تحريم هاي جديد آمريکا؛ بازگشت به مواضع اوباما

برخي از محافل رسانه اي جهان از تعبیر جالبی برای سخنان دیشب ترامپ در زمینه توافق هسته ای استفاده کردند و آن را تکرار سناریوی قبلی برای رهایی از مشکل خود ساخته ترامپ دانستند.
رئیس جمهور آمریکا دیروز توافق هسته ای ایران را بازهم تایید کرد اما این بار تصمیم گیری بعدی درباره این توافق را به جای کنگره آمریکا به گردن اروپایی ها انداخت.
به گزارش بی بی سی فارسی چهار ماه پیش وقتی ترامپ از تایید مجدد توافق ایران سرباز زد، تصمیم گیری درباره این توافق را به کنگره واگذار کرد و در عین حال برجام را حفظ کرد. این بار وی توپ را به زمین اروپایی ها انداخته است و انتظار دارد انگلیس، فرانسه و آلمان به توافقی درباره ترمیم آنچه وی نقص های برجام می داند، دست یابند.
سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که وقتی ترامپ مسائل خود در زمینه برجام را نتوانسته با کنگره- که سهل الوصول تر است - حل کند چطور می تواند با اروپایی ها حل کند؟
تونی بلینکن معاون پیشین مشاور امنیت ملی آمریکا گفته است توافق هسته ای تنها چیزی است که روابط واشنگتن با ایران بر اساس آن جریان دارد و اگر رئیس جمهور ترامپ تعلیق تحریم های هسته ای را تمدید نمی کرد آمریکا در دنیا منزوی می شد.
مطلب دیگری که دونالد ترامپ گفت اینکه "این آخرین باری است که لغو تحریم های مربوط به مسئله ی هسته ای را تمدید می کند". ظاهرا این اظهارات تنها تلاشی برای حفظ فشار بر تهران و جلوگیری از افزایش مطالبات ایران از نتایج برجام است و قرار بر این است که این مهلت دادن ها باز هم تکرار خواهد شد.
بلینکن در ادامه به سی ان ان گفت دونالد ترامپ پیشتر هم گفته بود این آخرین باری است که لغو تحریم های مربوط به مسئله ی هسته ای را تمدید می کند.
جالب این که اروپایی ها باوجود ابراز نگرانی درباره برنامه های موشکی و فعالیت های منطقه ای ایران معتقدند توافق هسته ای به خودی خود کار می کند. علاوه بر این حتی اگر آنها به توافقی در این مدت زمان کوتاه دست یابند، هیچ شانسی وجود ندارد که ایران آن را بپذیرد. بی بی سی با اشاره به این مطلب نتیجه می گیرد "بنابراین ما چهار ماه دیگر دقیقا همین جایی خواهیم بود که اکنون هستیم."
پس از اطلاعیه ترامپ، آلمان اعلام کرد به تلاش برای اجرای کامل توافق هسته ای ادامه می دهد. امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه نیز روز پنجشنبه در تماس تلفنی با ترامپ بر اهمیت پایبندی همه امضاکنندگان این توافق به آن تاکید کرد. دمیتری پسکوف سخنگوی کرملین در روسیه اعلام کرد این توافق نتیجه اجماع بسیاری طرف هاست و افزود این توافق را می توان خوب یا بد نامید اما این تنها توافقی است که منعکس کننده این اجماع است.
در این میان آنچه اهمیت دارد این است که در همان حال که اعلام شد تعلیق تحریم‌های هسته‌ای ایران از سوی آمریکا یک‌بار دیگر نیز تمدید می‌شود، وزارت خزانه‌داری آمریکا در بسته جدید تحریم های خود، تحریم هایی را بر چهارده فرد و نهاد اعمال کرد که کاخ سفید ادعا می کند آنها متهم به نقض حقوق بشر در ایران هستند. این تحریم ها همچنین شرکت های اینترنتی را شامل می شود که آمریکا ادعا می کند شبکه های اجتماعی را به روی تظاهرکنندگان فیلتر کرده اند.
این یعنی بازگشت ترامپ به سیاست دموکرات ها و دولت اوباما در قبال جمهوری اسلامی ایران. باراک اوباما همزمان یا کمی بعد از مذاکرات هسته ای بین ایران و پنج به علاوه یک با اشاره به بی تاثیر بودن تحریم ها بر برنامه هسته ای ایران صراحتا اعلام کرد باید روی شرایط سیاسی داخلی و طبقه متوسط قوی در ایران برای تغییر سیاست های جمهوری اسلامی حساب کرد.
­به عبارت دیکر این بدان معنا است که راهبرد آمریکا در دولت ترامپ نیز - مانند دولت اوباما - حساب کردن روی مطالبات انباشته شده سیاسی و اقتصادی و سرخوردگی ها و ناکامی های برخی اقشار کشور و همچنین گپ ها و شکاف های سیاسی، اقتصادی، قومی، مذهبی و ... موجود در کشور است.
بنابراین برای مقابله با سیاست آمریکا باید چند محور زیر دنبال شود:
1- برآورده سازی مطالبات سیاسی و اقتصادی انباشته شده مردم و پرداختن به نیاز های ضروری معیشتی آنها
2- ترمیم شکاف های سیاسی بین گروه های و جریان های سیاسی در کشور با همدلی و درک تهدیدات واقعی کشور
در اینجا باید توجه داشت این فرایند برآورده سازی مطالبات و ترمیم شکاف ها در کوتاه مدت ممکن نیست بنابراین همه جریان های سیاسی و نهادها و ارکان کشور باید با هم دلی، هم نظری و وحدت رویه و بدور از تسویه حساب های گروهی و انداختن تقصیر مشکلات به گردن گروه رقیب واقعیت های داخلی و بین المللی جمهوری اسلامی را در نظر بگیرند و همت خود را صرف رفع مشکلات کشور کنند.
البته نیل به این سیاست ها به معنا یک دست کردن کامل دیدگاه ها و گرایش های سیاسی و اجتماعی و نادیده انگاشتن تفاوت ها و سوپاپ های اطمینان ظهور این تفاوت ها - مانند آزادی نقد، بیان، رسانه، احزاب و تجمعات و ... تفکیک قوا و ... - نیست. چون نادیده گرفتن این سوپاپ های اطمینان منجر به روبرو شدن کشور با انفجار های سیاسی در انتخابات های بعدی خواهد شد.

------------------------------------------
عبدالرضا خلیلی