سازمان همکاری راه آهن ها OSJD کجاست؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، این کنفرانس با همکاری راه آهن جمهوری اسلامی ایران و سازمان های بین المللی با هدف توسعه و تکمیل حمل و نقل بین المللی باری - ریلی در منطقه اوراسیا، و برای افزایش سهم راه آهن جمهوری اسلامی ایران ­از حمل و نقل بین المللی بار ریلی بین اروپا و آسیا برگزار شده است.

به بهانه برگزاری یازدهمین کنفرانس بین المللی بار سازمان همکاری راه آهنها (OSGD)؛​­ با این سازمان بیشتر آشنا شویم.
­سازمان همکاری راه آهن ها (OSJD) یک سازمان بین الدول و بعنوان یکی از سازمان های مهم بین المللی در عرصه حمل و نقل بین المللی ریلی در منطقه شرق اروپا، چین و روسیه، قفقاز و کشورهای آسیای میانه است.
این سازمان بین المللی در 28 ژوئن 1956 برابر با 1335 شمسی در شهر صوفیای بلغارستان تأسیس شده و هم اکنون مقر این سازمان در ورشو لهستان است.
اعضای این سازمان متشکل از 28 عضو دائم از راه آهن ها متشکل از راه آهن های روسیه، چین، لهستان، بلغارستان، رومانی، بلاروس، اوکراین، قزاقستان، کره جنوبی، لتوانی، مولداوی، جمهوری چک، اسلووئی ویتنام، آذربایجان، ترکمنستان، ازبکستان، قرقیزستان، گرجستان، افغانستان و نیز راه آهن جمهوری اسلامی ایران و نیز اعضای ناظر به همراه 40 شرکت وابسته است.
مساحت کل کشورهای عضو این سازمان برابر با 37 میلیون کیلومتر مربع، میزان جمعیت کشورهای عضو این سازمان بالغ بر 2 میلیارد نفر و طول خطوط راه آهن های عضو آن به 281000 کیلومتر می رسد.
فعالیت سازمان همکاری راه آهن ها (OSJD)​ عبارت است از - توسعه و بهبود حمل و نقل بین المللی ریلی ازجمله حمل و نقل ترکیبی به ویژه در خطوط ارتباطی بین اروپا و آسیا- تنظیم سیاست هماهنگ و استراتژی توسعه در حوزه حمل و نقل بین المللی ریلی- بهبود تعرفه های بین المللی ریلی در حمل و نقل باری و مسافری
- انجام اقداماتی در حهت افزایش توانایی رقابت راه آهن ها در مقایسه با سایر شیوه های حمل و نقلی
و همکاری با سازمان های بین المللی که به مسائل حمل و نقل ریلی.
این سازمان دارای کمیسیون های مختلفی از جمله کمیسیون سیاست حمل ونقل واستراتژی توسعه
کمیسیون حقوق حمل و نقل؛​ کمیسیون حمل و نقل بار ؛ کمیسیون حمل و نقل مسافر ؛​کمیسیون ناوگان و زیربنایی است.
راه آهن جمهوری اسلامی ایران نیز در سال 1375 با افتتاح خط آهن مشهد - سرخس و به منظور تحقق حمل و نقل بین المللی و ترانزیت بار به کشورهای آسیای میانه پیشنهاد الحاق به این سازمان بین المللی را داد که در نهایت در سال 1376 رسماً به عضویت OSJD درآمد.
از آن تاریخ تاکنون راه آهن جمهوری اسلامی ایران بعنوان یکی از اعضای دائم سازمان به شمار می آید و در نتیجه آن مناسبات حمل و نقلی ریلی ایران با کشورهای آسیای میانه و روسیه وارد فصل جدیدی شد.
در چارچوب سازمان همکاری راه آهن ها قراردادها و موافقت نامه هایی وجود دارند که هر یک از کشورهای عضو با توجه به نیازها و ارتباطات خود با دیگر سازمان ها یا شرکت های راه آهنی می توانند به عضویت قراردادها یا موافقت نامه های مذکور درآیند.
از جمله مهمترین موافقت نامه ها و مقررات این سازمان؛

- موافقت نامه ارتباط بین المللی باری ریلی (OSJD)
- موافقت نامه ارتباط بین المللی مسافری ریلی (SMPS)؛ مقررات استفاده از واگن های باری در حمل و نقل بین المللی (PGW)؛مقررات استفاده از واگن های مسافری در حمل و نقل بین المللی (PPW)
راه آهن جمهوری اسلامی ایران برای حمل بار ریلی به کشورهای آسیای میانه، روسیه و چین از مقررات و بارنامه SMGG و PPW استفاده می کند که بدون عضویت و استفاده از این مقررات امکان حمل بار ریلی به این کشورها وجود ندارد.
برای حمل مسافر نیز از جمله قطارهای بین المللی نخجوان - مشهد نیز از مقررات PGW و موافقت نامه SMPS استفاده می کند.
همچنین از مهمترین دستاوردهای اعضای این سازمان می توان به تعریف کریدورهای بین المللی حمل و نقل ریلی توسط اعضای آن اشاره کرد. در چارچوب این سازمان تعداد 13 کریدور بین المللی در مسیرهای شمال، جنوب، شرق و غرب تعریف شده اند که از آسیای میانه تا اروپا و از آسیای شرقی تا قاره سبز را دربر می گیرند.
در همین راستا کریدورهای شماره 6 (شرق - غرب) ، شماره 11(شمال - جنوب) و نیز کریدورهای 8 و 10 از خاک جمهوری اسلامی ایران عبور می کنند.
کریدور شماره 6 به عنوان حلقه ارتباطی اروپای شرقی و اروپای غربی با منطقه خاورمیانه از کشور جمهوری چک آغاز شده و با عبور از خاک کشورهای اسلواکی، مجارستان، رومانی، صربستان، بلغارستان، گرجستان و ترکیه از مرز رازی به ایران و از طریق ایستگاه سرخس­به ترکمنستان منتهی می شود.
اهمیت مسیر ایران به ویژه به علت وجود شاخه های فرعی کریدور (تهران - قم - بندرعباس، قم - بندر امام و بافق - مشهد) است که کشورهای مسیر را از طریق خلیج فارس به آبهای آزاد می رساند.
کریدور شماره11 نیز که با مسیر کریدور شمال - جنوب انطباق دارد، بعنوان یکی از حیاتی ترین مسیرهای انتقال بار، شمال اروپا را به کشورهای جنوب شرق آسیا، خلیج و اقیانوس هند متصل می کند.
مسیر اصلی کریدور در داخل ایران ضمن عبور از آستارا - رشت - قزوین - تهران - بافق به بندرعباس و آب های آزاد خلیج فارس می رسد.
بعلاوه با تلاش های راه ​آهن جمهوری اسلامی ایران مسیرهای ریلی دیگری از ایران شامل مسیرهای ریلی بافق - کرمان - زاهدان - میرجاوه و محور سنگان - شمتیغ و مسیر سوم گرگان - اینچه برون نیز در فهرست کریدورهای سازمان OSJD ذیل کریدورهای شماره 6 و شماره 8 و شماره 10 قرار گرفته اند.