وب گردی
با کلام وحی؛ سوره شمس
سوره شمس نود و یکمین سوره قرآن و از سورههای مکی که در جزء سیام قرآن جای گرفته است.
به گزارش
خبرگزاري صدا وسيما ، سوره شمس نود و یکمین سوره قرآن و از سورههای مکی که در جزء سیام قرآن جای گرفته است. این سوره را بدین سبب شمس (خورشید) نامیدهاند که در آغاز آن به خورشید سوگند یاد شده است. این سوره بر موضوع اخلاقی
تزکیه و تهذیب نفس تأکید دارد و به
داستان صالح (ع) و ناقه صالح و پِی شدن آن به دست قوم ثمود و سرنوشت این قوم اشاره میکند.
در فضیلت تلاوت سوره شمس نقل شده است «هر کس سوره شمس را قرائت نماید مانند آن است که بهاندازه آنچه خورشید و ماه بر آن تابیده، صدقه داده است.
تلاوت سوره شمس با صداي کريم منصوري - اجلاس سران کشورهاي اسلامي
نامگذاری سوره این سوره را به این دلیل شمس مینامند که خداوند در آغاز آن به خورشید سوگند یاد کرده است: «وَالشَّمْسِ وَضُحَاهَا: سوگند به خورشید و تابندگیاش». نام دیگر این سوره ناقه صالح است، به این جهت که در این سوره به داستان صالح (ع) و ناقه او اشاره شده است.
محل و ترتیب نزول
سوره شمس جزو سورههای مکی و در ترتیب نزول بیست و ششمین سورهای است که بر پیامبر (ص) نازل شده است. این سوره در چینش کنونی مصحف نود و یکمین سوره قرآن است و در جزء سیام قرار دارد.
تعداد آیات و دیگر ویژگیها
سوره شمس ۱۵ آیه، ۵۴ کلمه و ۲۵۳ حرف دارد. این سوره جزو سورههای مُفَصَّلات (دارای آیات کوتاه) و از سورههایی است که با سوگند آغاز میشوند.
سوره شمس بیشترین سوگند (یازده سوگند) را در خود جای داده است.
سوره شمس بر تزکیه و تهذیب نَفْس تأکید میکند و پاکیزگی نفس را مایه رستگاری و ناپاک بودن آن را موجب ناامیدی میداند و در پایان به داستان صالح (ع) و ناقه صالح و پِی شدن آن به دست قوم ثمود و سرنوشت این قوم شقی (ستمگر) اشاره میکند.
سورهای با یازده سوگند
در تفسیر سوره شمس گفته شده است سوگندهای پی در پی در آغاز این سوره که یازده سوگند میشود، بیشترین تعداد سوگندهای قرآن را در خود جای داده و به خوبی نشان میدهد که مطلب مهمی در اینجا مطرح است، مطلبی به عظمت آسمانها و زمین و خورشید و ماه. در مورد سوگندهای قرآن گفته شده است این سوگندها عموماً دو هدف دارند: نخست نشان دادن اهمیت مطلبی که سوگند برای آن یاد شده (مثلاً تزکیه نفس در سوره حاضر) و دیگری اهمیت اموری که به آنها سوگند یاد شده است (مثلاً خورشید و ماه در این سوره).
فضیلت سوره شمس
از پیامبر (ص) روایت است: «هر کس سوره شمس را قرائت کند، مانند آن است که بهاندازه آنچه خورشید و ماه بر آن تابیده، صدقه داده است».
همچنین نقل است پیامبر (ص) به اصحابش سفارش میکرد در نمازهای مختلف سوره شمس را قرائت کنند.
داستان حضرت صالح (ع) و معجزه اش
قوم ثمود، پیامبرشان حضرت صالح (ع) را باور نداشتند. روزی بزرگان قوم نزد حضرت صالح (ع) رفتند و به او گفتند: اگر تو واقعاً پیامبر خدایی، معجزهای به ما نشان بده! و از او خواستند تا از دل کوه شتری بیرون بیاورد.
حضرت صالح (ع) دعا کرد و خداوند رحمان دعایش را پذیرفت و ناگهان از میان سنگ ها، شتر مادهای بیرون آمد. حضرت صالح (ع) به آنان گفت: این شتر معجزهی پروردگار است. همه میتوانید از شیرش استفاده کنید، اما بدانید او آزاد است هر جا چرا کند. یک روز شما از آب چشمه استفاده کنید و یک روز آب مخصوص شتر است. مراقب باشید آسیبی به شتر نرسد که در آن صورت عذاب الهی بر شما نازل میشود.
اما به زودی مردم بی ایمان از این وضع خسته شدند و تصمیم گرفتند شتر را بکشند. یکی از کافران به نام قداربن سالف که بسیار بی رحم و سنگدل بود، نقشه را عملی ساخت و با ضرباتی پای شتر را قطع کرد و شتر را به هلاکت رساند. حضرت صالح (ع) بسیار غمگین شد و به مردم سه روز مهلت داد تا در خانههای خود بمانند، توبه کنند و به خداوند یگانه ایمان بیاورند. اما آنان از این فرصت هم استفادهای نکردند. سرانجام عذاب الهی بر آنان نازل شد. صاعقهای سرزمینشان را در هم کوبید و همه در خانه هایشان افتادند و مردند.
شهر در سکوت فرو رفت؛ گویی هرگز کسی در آن سرزمین زندگی نمیکرده است. خداوند مهربان، حضرت صالح (ع) و یاران با ایمانش را از این عذاب نجات داد. در قرآن، خداود مهربان سوگند یاد میکند که هر کس پرهیزکار باشد، رستگار میشود و هر کس نفس خود را آلوده سازد، زیانکار و ناامید خواهد شد: