به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما به نقل از نشریه میدل ایست آی، آمریکا و انگلیس با دادن سلاح به عربستان سعودی و انتقال این سلاح ها به تروریست های القاعده در شبه جزیره عربستان به کمک ریاض، در واقع به طور غیرمستقیم در حال تقویت القاعده در این شبه جزیره و بویژه در یمن هستند.
بر اساس تحقیقات اخیر خبرگزاری اسوشیتدپرس، شبه نظامیان یمنیِ تحت حمایت ائتلاف سعودی – که آمریکا و انگلیس عملاً بخشی از آن هستند – در حال جذب صدها شبه نظامی القاعده هستند تا با نیروهای حوثی (انصار الله) بجنگند و دولت مستعفی عبد ربه منصور عادی را به قدرت بازگردانند. این ائتلاف توافقات محرمانه ای با این جنگجویان القاعده انجام داده و به برخی از آنها پول پرداخت کرده اند تا به همراه سلاح های خود و پول های نقد به ارزش 100 میلیون دلار شهرهای کلیدی را ترک کنند. این ماجرا و ماجراهای مشابه که در سه سال جنگ یمن شاهد آن بوده ایم، یک سوال اساسی پیش می آورد: با توجه به اینکه واشنگتن و لندن عربستان سعودی را مسلح می کنند آیا آمریکا و انگلیس شبه نظامیان القاعده در یمن را نیز تسلیح و تقویت می کنند؟ «گروه بین المللی بحران» اعلام کرده است شبه نظامیان ائتلاف سعودی و شبه نظامیان القاعده یک «ائتلاف ضمنی» در یمن محسوب می شوند. انصارالشریعه که یک گروه شبه نظامی است که القاعده در شبه جزیره عربستان ایجاد کرده است به طور منظم به همراه نیروهای ائتلاف سعودی علیه حوثی (انصار الله) های در شهر عدن و سایر نقاط جنوب این کشور از جمله پایتخت فرهنگی یمن یعنی تعز جنگیده است و به طور غیرمستقیم از ائتلاف سعودی سلاح گرفته است.
در میدان نبرد در یمن، نیروهای ائتلاف شامل مجموعه ای از شبه نظامیان، فرقه ها و جنگجوهای قبیله ای ضدحوثی (انصار الله) هستند و شبه نظامیان القاعده در شبه جزیره عربستان به آنها پیوند خورده اند و در همه خطوط جبهه حضور دارند. القاعده در شبه جزیره عربستان از مقادیر زیادی سلاح سبک و سنگین استفاده می کند که عربستان سعودی و امارات عربی متحده برای آنها به یمن ارسال می کنند – هر چیزی از سلاح جنگی گرفته تا موشک های ضدتانک. بر اساس گزارش «گروه بین المللی بحران»، القاعده در شبه جزیره عربستان طیف گسترده ای از سلاح های جدید از جمله سلاح های سنگین را از جبهه های نظامی یمن یا به طور غیرمستقیم از ائتلاف سعودی دریافت کرده است.
میدل ایست آی سال گذشته فاش کرد بزرگترین نیروی شبه نظامی سلفی در تعز از ائتلاف سلاح و پول دریافت کرد: این گروه شبه نظامی تحت فرمانهی ابوالعباس قرار داشت که بعداً عربستان سعودی و آمریکا او را از حامیان القاعده و داعش معرفی و تحریم کردند. یکی از جنگجویان این گروه شبه نظامی گفت ابوالعباس جلسات ماهانه ای با رهبران ائتلاف در عدن برگزار می کرد. تأمین این سلاح ها از دیرباز انجام می شده و به رشد القاعده در شبه جزیره عربستان کمک کره است. جوک برینگا، از مشاوران وزارت خارجه هلند در امور یمن حدود سه سال پیش خاطرنشان کرد عربستان سعودی به القاعده سلاح می دهد، القاعده ای که در حال گسترش حوزه نفوذ خود است.
واشنگتن و لندن درصدد هستند از ایران به خاطر تأمین سلاح به حوثی ها (انصار الله) غول بسازند و مناقشه یمن را یک مناقشه سعودی-ایرانی جلوه دهند و نه مناقشه ریاض برای کنترل کل شبه جزیره عربستان. با وجود این، همانطور که مایکل هورتون کارشناس بنیاد جیمزتاون – اندیشکده آمریکایی در حوزه مطالعه تروریسم – خاطرنشان می کند، القاعده در شبه جزیره عربستان و نه حوثی ها، از ارسال سلاح به یمن بهره می برند و این در حالی است که ایران نفوذ اندکی با حوثی ها (انصار الله) دارد، حوثی ها (انصار الله) یی که یمنی هستند و ریشه در فرهنگ و جامعه این کشور دارند.
اگر سلاح های عربستان سعودی و امارات عربی متحده به دست شبه نظامیان القاعده در یمن برسند، آیا اینها همان سلاح هایی هستند که واشنگتن و لندن به ریاض و ابوظبی می دهند؟
برای مثال، از زمان آغاز بمباران یمن در ماه مارس 2015، انگلیس مجوز فروش سلاح هایی به ارزش بیش از پنج میلیارد و نهصد میلیون دلار به عربستان سعودی را صادر کرده است. این سلاح ها شامل نه تنها تجهیزاتی برای نیروی هوایی عربستان سعودی مانند هواپیماهای جنگی و موشک هستند بلکه شامل سلاح هایی نیز می شوند که برای گروه های شورشی مناسبند، مانند نارنجک، بمب و اسلحله سبک.
