افزایش ناامیدی از خلع سلاح هسته ای کره شمالی

نشریه کنگره آمریکا موسوم به "هیل" امروز نوشت: تصاویر ماهواره ای هفته گذشته نشان می دهد کره شمالی در حال ارتقای زیر ساخت یکی از تاسیسات تحقیقات هسته ای خود است.
بر اساس این گزارش، این تغییرات شامل تلمبه خانه جدید خنک کننده آب، چند ساختمان جدید، تکمیل ساخت یک مخزن خنک کننده آب و یک آزمایشگاه رادیو شیمیایی ظاهرا فعال است.
این تصاویر فقط چند هفته پس از آن که دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا و کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی توافقی را برای خلع سلاح هسته ای شبه جزیره کره امضا کردند، به دست پایگاه اینترنتی نورث 38 (38 North) که فعالیت های کره شمالی را تجزیه تحلیل می کند، رسیده است.
در توافقی که ترامپ و کیم اوایل این ماه در یک نشست تاریخی در سنگاپور امضا کردند، آمریکا در ازای خلع سلاح هسته ای شبه جزیره کره، تضمین های امنیتی به کره شمالی داد. حتي ترامپ در نشست دوازدهم ژوئن با کیم جونگ اون رهبر کره شمالی ادعا کرد که دیگر تهدید هسته ای کره شمالی برای آمریکا وجود ندارد. اما منتقدان همزمان گفتند این توافق مبهم است.
البته ­پایگاه اینترنتی نورث 38 گفته است "مقامات هسته ای کره شمالی احتمالا به فعالیت خود مطابق معمول ادامه می دهند تا زمانی که کیم دستور تغییرات رسمی در این زمینه را صادر کند." به نظر ميرسد اين پايگاه اينترنتي سعي مي کند با چنين ادعايي از تاثير منفي اين خبر بر گمانه هاي خوش بينانه اي که پس ديدار ترامپ با اون درباره خلع سلاح کره شمالي مطرح شد بکاهد اما با توجه به اقدام پيونگ يانگ به تخريب يکي از تاسيسات هسته اي خود در هفته هاي اخير حداقل انتظار از رهبر کره شمالي پس از مذاکرات سنگاپور اين بود که براي تقويت فرايند اعتماد سازي بين دو کشور لااقل نشانه اي از ادامه توسعه تاسيسات هسته اي اين کشور ديده نشود.
ظاهرا ناميدي از موفقيت آمريکا در فرايند خلع سلاح کره شمالي سبب شده صاحب نظران و سياست مداران آمريکايي به «کره شمالي برخودار از سلاح هسته اي اما در چار چوب منافع آمريکا» بيانديشند.
نشنال اینترست روز يک شنبه گذشته نوشت آمریکا برای مهار چین به کره شمالی مجهز به سلاح هسته‌ای نیاز دارد. اين پايگاه اينترنتي در گزارشی نوشت: بسیاری امیدوارند نشست دوازدهم ژوئن دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و کیم جونگ اون رهبر کره شمالی در سنگاپور بتواند به خلع سلاح هسته ای و برقراری صلح در شبه جزیره کره بینجامد. اما به گفته نشنال اینترست سابقه تاریخی چنین نشست ها و تحولاتی باعث می شود چنین امیدهایی بیش از حد خوشبینانه به نظر بیایند. به همين علت نيز در ادامه اين پرسش را مطرح ميکند که "آیا ممکن است اجازه دادن به کره شمالی برای حفظ زرادخانه هسته ای خود بتواند هم به برقراری صلح در شبه جزیره کره کمک کند و هم اینکه منافع امنیتی بلندمدت آمریکا را در این منطقه تضمین کند؟"
بر اساس اين گزارش "دو دلیل عمده برای طرح چنین سؤالی وجود دارد؟ نخست، برخورداری از سلاح هسته ای بهترین راه برای آرام کردن کره شمالی و محدود کردن تجاوزطلبی های آن است. دوم، وجود یک کره شمالی امن و مستقل (بدون حضور نیروهای آمریکایی یا چینی) می تواند یک حائل در برابر تنش های قدرت های بزرگ ایجاد کند. هدف بلندمدت راهبرد آمریکا در آسیای شرقی باید مهار یک چین در حال ظهور باشد. آمریکا به منظور دستیابی به چنین هدفی باید نفوذ و تاثیرگذاری چین را در کشورهایی که در همسایگی آن قرار دارند – صرف نظر از اینکه این کشورها متحد آمریکا هستند یا خیر – به حداقل برساند. برخورداری کره شمالی از یک زرادخانه محدود هسته ای بهترین شیوه برای اطمینان از محقق شدن چنین هدفی است. در نتیجه آمریکا باید روابط دیپلماتیک خود با کره شمالی را گسترش دهد و حتی برخی تحریم ها را علیه پیونگ یانگ با هدف تضمین ثبات بلندمدت آن بردارد. برخلاف تصور و خرد عمومی، وجود یک کره شمالی هسته ای و برقراری موازنه در شبه جزیره کره می تواند به بهترین خروجی برای این منطقه و همه جهان منتهی شود."

شايد توافق کره شمالي و آمريکا پيش از نشست سنگاپور در اين زمينه سبب شد رهبر کره شمالي اينگونه از خلع سلاح شبه جزيره کره حمايت کند و با ديدار با ترامپ موافقت کند.  
نبايد از ياد ببريم که توسعه فعاليت ها و آزمايش هاي هسته اي کره شمالي پيش از اين يکي از مهمترين چالش ها براي عزم تراپ براي فروپاشي برجام بود و پس از همگرايي ها اخير بين واشنگتن و پيونگ يانگ - در پي تشديد فشار آمريکا - اين گمانه تقويت شد که مي توان با تقويت اهرم هاي فشار تهران را نيز وادار به عقب نشيني کرد. اما خبر هيل نشان مي دهد بر خلاف ادعاي ترامپ مناقشه هسته اي مربوط به کره شمالي همچنان بصورت جدي ادامه دارد.
مطلب مهمتر اين که آمريکايي ها مي دانند که اگر چه اميدي براي مصالحه ايدئولوژيک بين واشنگتن با پيونگ يانگ و بهره برداري از «کره شمالي برخوردار از توانايي هسته اي» براي تامين منافع آمريکا در شرق آسيا وجود دارد ولي امکان چنين مصالحه اي با تهران به هيچ وجه وجود ندارد.

------------------------------------------------------
عبدالرضا خليلي

­