اطلاعات بانک ها با صورت های مالی نمونه بانک مرکزی قابل فهم تر می شود

بانک مرکزی معتقد است این صورتهای جدید، لازمه مدل کسب وکار بانکداری بدون ربا است و ارائه آن به شفافیت اطلاعاتی کمک شایانی می کند ضمن اینکه مانع انتقال ثروت بین سهامداران و سپرده گذاران بانکی می شود در همین حال توجه به صورت های مالی نمونه بانکی بانک مرکزی همزمان با شروع فصل مجامع بانکها اهمیت ویژه ای یافته است.

هوشنگ خستویی یکی از حسابداران رسمی با سابقه کشور می گوید: ابلاغ صورت های مالی نمونه بانکی با توجه به وضعیت کنونی جامعه مالی بین الملل و مراجع پولی و مالی مساله مهمی است که در این برهه زمانی به درستی تشخیص داده شده است و عملیاتی شدن آن به هم افزایی و همسویی در بخش های مالی داخلی و خارجی منجر می شود. 

خستویی اظهار داشت: بانک مرکزی به عنوان مرجع پولی کشور و تدوین کننده و ارائه دهنده رسمی آمارهای پولی و بانکی باید اطلاعات کافی از چگونگی امورو صنعت بانکداری داشته باشد بنابراین بسیار طبیعی است که نیازهای اطلاعات مالی خود را در قالب صورت های مالی و دیگر اطلاعات مشخص شده کسب کند البته به همین دلیل در قوانین خاص بانکداری این موضوع به خوبی مشاهده می شود.

وی با بیان اینکه، براساس قانون پولی و بانکی بانک ها موظفند ابلاغیه های بانک مرکزی و مصوبات شورای پول و اعتبار را اجرایی کنند، افزود: از آنجایی که نیاز به دریافت اطلاعات طبقه بندی شده و مناسب از سوی بانک ها وجود داشت بانک مرکزی گزارش مقررات احتیاطی و ضوابط را ابلاغ کرده است. بنابراین نمونه جدید صورت های مالی هم نیاز اطلاعاتی مرجع پولی را تامین می کند و هم الزام بانک ها به عنوان شرکت های سهامی عام را در انتشار صورت های مالی را اجرایی می کند.

خستویی ادامه داد: هر چند ابلاغ نمونه صورت های مالی در ایران نسبت به بانکداری بین المللی دیرهنگام بوده اما از آنجایی که در دنیا توافقاتی برای جهانی شدن سرمایه ها انجام و عملیاتی شدن ضوابط گزارش گری مالی بین المللی ( IFRS) از سال 2016میلادی توصیه شده است بنابراین ابلاغ نمونه جدید صورت ها ی مالی برای نظام بانکی بسیار راهگشا خواهد بود. البته ناگفته نماند که گزارش گری مالی بین المللی هنوز به طور کامل در انگلیس و آمریکا نیز به دلیل برخی از شرایط نظیر روابط فی مابین بانکداری داخلی و بین المللی عملیاتی نشده است و اجرایی شدن کامل آن نیاز به مراحل بعدی دارد.

خستویی با تاکید بر اینکه، بال یک وظیفه و الزامی است که بانک ها باید آن را اجرایی کنند ، گفت: بال وحدت شکلی و یک نواختی در اطلاعات ایجاد می کند.

وی اظهار داشت: سرمایه و اعتماد مردمی از مهمترین موارد در نظام بانکی بین الملل است و برای اعتماد سازی به همراه سرمایه مناسب باید اقدامات مناسبی انجام داد.

رئیس کمیته تحقیقات امور حسابداری و حسابرسی انجمن حسابداران خبره ایران تصریح کرد:در مفاهیم حسابداری با دو مقوله سهامدار(ذیحق) و سپرده گذار(ذینفع) مواجهیم و با توجه به اینکه سرمایه بانک وجوه مشتریانی است که به آن اعتماد کرده اند بنابراین باید به این امر توجه ویژه داشت.

خستویی ادامه داد: باید به ذینفعان این اطمینان را داد که منابع به درستی در مواردی که قانون تعیین کرده مانند مضاربه، اجاره به شرط تملیک و غیره سرمایه گذاری شده و به درستی کسب سود کرده است. ضمن اینکه این به طور منصفانه و براساس ضوابط تعیین شده تخصیص یافته و پس از کسر هزینه به سود آن به سهامدار ارائه شده است.

** استفاده من غیر حق از منابع دولتی همان اختلاس است

اولین مدیر میز بانک ها در سازمان حسابرسی اظهارداشت: به عنوان مثال در بانک ملی که سهامدارش دولت است اگر بیش از حد معمول به سپرده گذارانش پول داده شود این امر به معنای آن خواهد بود که حق ذیحق را در نظر نگرفته ایم بنابراین استفاده من غیر حق از منابع دولتی شده که همان اختلاس است.

