش اعظمی از این مشکلات را مرتفع کنیم.

نکاحی افزود: در گام اول موضوع بازسازی ناوگان موجود است و در اولویت دوم موضوع نوسازی مطرح شده که از دو محل قرار است تامین شود؛ محل اول از طریق تخصیص اتوبوس‌های خریداری شده توسط وزارت کشور بوده که ۹۰۰ اتوبوس سهم تهران خواهد بود و قدم بعدی مجوز خرید هزار دستگاه اتوبوس وارداتی خواهد بود.

احمد رضا عامری معاون حمل و نقل جاده‌ای استان تهران نیز در این خصوص گفت: اتوبوس پر استفاده‌ترین وسیله عمومی برای سفر‌های بین شهری است، سالانه حدود ۱۵۰ میلیون مسافر اتوبوس را برای سفر انتخاب می‌کنند و بخش عمده‌ای از این مسافران، با تاخیر روبرو می‌شوند و رانندگان این تاخیر را مسافران یا مشکلات مالی بیان می‌کنند. تاخیر حرکت اتوبوس‌ها مشکلی حل نشده است.

معاون حمل و نقل جاده‌ای استان تهران گفت: مسافران اتوبوس اگر در مسیر با توقف‌های بیجا و یا تاخیر در ساعت حرکت از پایانه روبرو شدند با سامانه ۱۴۱ تماس بگیرند. یکی از ارکان حقوق مسافر، رساندن وی در زمان مقرر به مقصد است اگر فقط نیمی از سفرها، هرکدام نیم ساعت تاخیر داشته باشند بیش از دو میلیارد دقیقه از وقت مردم تلف می‌شود. این درحالی است که با برنامه ریزی دقیق و حرکت به موقع اتوبوس‌ها از هدر رفت وقت مردم جلوگیری می‌شود.

مهدی جمالی نژاد رئیس سازمان شهردای‌های وزارت کشور در گفتگو با خبرگزاری صدا و سیما در خصوص میزان نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت و پایان مهلت ۵ ساله برای این کار گفت: در همه شهر‌ها در نقطه آغازین هستیم، زیرا ۱۶ هزار دستگاه اتوبوس عدد زیادی هست.

به گفته جمالی نژاد بعد از ابلاغ قانون هوای پاک، سهمیه بندی بنزین در سال ۹۸ و سپس کرونا دو تنش برای حمل و نقل عمومی بود. زیرا که بعد سهمیه بندی استفاده از حمل و نقل عمومی بیشتر شده بود و در شرایط کرونا برای رعایت فاصله اجتماعی نیاز بیشتری به سرویس دهی داشتیم.

رئیس سازمان شهرداری‌ها گفت: طبق قانون باید سالانه ۵ درصد توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی را با اولویت شهر‌های بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت، داشته باشیم. ولی ۱۵ سال بود که به دلایل مختلف نتوانسته بودیم به ناوگان حمل و نقل عمومی اتوبوس تزریق کنیم.

معاون وزیر کشور گفت: علیرغم مشکلات گذشته دست به کار شدیم و در طول یکسال گذشته، قرارداد خرید ۷ هزار و ۵۵۰ اتوبوس دیزلی، ۳۰۰ اتوبوس برقی، ۱۵۰۰ مینی بوس و ۵ هزار ون را امضا کردیم که تا ۱۸ ماه دیگر تحویل شهرداری‌ها می‌شود؛ و تا امروز هم میزان اندکی از آن‌ها به شهرداری‌ها تحویل داده شده است.

رئیس سازمان شهرداری‌ها گفت: در کنار قرارداد‌هایی که سازمان شهرداری‌ها بسته، سال گذشته و امسال برای خرید اتوبوس به شهرداری‌ها اوراق مشارکت تزریق کردیم. در حال حاضر سهم حمل و نقل عمومی در جابجایی در شهر‌ها ۱۳ درصد و فوق العاده پایین است و تا پایان دولت این سهم باید به ۳۰ درصد برسد که مبلغ بسیار زیادی را می‌طلبد.

رئیس سازمان شهرداری‌ها گفت: برای نوسازی ۱۶ هزار دستگاه اتوبوس در سطح کشور ۲۰۰ هزار میلیارد تومان پول لازم است. در کنار اقدامات وزارت کشور برای نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی، شهر‌هایی مثل مشهد، شیراز، قزوین و اصفهان هم خودشان اقداماتی کرده اند. اگر برای شهر تهران در یک بازه زمانی ۱ ساله، ۲ هزار دستگاه اتوبوس تحویل دهیم، می‌توانیم آلودگی هوا در این شهر را ۴ درصد کم کنیم.

جمالی نژاد در خصوص میزان تحقق نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی در تهران گفت: از ۳ هزار دستگاهی که به عنوان نقطه هدف مشخص شده بود، ۲۰۰ دستگاه نوسازی شده است.

به گفته رئیس سازمان شهرداری‌ها تا پایان دولت نوسازی در تمام شهر‌های هدف به طور کامل انجام می‌شود و اگر قرارداد‌ها طبق زمان بندی انجام شود گام مهمی در راستای تحقق قانون هوای پاک برداشته ایم.

