وقتی کویر، گلستان می‌شود

 به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برای دیدن شاهکار خلقت در دل کویر عزم سفر می کنم. از کویرنشینانی شنیده ام که از سرمایه هایشان بهترین بهره را برده و با همت و سختکوشی، کویر را به گلستان تبدیل کرده اند.

از سمت غرب استان یزد به سمت جاده شیراز حرکت می کنم و بعد از 70کیلومتر رانندگی به شهر نیر، باغشهر استان یزد می رسم. منطقه ای بکر و زیبا که این روزها عطر و بوی خاصی به خود گرفته است. رونقی که حاصل کار و تلاش و بکارگیری علم روز در احداث واحدهای گلخانه ای و تولید گل های زیبای رز هلندی است.

با آقای محمودی همصحبت می شوم. کارآفرینی که علی رغم داشتن تحصیلات دانشگاهی در رشته منابع طبیعی، سختی کار را به جان خریده و تولید در بخش کشاورزی را به پشت میز نشینی ترجیح داده است. روح‌الله محمودی توانسته است سالانه 750هزار شاخه گل که از نرمال جهانی بالاتر است، تولید کند.

دقایقی با این جوان موفق و کارآفرین به گفتگو نشستم. او می گوید: در اولین تجربه ام در سال84 با دریافت 120میلیون تومان وام جهاد کشاورزی، در زمینی به وسعت دو هکتار به کشت گلخانه ای خیارسبز پرداختم. پس از آن به دنبال کشت های نوین و کم آبخواه رفتم و برای ادامه کار، کشت گل های زینتی را برگزیدم.

با گشتی در این واحد گلخانه ای می شد استفاده بهینه از قطره قطره آب را بخوبی حس کرد. گلخانه ای که در زمینی به مساحت پنج هزار مترمربع به پرورش گل رز اختصاص یافته است و با توسعه کشت هیدروپونیک از هدررفت آب تا 40درصد جلوگیری می کند.

آقای محمودی که خود فرزند کویر است و سختی و دشواری کار در شرایط خشکسالی را به خوبی درک می کند، می افزاید: سختی ها و مشکلات کم آبی نه تنها من را از پا نیانداخت بلکه باعث شد تا تلاشم را بیشتر کنم، بنابراین با جمع آوری آب زیر بستر گل ها در استفاده از سیستم خنک کننده گلخانه و بهره گیری مناسب از آب باران و جمع آوری آن در منبع های ذخیره، توانستم آب موجود را بخوبی مدیریت کنم.

او با اشاره به اینکه بوته گل های زیبای رز که در گلخانه اش کشت می شود، از کشور هلند است، می گوید: این گل ها با ترکیبی از کودهای ویژه، بالاتر از سطح زمین کاشته می‌شود و بعد از گذشت ۴۵روز اولین گل‌دهی صورت می‌گیرد و برای ۱۲ سال گل‌دهی دارد.

اکنون در کنار آقای محمودی، 15نفر در این واحد گلخانه ای اشتغال دارند. سیدعلی 25ساله که چند سالی است با آقای محمودی همکاری دارد از عشق و علاقه اش به کار گلخانه می گوید و می افزاید: رونق این واحد در شهر نیر باعث شد تا بسیاری از جوانان جویای کار، بجای کار در مرکز استان، همین جا مشغول کار شوند و تشکیل خانواده دهند. او در شیفت هشت ساعته خود به محلول پاشی، هَرَس گل ها و کنترل آفات می پردازد و از درآمد ماهیانه اش راضی است.

کمی آن طرف تر، بانوان جوانی را می بینم، عده ای مشغول چیدن و تعدادی هم مشغول بسته بندی گل های زیبا و رنگارنگ رز هستند. گل هایی به طول یک ونیم متر که در کاغذهای مخصوص برای ارسال به گل فروشی های یزد و دیگر استان ها در حال آماده سازی است.

