کاهش ۷۵ درصدی فوت مادران باردار

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، ایرج حریرچی­ در نشست خبری به کاهش مرگ و عوارض ناشی از بارداری و زایمان در مادران باردار به عنوان یکی از شاخص‌های مهم بهداشتی درمانی در هر کشوری اشاره کرد و افزود: در سال‌های قبل از پیروزی انقلاب، تعداد زیادی از زنان جوان ایرانی در حین بارداری و زایمان و یا بعد از زایمان دچار مرگ و یا عوارض قابل توجه می‌شدند.

وی گفت: خوشبختانه با اقدامات انجام شده در ۴۰ سال اخیر میزان مرگ و میر مادران باردار در ایران به میزان بسیار قابل توجهی کاهش یافته است.

حریرچی افزود: همه کشور‌های جهان تحت عنوان اهداف توسعه هزاره متعهد به کاهش ۷۵ درصدی میزان مرگ و میر مادران باردار در دوره ۲۵ ساله سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۵ شده بودند.

سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت که در سال ۲۰۱۶ منتشر شد، گفت: کشور ایران جزو موفق‌ترین کشور‌ها در دستیابی به این هدف توسعه هزاره اعلام شده و جمهوری اسلامی ایران بیش از ۷۵ درصد مرگ و میر مادران را کاهش داده است.

وی افزود: هدف اصلی ایران و دیگر کشور‌ها در مقطع زمانی کنونی پایان دادن به مرگ‌های قابل اجتناب مادران باردار است.

روند کاهشی در میزان سزارین پس از اجرای طرح تحول سلامت

سخنگوی وزارت بهداشت گفت: گرچه در سال‌های بعد از اجرای طرح تحول سلامت، روند کاهشی در میزان سزارین ایجاد شده است، اما هنوز تا رسیدن به رقم مطلوب ۱۰ تا ۱۵ درصدی سزارین در کل زایمان‌ها نیاز به اقدامات بیشتری است.

حریرچی با بیان اینکه بیشترین علت پذیرش در کل بیمارستان‌های کشور زایمان است، افزود: در سال ۹۵ در کشور یک میلیون و ۵۲۸ هزار و ۵۴ مورد زایمان به صورت طبیعی و سزارین انجام شده است که از مجموع این تعداد، ۲۷۷ مورد مرگ و میر مادران باردار در کل کشور رخ داده است.

وی گفت: از هر صد هزار زایمان ۱۸.۱ مورد مرگ و میر داشته ایم که نسبت به سال‌های گذشته و نسبت به کشور‌های مشابه آمار بسیار پایینی است.

حریرچی با اشاره به اینکه ۲۵ سال پیش، این آمار ۹۰ مورد مرگ و میر باردار به ازای هر صد هزار زایمان در کشور بوده است، افزود: در سال ۱۳۵۶ تعداد مرگ و میر مادران ۲۷۴ در ۱۰۰ هزار زایمان بوده است که رسیدن به عدد ۱۸.۱ در صد هزار نشان دهنده کاهش بیش از ۹۳ درصدی مرگ و میر مادران در چهل سال بعد از پیروزی انقلاب است.

وی گفت: با وجود این کاهش چشمگیر و این موفقیت عظیم، هنوز باید اقدامات دیگری برای کاهش مرگ و میر مادران باردار خصوصا در بعضی استان‌ها انجام شود.

حریرچی افزود: هدف اصلی وزارت بهداشت، کاهش مرگ و میر مادران به زیر ۱۰ در هر صد هزار مورد زایمان یا کمتر از یک مورد مرگ و میر در هر ده هزار زایمان است.

سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به اینکه دو علت اصلی مرگ و میر مادران باردار، خونریزی و مسمومیت حاملگی است، گفت: یک موضوع زمینه‌ای دیگر در میزان مرگ و میر مادران افزایش سن بارداری است، میزان مرگ و میر مادران باردار در سن بالاتر از ۳۵ سال، سه برابر مادران زیر ۳۰ سال و در مادران باردار بیش از ۴۰ سال، بیش از چهار برابر مادران زیر ۳۰ سال است.

وی افزود: در شش ماهه اول سال ۹۷ آمار سزارین کل کشور ۵۰ درصد بوده است که نسبت به ۵۱.۲ درصد شش ماهه اول سال ۹۶ کاهش داشته است.

حریرچی درباره امار سزارین در کشور نیز گفت: آمار سزارین نخست زا از ۴۸.۳ درصد در شش ماهه اول سال ۹۶ به ۴۷.۵ درصد در شش ماهه اول سال ۹۷ رسیده است.

وی افزود: گرچه در سال‌های بعد از اجرای طرح تحول سلامت، روند کاهشی در میزان سزارین ایجاد شده است و از رقم ۵۶ و ۵۵.۶ درصدی سزارین کل و سزارین نخست زا به ارقام ۵۰ و ۴۷.۵ درصدی رسیده است، اما هنوز تا رسیدن به رقم مطلوب ۱۰ تا ۱۵ درصدی سزارین در کل زایمان‌ها نیاز به اقدامات بیشتری است.