دولت انگلیس به طور علنی اذعان دارد که بر استفاده از سلاح های صادراتی خود پس از فروش نظارتی ندارد؛ دولت انگلیس اعلام کرده است: ما تصویر کاملی از اینکه چه اقلامی در یمن استفاده می شوند نداریم. ظاهراً هیچ محدودیتی هم در نحوه استفاده سعودی ها از سلاح های انگلیسی در یمن وجود ندارد. بنابراین، دولت انگلیس نمی تواند به طور قاطعانه اعلام کند سلاح هایش به دست القاعده نمی رسند، و این خطری است که مادامی که لندن به فروش سلاح به ریاض ادامه دهد، وجود خواهد داشت.
دولت انگلیس نه تنها در جنایات جنگی سعودی دست دارد – که این مسئله در نقش مستقیمش در جنگ (تأمین سلاح، ذخیره سازی سلاح و صدور سلاح برای استفاده در بمباران ها و حفظ و نگهداری هواپیماهای جنگی سعودی) دیده می شود – بلکه به قدرت گرفتن القاعده در شبه جزیره عربستان نیز کمک می کند. در ماه ژوئیه، آلیستر برت وزیر امور خارجه انگلیس به پارلمان گفت: مناقشه در یمن به سازمان های تروریستی مانند القاعده و (گروه وهابي صهيونتيستي) داعش اجازه داده تا خود را تثبیت کنند و پیام خشونت آمیز و افراط گرایی خود را اشاعه دهند. در واقع، هفته نامه اطلاعاتی «جینز» گزارش داده است که القاعده در شبه جزیره عربستان در آستانه این است که خود را به عنوان کنشکر اصلی در سراسر جنوب یمن اعلام کند. تعداد نیروهای القاعده در شبه جزیره عربستان – که مقامات آمریکایی آنها را بین 6000 تا 8000 تخمین می زنند – در حال افزایش است، این در حالی است که جنگ یمن فرصت های بیشماری در اختیار این گروه قرار داده تا تاکتیک های خود را پالایش کند. هورتون یک نکته مهم دیگر را نیز بیان کرد: اگر نیروهای تحت رهبری ائتلاف بتوانند حوثی ها (انصار الله) را مجبور به عقب نشینی کنند، القاعده در شبه جزیره عربستان این خلأ ناشی از رفتن حوثی ها (انصار الله) و متحدانشان را پر می کنند – دست کم در کوتاه مدت این اتفاق خواهد افتاد.
آمریکا ادعا می کند که با تروریسم در یمن مبارزه می کند و از زمان روی کار آمدن دونالد ترامپ، حملات پهپادی واشنگتن علیه القاعده در شبه جزیره عربستان افزایش یافته است. اما مأموریت کلان تر آمریکا پیروزی در جنگی داخلی علیه حوثی (انصار الله) هاست و در این نبرد، شبه نظامیان القاعده به شکلی مؤثر در جبهه ائتلاف سعودی قرار دارند. القاعده در شبه جزیره عربستان با مطرح کردن خود به عنوان یک نیروی سنی که قادر است با شورشیان حوثی مقابله کند، در واقع خودش را به شریک عملی ائتلاف سعودی تبدیل کرده است.
این مسئله در نبرد کنونی بر سر بندر راهبردی حدیده نمایان است – بیشتر کمک های بشردوستانه و مواد غذایی از طریق این بندر به یمن می رسد. بر اساس گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس، دو فرمانده از چهار فرمانده ائتلاف سعودی در ساحل دریای سرخ از متحدان القاعده هستند یک فرمانده یمنی دیگر که سال گذشته به خاطر روابطش با القاعده در فهرست تروریست های آمریکا قرار گرفت، همچنان از امارات عربی متحده برای اداره شبه نظامیان خود پول دریافت می کند. یک بار دیگر واشنگتن و لندن از گروه های تروریستی شبه نظامی به عنوان نیروهای نیابتی استفاده می کنند تا به اهداف سیاست خارجی خود برسند – این دو کشور قبلاً در لیبی، سوریه و بسیاری از مناقشه های دیگر این کار را کرده بودند. القاعده در شبه جزیره عربستان که در سال 2009 شکل گرفت و نتیجه اتحاد شاخه های سعودی و یمنی القاعده بود، به اهداف آمریکا و انگلیس در این منطقه حمله کرده و یک بار هم تلاش کرد یک هواپیما به مقصد آمریکا را بمب گذاری کند و مسئولیت حمله ژانویه 2015 به مجله شارلی ابدو در پاریس را که به کشته شدن 12 نفر منجر شد برعهده بگیرد.
برای مقابله با توسعه القاعده در شبه جزیره عربستان و داعش – و پایان دادن به جنگ فاجعه آمیز یمن – باید یک راه حل سیاسی در یمن پیدا شود که جامع باشد و درخواست ها مبنی بر استقلال و امنیت محلی را مد نظر قرار دهد و در عین حال در زیر چتر یک دولت انتقالی قرار داشته باشد. ما باید به خاطر یمن بترسیم، زیرا تا زمان از بین رفتن القاعده در شبه جزیره عربستان خیلی باقی مانده است و با تداوم جنگ این گروه تروریستی احتمال دارد قدرتمند تر شود. ما همچنین باید به خاطر غرب نگران باشیم، چرا که اولویت های سیاست خارجی دولت های ما با تصمیماتی که در مورد جنگ ها و متحدان خود می گیرند با پیشبرد منافع عمومی فاصله زیادی دارد.