پخش زنده
امروز: -
هورامان ۱۰ گام به ثبت جهانی نزدیکتر شد
از سنندج که خارج می‌شوی، به فاصله ۱۶۰ کیلومتری مرکز کردستان، پس از عبور از مریوان، سمت چپ منظره‌ای چشم نواز در مقابل چشمهایتان قرار می‌گیرد که اورامان نام دارد.
به گزرش خبرگزاری صداوسیما مرکز کردستان، اورامان را محلی‌ها هورامان می‌گویند، منطقه‌ای با دره‌های پرپیچ و عمیق و رود‌های متعدد، که بین شهرستان‌های مریوان و سروآباد در کردستان وشهرستان پاوه در استان کرمانشاه قرار دارد و در خارج از ایران نیز بخشی از محدوده کردستان عراق را در بر می‌گیرد.
مسیری پرپیچ و خم، اما با زیبایی‌های چشم نواز که سختی راه را آسان می‌کند، محیطی آرام که موسیقی آبشار‌های کوچک و بزرگ و آواز پرندگان، دستت را ناخودآگاه به سمت پخش خودرو می‌برد و آن را خاموش می‌کنی.
دودی که چوپان‌ها روشن کرده اند از پس درختان سرسبز خودنمایی می‌کند و تو را به خود می‌خواند.
سیروان خروشان را نمی‌شود پشت سرگذاشت و هنوز چشم به عظمت آن دوخته‌ای که "دزلی" و "درکی" با طبیعت همیشه زیبای خود به ویژه در فصل بهار به استقبال نگاهت می‌آیند.
با بدرقه سیروان، به شهری می‌رسی که آن را "هزار ماسوله" کردستان می‌نامند، بافت معماری شبیه ماسوله که حیاط هر خانه‌ای پشت بام خانه همسایه است.
مردمی با لباس‌های زیبای محلی که تو را از دنیای صنعتی جدا می‌کند و با سادگی و نوستالژی‌های ذهنی گذشته پیوند می‌دهد.
در اولین کوچه روستا پیرمردی نشسته و با دقت مشغول کاری است، نزدیکتر که می‌شوی کلاش می‌بافد، پای افزای محلی که مردان کرد با پوشیدن آن هر صخره و بلندی را فتح می‌کنند.
بدون آنکه از نام و نشانت بپرسد، لبخندی می‌زند و با لهجه غلیظ می‌گوید: به روستای مردم هنرمند خوش آمدی.
همین صمیمت در برخورد اول تو را با پیرمرد همراه می‌کند تا از او بپرسی چند وقت مشغول کار است و او جواب دهد از همان کودکی سوزن کلاش از دستم نیفتاده، اما این روز‌ها بیشتر مشتریان ما گردشگرانی هستند که اگر نباشند... و نمی‌گذارد که مهمان متوجه نگاه نگرانش شود.
اصطلاح "از هر انگشت ده هنر" تنها با مردم هورامان معنای واقعی می‌یابد: دستباف‌ها، قالی، گلیم، سجاده بافی، (موج، جاجیم)، شالبافی و تهیه پارچه‌های پشمی، گیوه دوزی، نازک کاری، منبت کاری، معرق، سفال گری، نمد مالی، زیور آلات محلی، سوزن دوزی، قرقره بافی، قلاب بافی، گل دوزی، پولک و منجوق دوزی، حصیر و سبد، بافت سیاه چادر، فلزکاری و ساخت آلات موسیقی از همان‌هایی است که سرانگشتان زحمتکش روستاییان آن را خلق می‌کند.
مردم اورامان، با کرک نوعی بز به نام "مه رهز" یا "مرغوز" که دارای کرک پشم لطیفی است، شال‌هایی را می‌بافند که از نخ حاصل از آن پارچه‌هایی تهیه شده که با آن لباس محلی مردان کرد، به نام "چوخه و رانک"، بافته می‌شود و هنوز هم که هنوز است، اورامی‌ها آن را به تن دارند.
پس از ثبت جهانی کلاش "مریوان" زمزمه ثبت جهانی هورامان بر سر زبان‌ها افتاد که این مهم در حال تکمیل فرایند است.