حریرچی گفت: در حال حاضر، آمار سزارین در ایسلند ۱۴.۸ درصد، در هلند ۱۷ درصد، در انگلیس ۲۴ درصد و در آمریکا ۳۳ درصد است.

افزایش درخور توجه تعداد متخصصان در کشور در سال‌های اخیر 

سخنگوی وزارت بهداشت افزود: در سال‌های اخیر تعداد متخصصان در کشور افزایش درخور توجهی یافته است و افزایش حدود ده برابری نسبت به قبل از انقلاب داریم.

حریرچی با اشاره به فعالیت ۳۹۳۹۸ متخصص و فوق تخصص پزشکی در کشور گفت: از این تعداد ۴۶۰۳ متخصص داخلی، ۴۵۴۴ متخصص زنان و زایمان، ۳۹۲۰ متخصص اطفال، ۳۳۲۷ متخصص بیهوشی و ۳۲۴۳ متخصص جراحی عمومی و زیرتخصص‌های مربوطه در کشور مشغول به فعالیت هستند.

وی افزود: همچنین ۲۳۶۱ متخصص رادیولوژی، ۲۰۵۴ متخصص قلب وعروق، ۱۷۰۹ متخصص ارتوپدی، ۱۶۹۹ متخصص روانپزشکی و ۱۶۹۴ متخصص چشم و زیرتخصص‌های مربوط فعال هستند.

حریرچی با بیان اینکه در سال‌های اخیر تعداد متخصصان در کشور افزایش قابل توجهی یافته است و افزایش حدود ده برابری نسبت به قبل از انقلاب داریم، گفت: اما هنوز نارضایتی و شکایات متعددی در مورد کمبود نیروی متخصص خصوصا در مناطق کم برخوردار وجود دارد.

وی با بیان اینکه یک علت اصلی در این زمینه کمبود کلی وپزشک و متخصص در کشور نسبت به جمعیت و نسبت به کشور‌های مشابه است، افزود: تعداد ۳۹۳۹۸ متخصص نشان دهنده نسبت ۴.۸ متخصص به ازای هر ده هزار نفر جمعیت است که در کشور‌های مشابه و برخوردار دو تا پنج برابر و حتی بیش از پنج برابر متخصص به ازای جمعیت نسبت به کشور ما وجود دارد.

حریرچی با تاکید بر اینکه هنوز در کشور کمبود متخصص به طور کلی و در بعضی رشته‌ها به طور خاص وجود دارد، گفت: برای مثال با تعداد ۹۴۵ جراح اعصاب در کشور ۸۱.۵ میلیونی با وسعت ۱۶۴۸۰۰۰ کیلومتر مربع، تامین جراح اعصاب در مناطق مختلف کشور بسیار مشکل است.

سخنگوی وزارت بهداشت یکی دیگر از علت‌های اصلی کمبود متخصص را توزیع و نحوه استقرار متخصصان در کشور ذکر کرد و افزود: برای مثال در بعضی رشته‌های تخصصی بیش از ۵۰ در صد متخصصان در تهران و در بعضی رشته‌ها در مجموع بیش از ۷۰ درصد متخصصان در تهران و کلان شهر‌ها مستقر هستند.

حریرچی گفت: اکثر متخصصان بعد از فارغ التحصیلی به طور متوسط حدود سه سال برای انتخاب محل خدمت در اختیار وزارت بهداشت هستند و محل انجام خدمت در مابقی دوره فعالیت را خود انتخاب می‌کنند که به دلیل استاندارد‌های زندگی و ترجیح خانوادگی، معمولا در کلان شهر‌ها و نقاط برخوردار مستقر می‌شوند.

وی افزود: با افزایش ظرفیت و مصوبات در چند سال اخیر در مورد اختصاص سهمیه خاص به مناطق محروم و تعهد خدمتی معادل سه برابر دوره خدمتی، امید می‌رود که قسمت عمده‌ای از این مشکلات حل شود.

کمبود پزشک متخصص، عمومی و پرستار در کشور

سخنگوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در بخش پرسش و پاسخ به سؤال خبرنگاران درباره کمبود و جذب پرستار گفت: در کشور علاوه بر کمبود متخصص نسبت به جمعیت، کمبود پزشک عمومی و پرستار ‏نیز وجود دارد.

حریرچی افزود: اکنون، نیروی پرستاری کم است و مشکل توزیع نیز وجود دارد، برای مثال در خراسان، دانشکده پرستاری در شهر‌های مختلف وجود دارد و در نتیجه در این استان مازاد نیاز، پرستار داریم و به شهر‌های دیگر نمی‌روند و می‌گویند ‏بیکاریم.

وی گفت: در عین حال در استان خوزستان کمبود شدید پرستار وجود دارد و برخی بخش‌ها را به علت نبود پرستار نمی‌توانیم راه اندازی ‏کنیم.