وی با بیان اینکه، تشخیص اینکه وجوه به درستی مورد استفاده قرار گرفته و جلب اعتماد سپرده گذاران و سهامداران وظیفه حسابرس است، افزود: حسابرس باید به سهامدار این اطمینان را بدهد که در ریسک ها حق محفوظ بوده در همین حال نیز باید به سپرده گذار این اطمینان را بدهد که تخصیص های داده شده همان سود مشاع است بنابراین باید صورتی تهیه و مورد آزمون قرار گیرد البته این امر در گذشته در بانک ها انجام می شد.

خستویی تصریح کرد : بر اساس اصول بین الملل باید رابطه علی بین هزینه و کسب درآمد برقرار و شناسایی درآمد به صورت تعهدی انجام شود.

وی با بیان اینکه باید به میزان کافی آشکار سازی در صورت های مالی انجام شود، گفت: هرچند نمونه جدید صورت های مالی به ذینفعان و ذینفعان اطمینان نسبی ارائه می کند اما برخی از مراجع در جامعه مالی کشور تصور می کنند که این نمونه استاندارد گذاری است در حالی که تنها شکل صورت های مالی در صنعت بیمه، صنعت برق، شهرک های صنعتی وغیره تغییر کرده است و ارائه اطلاعات در بسته بندی زیباتر و قابل فهم تر انجام می شود.

رییس سابق انجمن حسابداران خبره ایران با بیان اینکه، بحث ریسک امر جدیدی نیست و قدمت 7 هزار ساله دارد و همواره وجود داشته است، اظهارداشت: در صورتهای مالی مشخص می شود که ریسک ها به چه میزان است به عنوان مثال میزان ریسک در بخش راه و ساختمان بالاست و توقف در این بخش منجر به قفل شدن برخی از امورمی شود البته ریسک در بانک ها قابل اتکا و مسئولیت افزاست.

وی ادامه داد: صورت های مالی این امکان را به مشتریان می دهد که به صورت مکتوب وضعیت را بررسی و در خصوص سرمایه خود تصمیم گیری کنند.

خستویی در توضیح این مطلب گفت: هم اینک استانداردهای رسیدگی در کشور همسو با استانداردهای بین المللی است اما این امر به معنای آن نیست که نیاز به تغییرات همگام با تحولات نظام بین الملل نداریم بنابراین باید به سمت ارتقا استانداردها حرکت کنیم البته ناگفته نماند که استاندارد باور عمومی متخصصان است.

خستویی اظهارداشت: ممکن است تن آسایی موجب بروز برخی مشکلات در عملیاتی کردن ابلاغیه بانک مرکزی شود اما معتقدم انتفاع کشور مهم تر از دیگر مسائل است ضمن اینکه باید به سمت روزآمدی حرکت کنیم.

وی گفت: رسیدگی و حسابرسی بانک ها نیازمند تجارب پیچیده ای است بنابراین باید در این زمینه به هنگام و به روز باشیم.

این حسابدار رسمی اظهار داشت: افرادی که به روشنگری علاقه ای ندارند ممکن است اظهاراتی را در این خصوص بیان کنند اما کسی که حسابش پاک باشد از آشکار سازی استقبال می کند و توجهی به گفته های کاذب دیگران نمی کند.

خستویی گفت: بانک مرکزی طبق قانون ملزم به تهیه و اجرای شکل و فرمت صورت های مالی است اما این فرمت و شکل باید به نحوی باشد که اطلاعات مورد نیاز را به گروه های مختلف ارائه کند.

وی با بیان اینکه، طیف استفاده کنندگان از اطاعات گسترده است، ادامه داد: به همین دلیل فرمت و شکل صورت های مالی می تواند در نحوه بهره گیری بسیار موثر باشد به عنوان مثال افراد می توانند با بهره گیری از این اطلاعات با فروشندگان کالا در خارج از کشور ارتباط ال سی یا اعتبارات اسنادی برقرار کنند.

خستویی گفت : این صورت های مالی نشان می دهد که بانک مذکور توانایی تعهد و انجام به هنگام امور را دارد یا خیر و شفافیت صورت های مالی به تجزیه و تحلیل برای تصمیم گیری کمک می کند.

این حسابدار رسمی گفت: وظیفه سازمان حسابرسی در این زمینه در دو وجه است اول اینکه از جایگاه استاندارد گذاری باید نهایت توانایی خود را جهت تحقق و پیشرفت این دیدگاه به کار ببرد البته از سازمان حسابرسی نیز همین انتظار وجود دارد.

وی ادامه داد: در بخش دیگر به عنوان مجری و حسابرس باید از جایگاه ایفا کننده وظایف یک حسابرس مستقل باشد و فارغ از هر امری دیدگاه خود را بیان کنند ضمن اینکه موظف به حفظ حیثیت حسابدار مستقل نیز هست.