گام به گام تا ثبت جهانی هورامان
مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی هورامان می‌گوید: ۱۰ روستای استان در منطقه هورامان ثبت ملی شدند.
پویا طالب‌نیا افزود: در جلسه شورای ثبت کشور به ریاست معاون میراث فرهنگی کشور، بافت ۱۰ روستای منطقه هورامان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
به گفته وی، گلین، حلوان، هشه میز، دولاب، تخته، وصی سفلی، وصی علیا، شیان، ژان و بزلانه روستا‌هایی هستند که در فهرست آثار ملی جای گرفتند.
مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی هورامان این رویداد را در کشور بی‌نظیر عنوان کرد و گفت: ثبت ملی این روستا‌ها منجر به معرفی هرچه بیشتر کردستان و نیز توسعه زیر ساخت‌های هورامان خواهد شد.
طالب‌نیا ابراز امیدواری کرد: با ثبت ملی این روستا‌ها مسیر ثبت جهانی هورامان تسریع شود.
دغدغه‌ای برای همه هورامانی‌ها
بخشدار هورامان می‌گوید: ثبت جهانی شهر اورامان همواره یکی از دغدغه‌های ما بوده و هست.
صباح محمدی، وجود جاذبه‌های طبیعی منطقه را ازویژگی‌های قابل توجه گردشگران داخلی و خارجی عنوان کرد و افزود: مردم اورامان ۶ ماه از سال را در ییلاق سپری می‌کنند و علاوه براینکه تمام مایحتاج خود را در این مدت تامین می‌کنند مایحتاج ۶ ماه دیگر سال را هم تولید و با خود به شهر و روستا‌های محل سکونت خود می‌آورند.
به گفته وی ۷۰ نوع صنایع دستی در اورامان تولید می‌شود که نماد بارزی از وجود ظرفیت در این شهر برای ثبت جهانی است.
مسیری پرپیچ و خم، اما با زیبایی‌های چشم نواز که سختی راه را آسان می‌کند، محیطی آرام که موسیقی آبشار‌های کوچک و بزرگ و آواز پرندگان، دستت را ناخودآگاه به سمت پخش خودرو می‌برد و آن را خاموش می‌کنی.
دودی که چوپان‌ها روشن کرده اند از پس درختان سرسبز خودنمایی می‌کند و تو را به خود می‌خواند.
سیروان خروشان را نمی‌شود پشت سرگذاشت و هنوز چشم به عظمت آن دوخته‌ای که "دزلی" و "درکی" با طبیعت همیشه زیبای خود به ویژه در فصل بهار به استقبال نگاهت می‌آیند.
با بدرقه سیروان، به شهری می‌رسی که آن را "هزار ماسوله" کردستان می‌نامند، بافت معماری شبیه ماسوله که حیاط هر خانه‌ای پشت بام خانه همسایه است.
مردمی با لباس‌های زیبای محلی که تو را از دنیای صنعتی جدا می‌کند و با سادگی و نوستالژی‌های ذهنی گذشته پیوند می‌دهد.
در اولین کوچه روستا پیرمردی نشسته و با دقت مشغول کاری است، نزدیکتر که می‌شوی کلاش می‌بافد، پای افزای محلی که مردان کرد با پوشیدن آن هر صخره و بلندی را فتح می‌کنند.
بدون آنکه از نام و نشانت بپرسد، لبخندی می‌زند و با لهجه غلیظ می‌گوید: به روستای مردم هنرمند خوش آمدی.
همین صمیمت در برخورد اول تو را با پیرمرد همراه می‌کند تا از او بپرسی چند وقت مشغول کار است و او جواب دهد از همان کودکی سوزن کلاش از دستم نیفتاده، اما این روز‌ها بیشتر مشتریان ما گردشگرانی هستند که اگر نباشند... و نمی‌گذارد که مهمان متوجه نگاه نگرانش شود.
اصطلاح "از هر انگشت ده هنر" تنها با مردم هورامان معنای واقعی می‌یابد: دستباف‌ها، قالی، گلیم، سجاده بافی، (موج، جاجیم)، شالبافی و تهیه پارچه‌های پشمی، گیوه دوزی، نازک کاری، منبت کاری، معرق، سفال گری، نمد مالی، زیور آلات محلی، سوزن دوزی، قرقره بافی، قلاب بافی، گل دوزی، پولک و منجوق دوزی، حصیر و سبد، بافت سیاه چادر، فلزکاری و ساخت آلات موسیقی از همان‌هایی است که سرانگشتان زحمتکش روستاییان آن را خلق می‌کند.