طبق ماده ۱۶ قانون استفاده حداکثری از توان داخل، وزرت صمت موظف است ثبت سفارش کالا‌های مصرفی و مصرفی با دوام خارجی دارای مشابه ایرانی را که با کیفیت مناسب و میزان کافی تولید شده باشد تا پایان مدت قانون برنامه پنج ساله ششم ممنوع کند؛ اما حالا قرار بر واردات است، به گفته آقای منوچهر منطقی معاون صنایع حمل و نقل وزارت صمت با توجه به اینکه خودروسازان نمی‌توانند بلافاصله نیاز کشور را برطرف کنند قرار شده بخشی از نیاز کشور از طریق واردات تامین شود.

این در حالیست که خودروسازان می‌گویند می‌توانند نیاز کشور به تامین اتوبوس را فراهم کنند؛ آقای احمد نعمت بخش در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار گروه صنعت خبرگزاری صدا و سیما‏ , افزود: اکنون همه بدنه اتوبوس در داخل ساخته می‌شود و خودروسازان می‌توانند به هر تعداد که سفارش بگیرند، حتی در سه شیفت کاری، اتوبوس‌های سفارشی را بسازند.

وی با تاکید بر اینکه واردات اتوبوس کمکی به جهت ایجاد اشتغال و ارزآوری نمی‌کند، گفت: ساخت اتوبوس در کشور نه تنها باعث ایجاد اشتغال می‌شود بلکه کمک به داخلی سازی صد در صدی آن نیز می‌شود و می‌توان اینگونه حتی از خروج ارز جلوگیری کرد. شهرداری و وزارت راه اگر قرارداد طولانی مدت با خودروسازان ببندد، دیگر نیازی به واردات نیست و می‌توان نیاز کشور را از طریق خودروسازان داخلی برطرف کرد.

دبیر انجمن خودروسازان با بیان اینکه از طریق وزارت صمت مخالفت خود را با واردات اتوبوس اعلام کرده ایم اضافه کرد: اکنون ۸ اتوبوس ساز در کشور داریم که می‌توانند نیاز صد در صد کشور را برطرف کنند و تا زمانی که می‌توانیم اتوبوس تولید کنیم، چه نیازی به واردات است؟

نعمت بخش گفت: زمانی می‌گویند که با خودروسازان قرار داد بسته شده، اما آن‌ها نتوانستند خودرو تحویل دهند، آن زمان می‌توانیم بگوییم که واردات انجام دهید، اما اکنون که هیچ قرار دادی با خودروسازان بسته نشده چرا باید اتوبوس وارد شود؟

وی افزود: واردات خودرو نوعی خیانت به کشور است به ویژه آنکه این واردات روی خودرو‌های دست دوم متمرکز است. هزینه بیش از یک هزار میلیارد تومانی که شهرداری برای واردات این اتوبوس‌ها در نظر گرفته به راحتی می‌تواند بخش بزرگی از صنعت اتوبوس سازی کشور را از بحران فعلی خارج کند و چرخ صنعت را به گردش در آورد.

نعمت بخش ادامه داد: عدم تخصیص بودجه کافی برای خرید اتوبوس از خودروسازان داخلی، سال‌های بسیاری است که این بهانه را به شهرداری داده تا از خرید اتوبوس ساخت داخل و نوسازی و تامین ناوگان جلوگیری کنند.

مجتبی شفیعی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران با بیان این‌که قطعا تامین اتوبوس نو و تولید داخل در اولویت است، اما با توجه به کسری منابع و سابقه ۱۰ ساله کمبود اتوبوس خیلی نمی‌توان امیدوار بود که همه تخم‌مرغ‌هایمان را در سبد تولید داخل و منابع داخلی شهرداری بگذاریم، گفت: وزارت کشور قرارداد خرید ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس را دنبال می‌کند که در این میان سهم تهران ۹۰۰ اتوبوس است و یک قرارداد دیگر نیز از طریق تهاتر نفت دنبال می‌شود که ۱۴۰۰ تا ۱۶۰۰ اتوبوس سهم ما خواهد بود و ما نیز در کنار دولت راه‌های دیگر تامین اتوبوس را دنبال می‌کنیم.

معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران در پاسخ به این سوال که خرید اتوبوس‌های دست دوم در چه مرحله‌ای قرار دارد، گفت: مذاکرات مختلفی داشتیم و پیشنهادات مختلفی به ما ارائه شده که از نظر کیفیت و قیمت در حال بررسی هستیم؛ اما از آنجایی که نیاز به مصوبه دولت دارد، شهردار تهران پیشنهاد را به رئیس جمهور داده و رئیس جمهور نیز دستور دادند که در کمیسیون زیربنایی دولت این مساله بررسی شود و بررسی اولیه انجام شده و توافق با وزارت کشور و صنعت نیز صورت گرفته است و ملاحظات سازمان محیط زیست نیز لحاظ شده و الان فقط منتظر تصویب در دولت هستیم و اگر این مهم تصویب شود در پشتوانه قانونی و مجوز‌ها مشکلی نخواهیم داشت و بر روی بررسی پیشنهادات تمرکز می‌کنیم.

بر اساس این گزارش؛ هنوز رقمی از میزان واردات اتوبوس‌های دست دوم اروپایی اعلام نشده است، اما به زودی قرار است وارد و روانه بازار شود.

گزارش از فائزه شعبانی اصل؛ خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صداوسیما