پخش زنده
امروز: -
هم اکنون از مجموع 11 دشت استان هشت دشت ممنوعه وامسال چهار دشت به ممنوعه بحرانی تبدیل شده است.زمانی در این دشت ها زندگی جریان داشت ولی حالا دیگر از آن همه شور و هیجان، کار و تلاش در دشت های چهارمحال و بختیاری خبری نیست و مرگ این دشت ها در واقع مرگ تدریجی زندگی در جای جای استان چهارمحال و بختیاری است.
فروریزش یا نشست رو به پایین سطح زمین است که میتواند جابهجایی افقی اندکی هم داشته باشد."براساس بررسیهای کارشناسان، پدیده مخرب فرونشست زمین بیش از 300 دشت کشور را تهدید میکند؛ پدیده ای که به صورت بحرانی در دشت های چهارمحال و بختیاری هم بروز کرده است.
دکتر صمدی کارشناس منابع آب دانشگاه شهرکرد می گوید: دشت های استان چهارمحال و بختیاری به سبب تغییر اقلیم و تبدیل بارش ها از برف به باران در ده سال متوالی نه تنها تغذیه نشده، بلکه با برداشت های بی رویه آب از دشت ها روز به روز، سطح ایست آبی آنها کاهش داشته است.
هم اکنون از مجموع 11 دشت استان هشت دشت ممنوعه وامسال چهار دشت به ممنوعه بحرانی تبدیل شده است.
کارشناس حفاظت و بهره برداری از امور آب شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری هم رخداد پدیده فرونشست، کاهش حجم مخزن، روند مستمر اُفت سطح ایست آبی و کیفیت نامطلوب آب را از مهمترین عوامل بحرانی شدن وضعیت چهار دشت این استان بیان می کند.
سیدهاشم فاطمی می افزاید: دشت های شهرکرد، سفید دشت، جوانمردی و بروجن - فرادنبه دشت های ممنوعه بحرانی است که به طور مستمر درگیر فرونشست زمین و اُفت سطح ایست آبی است.
زمانی در این دشت ها زندگی جریان داشت، هنگامه ای این دشت ها اقتصاد شهرها و روستاهای مختلف چهارمحال و بختیاری را می چرخاندند؛ ولی حالا دیگر از آن همه شور و هیجان، کار و تلاش در دشت های چهارمحال و بختیاری خبری نیست و مرگ این دشت ها در واقع مرگ تدریجی زندگی در جای جای استان چهارمحال و بختیاری است.
دشت هایی که زمانی مملو از محصولات کشاورزی و تکاپوی کشاورزان بوده اند؛ اکنون به بیابانی بدون روح تبدیل شده اند؛ پرنده ای در آنها پر نمی زند و اکنون آن قدر خشک و سخت شده اند که دل هر بیننده ای را پر از غم و غصه برای طبیعت می کند.
کارشناس حفاظت و بهره برداری از امور آب شرکت آب منطقه ای چهارمحال و بختیاری می گوید: بیشترین فرونشست دشت های استان در دشت خانمیرزا به وقوع پیوسته است و هم اکنون با 70 سانتی متر فرونشستِ حاصل از برداشت بی رویه آب، با 75 میلیون مترمکعب کسری مخزن آب مواجه است.
آقای فاطمی همچنین فرونشست زمین در دشت شهرکرد، وسیع ترین دشت استان چهارمحال و بختیاری، را 56 سانتیمتر اعلام می کند و می افزاید: این فرونشست از سال 65 شکل گرفته و این دشت را با 170 میلیون مترمکعب کسری مخزن و کاهش 16متری سطح ایست آبی مواجه کرده است.
وی می گوید: دشت سفیددشت هم با کاهش 23 متری آب و سایر دشت ها از جمله کیار، بروجن - فرادنبه، گندمان - بلداجی، لردگان و مالخلیفه با کسری چند متری مخزن آب روبرو هستند.
آقای فاطمی، مسدود کردن چاه های غیرمجاز را یکی از راهکارهای مقابله با برداشت غیرقانونی آب از دشت ها و جلوگیری از پیشروی فرونشست زمین می داند و می گوید: از سال های گذشته 290حلقه چاه غیرمجاز در این استان شناسایی شده است که تاکنون 111حلقه چاه پر شده و تلاش می شود تا دو سال آینده بقیه چاه ها هم پُر شود.