مردم اورامان، با کرک نوعی بز به نام "مه رهز" یا "مرغوز" که دارای کرک پشم لطیفی است، شال‌هایی را می‌بافند که از نخ حاصل از آن پارچه‌هایی تهیه شده که با آن لباس محلی مردان کرد، به نام "چوخه و رانک"، بافته می‌شود و هنوز هم که هنوز است، اورامی‌ها آن را به تن دارند.
پس از ثبت جهانی کلاش "مریوان" زمزمه ثبت جهانی هورامان بر سر زبان‌ها افتاد که این مهم در حال تکمیل فرایند است.
گام به گام تا ثبت جهانی هورامان
مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی هورامان می‌گوید: ۱۰ روستای استان در منطقه هورامان ثبت ملی شدند.
پویا طالب‌نیا افزود: در جلسه شورای ثبت کشور به ریاست معاون میراث فرهنگی کشور، بافت ۱۰ روستای منطقه هورامان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
به گفته وی، گلین، حلوان، هشه میز، دولاب، تخته، وصی سفلی، وصی علیا، شیان، ژان و بزلانه روستا‌هایی هستند که در فهرست آثار ملی جای گرفتند.
مدیر پایگاه منظر فرهنگی تاریخی هورامان این رویداد را در کشور بی‌نظیر عنوان کرد و گفت: ثبت ملی این روستا‌ها منجر به معرفی هرچه بیشتر کردستان و نیز توسعه زیر ساخت‌های هورامان خواهد شد.
طالب‌نیا ابراز امیدواری کرد: با ثبت ملی این روستا‌ها مسیر ثبت جهانی هورامان تسریع شود.
دغدغه‌ای برای همه هورامانی‌ها
بخشدار هورامان می‌گوید: ثبت جهانی شهر اورامان همواره یکی از دغدغه‌های ما بوده و هست.
صباح محمدی، وجود جاذبه‌های طبیعی منطقه را ازویژگی‌های قابل توجه گردشگران داخلی و خارجی عنوان کرد و افزود: مردم اورامان ۶ ماه از سال را در ییلاق سپری می‌کنند و علاوه براینکه تمام مایحتاج خود را در این مدت تامین می‌کنند مایحتاج ۶ ماه دیگر سال را هم تولید و با خود به شهر و روستا‌های محل سکونت خود می‌آورند.
به گفته وی ۷۰ نوع صنایع دستی در اورامان تولید می‌شود که نماد بارزی از وجود ظرفیت در این شهر برای ثبت جهانی است.
تعویق در ثبت جهانی
مدیرکل صنایع دستی، گردشگری و میراث فرهنگی کردستان درباره وضعیت پرونده ثبت جهانی هورامان می‌گوید: هورامان ۱۰۰ روستا را شامل می‌شود که ۷۸ روستای آن در محدوده جغرافیایی کردستان قرار دارد.
سید محسن علوی با بیان اینکه برای انجام مطالعات این اقدام فرهنگی، ۱۰ روستای کردستان به عنوان نمونه‌های آماری مورد مطالع قرار گرفته اند افزود: پرونده مطالعاتی هر ۱۰ روستای کردستان بسته شد، اما استان مجاور هم که از هورامان سهمی دارد موفق به پایان کار نشد.
شاید مقصر اصلی زلزله بود که باعث شد تا ارسال پرونده هورامان به دفتر ثبت جهانی در تهران، به تعویق بیفتد.
هورامان تا ۲۰۱۹
با قرار گرفتن ۱۰ روستای هورامان کردستان در فهرست آثار ملی کشور، پرونده این منطقه ۱۰ گام به جهانی شدن نزدیکتر شد و حالا باید منتظر سال میلادی جدید بود تا شاید، سال ۲۰۱۹ پایان انتظار ثبت جهانی هورامان باشد.
گزارش از : کلثوم مومنی
نظر شما