حریرچی افزود: برنامه افزایش پذیرش پرستاری و پزشک وجود دارد و این شیب از سال ۹۳ افزایش یافته است و امیدواریم در بازه زمانی معقول بتوانیم این کمبود را برطرف کنیم.

وی گفت: متأسفانه درباره صنوف مختلف از جمله پزشک، دندانپزشک، داروساز، پرستار و آزمایشگاهی و سایر رشته ها، قبل از ورود به دانشگاه گفته ‏می شود که ظرفیت افزایش پیدا کند، اما بعد از ورود می‌گویند ظرفیت بالا رفته است و کیفیت وجود ندارد و بعد از دانش آموختگی می‌گویند ‏ظرفیت مازاد وجود دارد.

وی تعداد کل پزشکان در کشور را یک و نیم به ازای هر هزار نفر جمعیت عنوان کرد و افزود: ۴۸ صدم از این میزان متخصص هستند و این ‏میزان نسبت به کشور‌های مشابه بسیار کمتر است.

حریرچی گفت: از حدود دهه هفتاد در کشور شایع شده است که پزشک مازاد وجود دارد و باید ظرفیت کاهش ‏پیدا کند.

سخنگوی وزارت بهداشت همچنین در پاسخ به سؤالی درباره بودجه سال آینده حوزه سلامت و دستور مقام معظم ‏رهبری مبنی بر بازنگری بودجه افزود: امیدواریم درباره بودجه سازمان بیمه سلامت، تغییراتی ایجاد شود.

وی گفت: به ‏دلیل افزایش حقوق کارکنان دولت با توجه به تورم موجود، بیشتر منابع در وزارتخانه‌ها به سمت افزایش ۲۰ درصدی حقوق سوق ‏داده می‌شود.

حریرچی همچنین به بیمه همگانی سلامت که یکی از اقدامات بزرگ طرح تحول سلامت است اشاره کرد و افزود: در این زمینه هنوز به پوشش ۱۰۰ درصدی نرسیده ایم.

وی گفت: بر‏اساس قوانین برنامه توسعه، باید پوشش بیمه‌ای به ۱۰۰ درصد برسد، بنابراین برای تحقق این امر، باید برای آن منابع تأمین شود و سپس بودجه ‏سازمان بیمه سلامت باید به صورت سرانه‌ای پرداخت شود، زیرا از قانون پنجم به بعد، بودجه بیمه سلامت به صورت رسانه تعریف شده است.

سخنگوی وزارت بهداشت افزود: متأسفانه با وجود اینکه در طرح تحول سلامت، تعداد بیمه شدگان افزایش ‏یافت، بودجه به صورت سرانه‌ای پرداخت نشد، براساس قانون، ۲۳ میلیون بیمه شده روستایی و نزدیک به ۱۰ میلیون بیمه شده جدید هستند که ‏باید ۷ درصد حداقل دریافتی قانون کار به صورت سرانه‌ای به آن‌ها داده شود، اما این کار انجام نمی‌شود.

حریرچی همچنین به تخصیص مبلغ ۵۰۰ میلیون یورو به سازمان بیمه سلامت اشاره کرد و گفت: این مورد نیز در دست اقدام است و در حال پیگیری هستیم که کل این مبلغ پرداخت شود، اکنون این مبلغ برای ‏پرداخت بدهی‌ها به دست سازمان بیمه سلامت نرسیده است.

سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به سؤالی درباره واگذاری تأمین بخشی از حوزه دارو و واکسن به هیأت امنای صرفه جویی ارزی افزود: از سال‌ها قبل، بخشی از تأمین دارو و واکسن برعهده هیأت امنای صرفه جویی ارزی بوده و این موضوع اتفاق جدیدی نیست.

وی افزود: عده‌ای با فضاسازی منفی مبنی بر اینکه تولید دارو در داخل کشور با مازاد روبروست و مسؤولان قصد واردات دارو از خارج کشور را دارند و در این باره قلم فرسایی می‌کنند، در حالی که برای تأمین ارز، حتی یک دلار هم برای ما با ارزش است.

حریرچی تأکید کرد: واکسن و دارویی که در داخل کشور تولید می‌شود و از کیفیت کافی برخوردار است، از داخل کشور تأمین خواهد شد و دارو و واکسنی که تولید داخل نداشته یا کیفیت مورد نیاز را نداشته باشد، از خارج وارد می‌شود.

سخنگوی وزارت بهداشت همچنین در پاسخ به سؤالی درباره کمبود تجهیزات پزشکی گفت: با مدیریتی که اعمال شده اکنون شرایط عادی است و کمبود‌ها مشابه سال‌های ۹۵ و ۹۶ است.

وی همچنین افزود: برای تأمین سرم و آنژیوکت نیز مشکلی نداریم، زیرا این اقلام بیش از میزان مصرف در کل کشور توزیع می‌شود.