خسارتهای ناشی از فرونشستها و شکافهای زمین، ترمیم ناپذیر، پُرهزینه و مخرب است؛ در سالهای اخیر به دلیل رخداد پدیده
فرونشست زمین، روستاهای زیادی هم در شهرستان لردگان و اردل چهارمحال و بختیاری در محاصره فروچاله ها قرار گرفته اند.
مدیرکل برنامه و بودجه سازمان زمین شناسی کشور هم در سفربه شهرکرد گفت: با توجه به خشک شدن دشت های چهارمحال و بختیاری، این استان در فهرست مناطق منشاء ایجاد ریزگرد در کشور قرار گرفته است.
ریزگردها تودهای از ذرات جامد ریز غبار و گاه دود و… است که در جو پخش شده و دید افقی را بین یک تا دو کیلومتر محدود میکند و برای بیماران تنفسی بسیار زیانآور است.
راضیه لک می افزاید: بی توجهی به عوامل محیطی و انسانی که روند فرسایش خاک و افزایش ریزگردها را فراهم می کند؛ سبب خشک شدن دشت های استان چهارمحال و بختیاری شده است.
مدیرکل هواشناسی چهارمحال و بختیاری هم می گوید: امسال بروز پدیده گرد و غبار 21 روز کیفیت هوای این استان را تغییر داد.
شاهرخ پارسا می افزاید: فشار به محیط زیست طبیعی، تغییر اقلیم، افزایش تقاضای آب، افزایش جمعیت و دمایی که پس از صنعتی شدن ایجاد شده در کاهش بارش نزولات آسمانی موثر است.
شهرام احمدی مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری می گوید: باید تلاش کنیم استان را به سمتی ببریم که تولید کننده ریزگرد نباشد و این امر از طریق حفاظت از منابع آب و تالاب های استان مقدور است.
اعضای شورای هماهنگی مدیریت بحران استان چهارمحال و بختیاری طرح های مقابله با فرونشست زمین در دشت ها و پدیده گرد و غبار با منشاء داخلی را آغاز کرده اند.
گودرز امیری سرپرست استانداری در شورای هماهنگی مدیریت بحران استان با بیان اینکه گرد و غبار به معضل زیست محیطی و تهدیدی برای سلامت افراد، منابع طبیعی و کشاورزی تبدیل شده است؛ شهرداران استان را موظف کرد به منظور جلوگیری از پدیده گرد و غبار، کمربند سبز در اطراف شهرها ایجاد کنند.
مدیرکل مدیریت بحران استان چهارمحال و بختیاری می گوید: در این نشست مقرر شد به منظور مقابله با پدیده گرد و غبار در دشت شهرکرد، با استفاده از پسآب فاضلاب، پوشش گیاهی این دشت احیاء شود.
ستار فرهادی می افزاید: اجرای طرح های تغذیه مصنوعی در کانون های گرد و غبار حاشیه شهرکرد، رعایت تقویم زمانی چرای دام،
ممنوعه شدن موقت برخی چراگاه ها، ترمیم پوشش گیاهی، تغییر برخی مراتع تا زمان برگشت به حالت عادی و حفظ پوشش گیاهی جنگل های بلوط از دیگر برنامه های اجرایی برای جلوگیری از پدیده گرد و غبار داخلی در استان چهارمحال و بختیاری است.
وی می گوید: احیای پوشش گیاهی بیابان های شهرستان های شهرکرد، بروجن، کیار، اردل و سایر مناطق چهارمحال و بختیاری هم در دستور کار قرار می گیرد.
ایجاد چاه های جاذب باران هم از کارهایی است که به منظور مقابله با خشکسالی در چهارمحال و بختیاری اجرا می شود.
استان چهارمحال و بختیاری با شانزده هزار و 421 کیلومتر مربّع وسعت معادل یک درصد از کل وسعت ایران، بیست و دومین استان کشور از نظر مساحت است.
بیش از 95 درصد آب شرب و کشاورزی چهارمحال و بختیاری از منابع زیر زمینی تأمین می شود که در کنار کاهش قابل ملاحظه بارش و نتایج حاصل از نمایه های خشکسالی، بازنگری مجدد در وضعیت آب شناسی این استان را می طلبد.
دشت ها در مجموع نزدیک به ۲۴ درصد وسعت استان چهارمحال و بختیاری را شامل میشود.