پخش زنده
امروز: -
تازه‌ترین تحولات مربوط به بحران قطر
اعلام آمادگی قطر برای مذاکره مستقیم با میزبانی آمریکا با هدف کمک به حل بدترین بحران دیپلماتیک طی سال‌های گذشته در منطقه خلیج فارس کمی «ساده‌انگاری» است.
امیر قطر دیروز یکشنبه، عربستان و متحدان عرب این کشور را به تلاش برای « تغییر نظام » در کشورش متهم کرد.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی گفت: «عربستان و متحدان عرب آن در سایه ادامه بحران ایجاد شده در منطقه خلیج ( فارس ) برای سرنگونی دولت و نظام قطر تلاش می‌کنند.» بن حمد آل ثانی افزود: «عربستان و کشورهای عربی متحد آن خواستار تغییر نظام در قطر هستند. این کاملا مشخص است.»
وی همچنین اظهار داشت: « تاریخ به ما نشان می دهد و به ما یاد می دهد که عربستان و متحدان عرب آن سال 1996 بعد از آن که پدر من امیر قطر شد نیز برای تغییر نظام در این کشور تلاش کردند.» بن حمد آل ثانی خاطرنشان کرد: «ما خواستار آزادی بیان برای ملت‌های منطقه هستیم. آن ها ( عربستان و متحدان عرب آن ) خواستار آزادی بیان نیستند و آن را تهدیدی برای خود می‌دانند.»
ظاهراً اشاره امیر قطر به آزادی بیان به خاطر انتقاد عربستان و سه کشور دیگر عربی از فعالیت‌‌ها و برنامه‌های شبکه خبری الجزیره است.
تاسیس شبکه‌های خبری مانند الجزیره را باید در چارچوب طرح خاورمیانه بزرگ و سیاست دموکراتیزه کردن تصنعی کشورهای منطقه برای جلوگیری از تکرار انقلاب اسلامی ایران در این کشور‌ها ارزیابی کرد. بنابراین به علت حمایت آمریکا و متحدان اروپایی از آن بعید است انتقادات کشورهای عربی از قطر در این زمینه موثر باشد.
عربستان سعودی اوایل ماه سپتامبر قطر را به «تحریف حقایق » متهم کرد و هرگونه گفتگو با این کشور را به حال تعلیق درآورد. اما شیخ تمیم در مصاحبه با سی بی اس بار دیگر تاکید کرد قطر شبکه تلویزیونی الجزیره مستقر در دوحه را تعطیل نخواهد کرد. چهار کشور تحریم‌کننده قطر این شبکه تلویزیونی را به پخش گزارش‌های جانبدارانه و مداخله در امور آنها متهم می‌کنند.
محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی هشتم سپتامبر تلفنی با امیر قطر گفتگو کرد که نخستین تماس بین سران دو کشور از آغاز این بحران بود که به طور علنی گزارش شد. از آن زمان دیگر هیچ تماس دیگری ابن آنها گزارش نشد.
موضوع مناقشه برانگیز دیگر برای چهار کشور عربی، موضوع مناسبات قطر با ایران است، تاجایی که امروز وزیر خارجه بحرین نزدیک شدن قطر به ایران و آنچه آنرا دعوت از نیروهای بیگانه برای دخالت در بحران این کشور خواند خطری برای امنیت کشورهای حاشیه خلیج (فارس) دانست. وی در ادامه افزود: ادامه دادن قطر به اقداماتش به معنای عدم حضور این کشور در نشست آینده سران کشورهای شورای همکاری خلیج (فارس) است. این مقام بحرینی حتی اعلام کرد، اقدام صحیح برای حفاظت از موجودیت شورای همکاری خلیج (فارس) معلق ساختن عضویت قطر در آن است.
از طرفی مناسبات قطر با ایران می‌تواند در چار چوب سیاست آمریکا در دولت اوباما و متحدان اروپایی این کشور باشد، زیرا دولت اوباما همزمان با مذاکرات هسته‌ای بار‌ها به عربستان و متحدانش توصیه کرده بود مناسبات خود را با تهران بهبود بخشند. اما با روی کار آمدن ترامپ و تشدید تنش‌ها در مناسبات آمریکا و ایران بخصوص در زمینه توافق هسته‌ای ممکن است خواسته واشنگتن در این زمینه تغییر کرده باشد.
با این مقدمه اعلام آمادگی امیر قطر برای مذاکره مستقیم با میزبانی آمریکا با هدف کمک به حل بدترین بحران دیپلماتیک طی سال‌های گذشته در منطقه خلیج فارس کمی ساده‌انگاری به نظر می‌رسد. شاید همین موضوع سبب شده تا چهار کشور تحریم کننده قطر هنوز به دعوت دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا پاسخ ندهند.
شیخ تمیم گفت ترامپ به او گفته است «نمی توانم بپذیرم دوستانم میانشان درگیری باشد»، و در مذاکراتی که در حاشیه نشست ماه سپتامبر مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار شد پیشنهاد داد آماده است میزبان مذاکراتی در آمریکا باشد. وی افزود: «من با صراحت به او ( ترامپ ) گفتم ، آقای رئیس جمهور، ما کاملاً آماده‌ایم. من از همان روز اول درخواست کرده‌ام گفتگو برگزار شود.»
نشانه دیگر ساده انگاری دوحه، اتکاء قطر بر شخصیت بی‌ثبات رئیس جمهور این کشور (دونالد ترامپ) در این مناقشه است.
شاید توجیه پذیر بودن بی‌اعتمادی به ترامپ سبب شده رئیس کمیته ملی حقوق بشر قطر برای مقابله با محاصره کشورش، دست به دامان فرانسوی‌ها نیز شود. هرچند بعید است بخاری از دیگ فرانسوی‌ها بلند شود.
علی بن صمیخ المری رئیس کمیته ملی حقوق بشر قطر از مقامات فرانسه خواست با استفاده از روابط خود با کشورهای عرب منطقه خلیج (فارس) برای حل بحران انسانی ناشی از محاصره پنج ماهه قطر گام بردارند. المری اعلام کرد که از مقامات فرانسوی وعده‌هایی دریافت کرده است که به زودی هیاتی از این کشور به قطر سفر خواهد کرد تا درباره پیامدهای ناشی از محاصره تحقیق کنند. وی که با گروهی از اعضای پارلمان فرانسه دیدار می‌کرد به آنها گفت شهروندان نباید قربانی کشمکش‌های سیاسی شوند.
در این میان آنچه قابل تامل است هشدار «شیخ تمیم بن حمد آل ثانی» امیر قطر روز یکشنبه در خصوص هر گونه تقابل نظامی بر سر ادامه اختلافات دیپلماتیک میان این کشور و چهار کشور عرب است.
امیر قطر با اعلام این مطلب افزود: چنین رویارویی در صورت وقوع، تنها باعث خواهد شد منطقه به آشوب کشیده شود. اما با توجه به گرفتار شدن عربستان در باتلاق یمن و بحرین بعید است ریاض در فکر توسعه بحران نظامی به عضو دیگر اتحادیه عرب باشد.
مناقشه با قطر پنجم ژوئن آغاز شد و چهار کشور عربستان سعودی ، بحرین ، امارات عربی متحده و مصر را در برابر قطر قرار داده است.
----------------------------------------
عبدالرضا خلیلی
نظر شما