تولید بیش از 17میلیون شاخه گل زینتی در استان یزد

اکنون بغیر از آقای محمودی 38گلخانه دار دیگر هم در استان یزد به تولید گل های زینتی مشغولند. گل های رز، گلایول، مریم، ژربرا و لیسیانتوس عمده گل های تولیدی گلخانه داران یزدی است که پس از تولید و بسته بندی علاوه بر فروش در مرکز استان به استان های تهران، بندرعباس، آبادان، اهواز و کرمان ارسال می شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد می گوید: گل های شاخه بریده در سطحی بالغ بر ده هکتار و گل ها و گیاهان آپارتمانی هم در یک هکتار از گلخانه های استان یزد و عمدتا در شهرستانهای یزد، تفت و مهریز کشت می شود. سیدجمال سجادی پور با اشاره به اینکه گلخانه های گل و گیاه در مناطق کوهستانی و کوهپایه ای استان یزد قرار گرفته، می افزاید: سال گذشته 17میلیون و 404هزار گل‌ شاخه بریده و 97هزار و 500گلدان گیاه آپارتمانی در استان یزد تولید شده است.

مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان یزد هم با اشاره به اختصاص ده هکتار از اراضی این استان به کشت گلخانه ای گل های زینتی می گوید: بیش از 38گلخانه دار در زمینه تولید گل های زینتی فعالیت دارند که اشتغال زایی در این بخش به 100نفر کارگر دائم و 300نفر کارگر فصلی در سال می رسد. یدالله جوادپور به مزیت های تولید محصولات کشاورزی در گلخانه ها اشاره می کند و می گوید: تولید در فضاهای بسته منجر به صرفه جویی و بالا رفتن کارآیی در مصرف آب می شود.

ایران در شمار 20 کشور تولیدکننده گل های زینتی

ایران به دلیل دارا بودن اقلیم چهار فصل یکی از 20تولیدکننده بزرگ گل و گیاه در جهان به شمار می آید به طوریکه براساس آخرین آماری که سال گذشته منتشر شده، هم اکنون در کشور ما سطح زیرکشت گل و گیاهان زینتی دو هزار و 500هکتار با تولید سالانه یک میلیارد و 500میلیون گل شاخه بریده و 360میلیون گل زینتی است.

در بین گل های زینتی، گل رز به‌عنوان ملکه گل‌ها از عهد باستان مورد توجه بشر بوده است. در آن موقع استفاده‌های داروئی این گل بیشتر موردتوجه بوده ولی به ‌تدریج کشت و کار آن در باغ‌ها گسترش ‌یافته است؛ چنانکه علاقه و اشتیاق انسان به داشتن گل رز در همه فصول سال باعث شد تا تولید آن در گلخانه انجام گیرد و هم اکنون گل رز یکی از محبوب‌ترین گل‌های جهان و از لحاظ میزان تولید در صدر قرار گرفته است.

کشت گلخانه ای بهترین راه مقابله با کم آبی

وضعیت بحرانی منابع آبی در کشور بویژه استان کویری یزد واقعیتی انکار ناپذیر است. مساله ای که باید آنرا جدی گرفت و برای مقابله با آن با بهره گیری از روش های نوین کشت و آبیاری از آب موجود بهترین بهره را بُرد.

مسئله ای که در دستور کار مسئولان جهاد کشاورزی قرار گرفته و چند سالی است که شاهد توسعه و رونق گلخانه ها در مناطق مختلف کشور بویژه استان یزد هستیم.

افزایش تولید در واحد سطح، تولید بیش از یك محصول در سال، صرفه جویی در مصرف آب، استفاده از اراضی غیرقابل كشت با سیستم هیدرو پونیك، عدم وابستگی تولید به شرایط محیطی و تولید محصول در تمام فصول سال با توجه به امكان كنترل عوامل محیطی و تنظیم شرایط مورد نیاز گیاه را می‌توان از جمله مزایای کشت گلخانه‌ای برشمرد.

رئیس جهاد کشاورزی شهرستان تفت می گوید: بر اساس تحقیقات صورت گرفته، در سیستم گلخانه ای میزان مصرف آب ده برابر کمتر از دیگر کشت هاست و نکته مهمتر اینکه با وجود کاهش مصرف آب، میزان تولید محصول به طور میانگین 17 برابر افزایش می یابد. محمدحسین فلاح نژاد، کشت گلخانه ای بویژه پرورش گلهای زینتی را یکی از راهکارهای مناسب در شرایط کم آبی و اقلیم خشک استان یزد عنوان می کند و می افزاید: تولیدات گلخانه‌ای نسبت به کشاورزی سنتی بازده بالاتری نیز دارند.

این کارشناس جهاد کشاورزی می گوید تولید و پرورش گل های زینتی علاوه بر کمک به اقتصاد، ایجاد درآمد و اشتغالزایی بویژه برای کشاورزان و روستائیان باعث حفظ محیط زیست و جلوگیری از آلودگی های ناشی از صنایع مخرب می شود.

