گزارش// دکتر ولایتی: ایرانیان 500 سال بر سر سفره صفویه نشسته اند

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، دکتر علی اکبر ولایتی که در برنامه گفتگوی ویژه شبکه سبلان سخن می گفت افزود: صفویه دو نقش عمده در تاریخ ایفاء کرد، اول ترویج و تقویت مکتب اهل بیت (ع) به طریقه حقه جعفریه اثنی عشریه است و کار بزرگ دیگر ، وحدت ایران و ایستادگی و مقاومت جانانه در مقابل خلفای ظالم خود خوانده ای بود که در کشورهای اطراف حکومت می کرند و می خواستند بنام اسلام بر ایران هم تسلط پیدا کنند.

رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام که برای شرکت در همایش بین المللی «نقش صفویه در تقویت مکتب اهل بیت (ع) و احیای هویت ایرانی» به اردبیل سفر کرده بود در ادامه سخنان خود در برنامه گفتگوی ویژه شبکه سبلان بیان داشت: در آن زمان حاکمان ظالمی مانند شیبک خان ازبک یا سلطان سلیم عثمانی خود را جانشین پیامبر (ص) معرفی می کردند در حالی که سلطان سلیم قریب به 90 هزار شیعه را در ارزروم و شامات از دم شمشیر گذرانده بود و می خواست بر ایران هم مسلط شود اما سلسله غیرتمندی بنام صفویه با تکیه بر قزلباشها که متشکل از پیروان شیخ صفی و عشایر و مردم دلاور اردبیل بودند جلوی آنها سینه سپر کردند.

نقش اردبیل در وحدت ملی

دکتر ولایتی با یادآوری اینکه تا قبل از صفویه سرزمین ایران بین حداقل 15 تا 19 حکومت خود خوانده تقسیم شده بود و در واقع هیچ ایرانی در کار نبود اظهار کرد: صفویه ایران را یکپارچه کرد و اولین حکومت بعد از اسلام است که بنام ایران و شیعه سکه زد.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، نویسنده کتاب «بحران تاریخی هویت ایرانی» با بیان اینکه تا قبل از تاسیس سلسله صفویه توسط شاه اسماعیل، سلسله های مسلط به ایران هیچکدام در مکاتبات سیاسی خود را پادشاه ایران نمی دانستند و این سرزمین را تنها جزوی از امپراطوری خود تلقی می کردند گفت: اما صفویه خود را پادشاه ایران خواندند و در گفتگوها و مکاتبات خود با حکومت های خارجی به روشنی از نام ایران استفاده کردند. بنابراین بازسازی و بازشناسی مجدد هویت ایران مدیون صفویه ای است که از اردبیل برخاست و از آنجا که مردم اردبیل برای ظهور و پا گرفتن این سلسله فداکاریهای زیادی انجام دادند، نقش بسیار اساسی در وحدت ملی و بازسازی مجدد هویت ایرانی ایفا کردند.

دوران اوج و شکوفایی ایران

به گزارش  خبرگزاری صدا وسیما، استاد تاریخ روابط خارجی ایران در دانشکده روابط بین‌الملل در ادامه سخنان خود افزود: دوره صفویه بااقتدارترین دوران تاریخ ایران بعد از ظهور اسلام است به گونه ای که در دوران شاه عباس صفوی ایران به یکی از ابرقدرتهای اقتصادی، نظامی و فرهنگی دنیای آن روز تبدیل شد.

نویسنده کتاب « پویایی فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» تصریح کرد: صفویه فقط مذهب تشیع را احیا نکرد بلکه اجزای تمدنی ایرانی و اسلامی از شعر ، هنر، ریاضیات ، معماری و انواع صنایع را در ایران احیا و به توسعه آنها کمک کرد.

صفویه به ناحق مظلوم واقع شده است

دکتر ولایتی با تاکید بر لزوم انجام تحقیقات عمیق صفویه شناسی در کشور گفت: صفویه به ناحق در تاریخ معاصر مظلوم واقع شدند و در گذشته بر اثر برخی القائات ناشی از غرض یا جهالت ، چهره منفی از صفویه نشان دادند در حالی که صفویه حق بزرگی بر گردن پیروان اهل بیت (ع) و بازسازی و احیای هویت ایرانی دارند و باید این حق شناخته و قدرش معلوم شود.

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، وی با خاطرنشان کردن اینکه تشکیل حکومت صفویه و رسمی کردن مذهب شیعه ریشه در سایه کار بلند مدت علما و عرفای دوستدار اهل بیت (ع) در طول تاریخ 900 ساله از زمان ظهور اسلام تا تاسیس سلسله صفویه بوده است گفت: مرحوم شیخ صفی الدین اردبیلی شاگرد و داماد شیخ زاهد گیلانی و مرتبط با سلسله ای از علما ، فقها و عرفای شیعه بوده است و همزمان با مرحوم علامه حلی نقش بزرگی در ترویج مکتب اهل بیت (ع) داشته است.

این سیاستمدار و تاریخ شناس خاطرنشان کرد: از همان ابتدای پذیرش اسلام توسط ایرانیان، تمایل به اهل بیت (ع) وجود داشته است. بنی امیه در حکومت 80 ساله خود ضمن رجعت به سنت های اشرافی زمان جاهلیت با ظلم و ستم حکومت کردند اما مردم ایران تحمل نکردند و با هدف اینکه اهل بیت را بر سر کار بیاورند، در مقابل بنی امیه قیام و این حکومت را ساقط کردند تا اینکه در سال 132 هجری قمری در واقع بنی عباس خود را به عنوان خاندان اهل بیت جا زدند

وی ادامه داد: بعدها که ایرانیان فهمیدند بنی عباس روی دیگر سکه بنی امیه هستند در تضعیف خلافت عباسی و در نهایت ساقط کردن معتصم با... در سال 650 هجری نقش اساسی در تاریخ ایفا کردند که از آن به بعد توسعه تشییع در ایران شتاب گرفت.

دکتر ولایتی خاطرنشان کرد: برخی از مناطق مردم ایران از همان ابتدای قبول اسلام تحت تاثیر تشیع قرار گرفتند مثل کاشان ، قم و سبزه وار و ماورا النهر اسلام و حتی در مازندران و گیلان اسلام از همان ابتدا با تشیع وارد شد و با سلسله علویان در قرن سوم و چهارم هجری گسترش یافت. بنابراین کسانی که می گویند تشیع ساخته و پرداخته صفویه است یا جاهل هستند یا مغرض.

وی افزود: قبل از صفویه سلسله آل بویه در سال 334 هجری قمری بر بغداد پایتخت خلافت عباسی مسلط شد و در همان سال مراسم عزاداری محرم در خیابانهای بغداد برگزار شد و به مدت 113 سال این مراسم در بغداد رایج بود تا اینکه سلجوقیان مسلط شدند. بنایراین تشیع در ایران قرن ها قبل از صفویه ریشه داشته است.

دکتر ولایتی با خاطرنشان کردن اینکه تا پیش از ظهور صفویه همواره علمای بزرگ شیعه در اکثر دوره های تاریخی به جرم ترویج حبّ اهل بیت (ع) به شهادت می رسیدند افزود: اما کار بزرگی که صفویه انجام داد انسجام بخشی به ایران تحت لوای مذهب تشیع و رسمی کردن این مذهب بود که باعث شد سرزمینی امن برای گسترش و ترویج فقه شیعه فراهم شود.

--------------------------

گزارش: یاشار پورمجید