نشست های علمی- تخصصی فرش دستباف ؛ قالی شاهسون
در ادامه سلسله نشست های علمی- تخصصی فرش دستباف، ششمین نشست با عنوان «نگاهی به قالی شاهسون» برگزار می شود.
ب

ه گزارش
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از روابط عمومی مرکز ملی فرش ایران؛ این نشست دوشنبه 23 اسفند از ساعت 15 تا 17 با حضور فعالان و علاقه مندان به این هنر- صنعت در موزه فرش ایران برگزار می شود.
آقایان تورج ژوله؛ حسین قربانی؛ مهدی جهانی از پژوهشگران فرش دستباف کشور در این پنل تخصصی نگاهی به قالی شاهسون خواهند داشت.
این نشست تخصصی به همت مرکز ملی فرش ایران و به میزبانی موزه فرش ایران برگزار می شود و شرکت برای عموم علاقه مندان آزاد است.
فرش ایران ؛ نقش راهبری در بازارهای بین المللی دارد ، بی رقیب فرش دستباف ایران که محصولی هنری و اقتصادی محسوب می شود به 80 کشور از جمله المان و ایتالیا از قاره اروپا ، لبنان و کویت و قطر از خاورمیانه ، ژاپن و چین از شرق اسیا صادر می شود و همچنان نقش راهبری در بازارهای بین المللی دارد.
فرش دستباف ایرانی چون عصاره تمدن انسانی و هنری تاریخی است در منظر همه جهانیان فقط به نام ایران شناخته می شود و هیچ کس توان رقابت ندارد و حتی چین هم به مشتری خوب تبدیل شده است.
طبق روایات شاهنامة فردوسی، آغاز فرشبافی، رشتن و بافتن به زمان تهمورث یعنی زمان پیشدادیان باز میگردد. در تاریخ طبری از فرشهایی که با مو و پشم حیوانات در این دوره بافته شده سخن رفته است.
قدیمیترین نشانه از هنر قالیبافی به عصر مفرغ باز میگردد این نشانه یک کارد قالیبافی است که از گورهای عهد مفرغ ترکمنستان و شمال ایران یافت شده است. در شهر سوخته (دشت سیستان ـ جنوب شرقی ایران) نیز فرشهای حصیری و پارچه و ابزارهای بافندگی به دست آمده که متعلق به 2800-2500 پیش از میلاد است. در دورة هخامنشیان، به نقل از گزنفون، شهر کهن ساردیس به قالیهای گرهباف خود فخر میکرده که به نقشهای حاشیه و هیکلهای مردان و شیردالهای افسانهای آراسته بوده است.
کهنترین قالیها به ترتیب: قالی کشف شده در نقش برجستة کاخ نینوا، فرش پازیریک از پنجمین گور اقوام سکایی، تکه فرش قومس (دوران ساسانیان)، فرش آناتولی (13-14م).
از دورة اشکانیان تنها میتوان به فرش مقبرة لوکان چین اشاره کرد که به عقیدة پژوهشگران پشم آن از قفقاز (که در ان زمان متعلق به ایران بود) است. از دورة ساسانیان نیز تکه فرش قومس و فرش تاریخی و جواهرنشان بهارستان که در تالار بار عام کاخ تیسفون گسترده بوده و پس از حملة اعراب به عنوان غنیمت تقسیم شده است.
در قرون اولیة هجری پس از نفوذ اسلام طرح فرشها، به سبب منع شبیهسازی و زینت، تغییر کرد امّا در زمان خلفای عباسی که تجملگرایی و قصرهای پر زرق و برق رواج یافت بافت اینگونه فرشها نیز رونق گرفت. از دورة سلجوقی نیز تکه فرشی با نقوش هندسی در موزة اوقاف استانبول نگهداری میشود.
سفرنامه ابن بطوطه از دورة ایلخانان به فرشهای عظیم و گرانبهای کاخ غازانخان و فرشهای حرم امام رضا (ع) در مشهد اشاره کرده است. در دورة تیموریان از کارگاههای بزرگ قالیبافی سبزوار سخن رفته و استفاده از مینیاتور در نقشة فرشها توسط نگارگران چیرهدست.