راهی برای صادرات وجود ندارد

با وجود توانمندی هایی که کشور ایران و به تبع آن استان یزد در پرورش گل های زینتی پیدا کرده اما تولیدکنندگان این بخش معتقدند که نبود زیرساخت ها برای صادرات، فروش محصولاتشان را با چالشی بزرگ مواجه کرده است.

آقای محمودی تولیدکننده گل رز هلندی در استان یزد می گوید: قاچاق گل های شاخه بریده، نبود حمل و نقل مناسب، هزینه بالای حمل و نقل هوایی و توجه نکردن به محصول گل به عنوان یک کالای با ظرافت در گمرک ها باعث شده تا نتوانیم در عرصه تولید گل در کشور و حضور موثر در بازارهای جهانی آنگونه که باید نقش آفرینی کنیم.

آقای شمس دیگر تولیدکننده گل های زینتی در روستای صادق آباد تفت هم به مشکلات پیش روی گلخانه داران اشاره و بیان می کند: تامین نهاده های کشاورزی اکنون بزرگترین مشکل پیش روی تولید در واحدهای گلخانه ای به شمار می رود چرا که این نهاده ها وارداتی است و قیمت آن متناسب با قیمت ارز تغییر می کند.

او با اشاره به ظرفیت بالای تولید گل در گلخانه ها می افزاید:حذف یارانه انرژی، پائین بودن قیمت فروش نسبت به قیمت تمام شده تولید گل و کم رغبتی مردم در خرید گل در بسیاری از ماههای سال، باعث شده تا تعداد زیادی از گل ها روی دست تولید کننده بماند.

این کارآفرینان موفق در حوزه تولید گل های زینتی استان یزد بر این باورند که تجارت گل و گیاه در جهان تجارتی پرسود است و اگر راه صادرات محصولاتشان هموار شود، نه تنها در بخش گلخانه ای شاهد توسعه سطح زیرکشت محصولات خواهیم بود بلکه اشتغال زایی و در پی آن رونق تولید را به دنبال خواهیم داشت.

ورود گل های ایرانی به بازارهای جهانی در گرو تلاش مسئولان

80درصد تجارت گل و گیاه در جهان هم اکنون در اختیار کشورهایی چون هلند، آلمان، فرانسه، انگلستان، ژاپن، ایتالیا و سوئیس است. کارشناسان عقیده دارند که ایران هم با تولیداتش در بخش گل و گیاه توانایی صادرات سالانه حداقل 300تا500 میلیون دلار گل زینتی را دارد.با توجه به اینکه گل های زینتی معادل یک درصد هزینه تولید، ارزآوری دارد که این امر نشاندهنده میزان بسیار پائین هزینه بری آن نسبت به سایر کالاهای کشاورزی است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد با اشاره به اینکه هزینه بری تولید گل های زینتی نسبت به سایر کالاهای کشاورزی بسیار پایین است می گوید گل های زینتی استان یزد می تواند بیش از سی میلیارد ریال برای کشور ارزآوری داشته باشد. وی می افزاید با حمایت از ورود سرمایه گذار بخش خصوصی علاوه بر ایجاد اشتغال و افزایش تولید می توان زمینه صادرات را نیز فراهم کرد. سیدجمال سجادی پور می افزاید: برای توسعه صادرات گل های زینتی گلخانه داران یزدی، به دنبال ایجاد پایانه گل و برطرف کردن مشکل حمل و نقل هوایی برای ارسال محصولات به بازارهای داخلی و خارجی هستیم.

در حالی که صادرات تک محصولی یکی از بیماری های اقتصاد کشور محسوب می شود توجه به صادرات گل های زینتی به عنوان یک تجارت سودآور می تواند نقش مهمی در توسعه صادرات غیرنفتی ایفا کند. صدالبته تحقق این هدف، نیازمند توجه به کیفیت تولید و ارسال محموله ها از جمله نحوه بسته بندی گل هاست. علاوه بر این توجه به قیمت تمام شده و بازارهای هدف با انجام بازاریابی های دقیق از دیگر ملزومات توسعه صنعت کشت گل های زینتی و صادرات آن محسوب می شود.

 نویسنده :سیده سکینه میرطاهری

وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود وقتی کویر، گلستان می‌شود