پخش زنده
امروز: -
با توجه به برآورده نشدن انتظارات از ديدار در سنگاپور
بحران کره شمالی بازی ترامپ یا خودنمایی پیونگ یانگ
انتشار خبر توافق برای دیدار سران کره شمالی و آمریکا بار دیگر اخبار منطقه شبه جزيره کره را در صدر اخبار جهان قرار داد.
به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صداوسيما ؛ در حالی که به دلیل برآورده نشدن انتظارات کره شمالی از نتايج دیدار اخير رهبر اين کشور با ترامپ در سنگاپور مسئله بحران شبه جزیره کره در محاق خبری قرار گرفته بود انتشار خبر توافق برای دیدار رهبران کره شمالی و آمریکا بار دیگر اخبار این منطقه را در صدر اخبار جهانی قرار داد.
مقدمه و طرح مساله
خبرگزاری یونهاب کره جنوبی اعلام کرد دیدار دوم رهبران کره شمالی و آمریکا اوایل اسفند ماه برگزار خواهد شد . البته هنوز محل این دیدار مشخص نشده است. این خبر پس از دیدار کیم یونگ چول مشاور ارشد کیم جون اون رهبر کره شمالی با دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در کاخ سفید منتشر شد. اولین دیدار دو طرف در خردادماه در سنگاپور برگزار شد. دعوت رئیس جمهوری کره جنوبی از رهبر کره شمالی برای سفر به سئول پس از اعلام این خبر نشان می دهد که دولت کره جنوبی هم همچنان برای تنش زدایی در شبه جزیره کره تلاش می کند.
حال سئوال اصلی در مورد دیدار رهبران کره شمالی و آمریکا این است که آیا انتظارات دو طرف از این دیدار برآورده خواهد شد؟
پیشینه روابط آمریکا و کره شمالی
بحران کره شمالی از معدود بحران هاي به جای مانده از دوره جنگ سرد است که همچنان شرق و غرب را درگیر خود نگه داشته است .با توجه به منافعی که هر یک از بازیگران منطقه ای و بین المللی از این بحران می برند تمایل واقعی برای حل آن را ندارند .در این میان آمریکا بیشترین نقش را در دامن زدن به بحران در شبه جزیره کره دارد .امريکا پس از به شکست کشاندن توافقنامه 1994 (که کره شمالی با تعطیلی مراکز هسته ای و موشکی خود در ازاء دریافت کمکهای مختلف اعم از سوخت ،راکتورهای هسته ای و محموله های غذایی موافقت کرده بود) مذاکرات شش جانبه را نیزعقيم گذاشت که در سال 2009 و در مرحله ششم منجر به توافق شده بود وبدين ترتيب مانع از حل بحران شبه جزیره کره شد .
دونالد ترامپ و بحران شبه جزیره کره
ویلیام گلستن کارشناس اندیشکده بروکینگز معتقد است ترامپ خود را طرف برنده گفتگو با کیم جون اون رهبر کره شمالی می داند و به همین دلیل از دو اهرم "فشار و تهدید " استفاده می کند .از اينرواولین دیدار ترامپ با کیم جون اون که در خرداد ماه در سنگاپور برگزار شد نتیجه ای در برنداشت .در این دیدار ترامپ اهداف زیر را دنبال می کرد :
1-گرفتن عکس یادگاری با رهبر کره شمالی که هیچ یک از روئسای جمهوری قبلی آمریکا نداشته اند
2-وانمود کردن اینکه فشارهای دولتش بر کره شمالی پاسخ داده و رهبر کره شمالی حاضر به دیدار با وی شده است .
3-ارضای بخشی از تمایلات درونی ترامپ با قرار گرفتن مقابل دوربین ها و دست دادن با رهبر جوان کره شمالی
4-مطرح کردن بحران کره شمالی به عنوان مهمترین چالش آمریکا در شرق آسیا به عنوان پوششی برای تشدید فشارهای کاخ سفید بر چین
با توجه به اینکه تندروهای کاخ سفید همچنان سیاست اعمال فشار بر پیونگ یانگ را توصیه و دنبال می کنند مذاکرات ترامپ و اون در سنگاپور نتیجه نداد .پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا یک ماه پس از دیدار رهبران آمریکا و کره شمالی در سنگاپور به صراحت اعلام کرد پیش از آنکه تحریم های کره شمالی برداشته شود باید این کشور گام های ملموس برای خلع سلاح هسته ای بردارد و تا آن زمان فشارها بر کره شمالی ادامه خواهد داشت .
چرایی تمایل ترامپ برای دیدار دوم با رهبر کره شمالی
به رغم آنکه دیدار اول رئیس جمهوری آمریکا با رهبر کره شمالی با مخالفت های داخلی در آن کشور روبرو شد اما به نظر می رسد در مورد دیدار دوم دو طرف ،حساسیت زیادی در داخل آمریکا وجود ندارد .بخصوص آنکه توافق برای این دیدار پس از آن صورت گرفت که مقامات آمریکایی از تمایل این کشور برای تعدیل برخی تحریم ها ضد کره شمالی خبر دادند .علل رویکرد ترامپ به دیدار دوم با اون را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:
1-ناکامی سیاستهای یک جانبه گرایانه و اعمال فشار آمریکا بر کره شمالی و هشدار این کشور در مورد پیامدهای شکست توافق اولین دیدار ترامپ و اون
2-نتایج بسیار ضعیف حزب جمهوری خواه در انتخابات اخیر کنگره آمریکا
3-نگاه انتخاباتی ترامپ به مساله کره شمالی و تلاش برای جلب نظر رای دهندگان در انتخابات ریاست جمهوری 2020
4-اعتراض شدید کره جنوبی به عدم انعطاف آمریکا در قبال کره شمالی .مون جائه این رئیس جمهوری کره جنوبی در سفر اخیرش به آمریکا ضمن هشدار در مورد فرایند شکست مذاکرات صلح در شبه جزیره کره تاکید کرد آمریکا نمی تواند بدون دادن امتیارات تشویقی به پیونگ یانگ آنرا به تعدیل برنامه های هسته ای و موشکیش ترغیب نماید .
5-مقاومت کره شمالی در برابر فشارهای آمریکا و بی اثر بودن سیاست اعمال فشار های اقتصادی بر ضد چین
6-ادامه سیاست بازی آمریکا در زمین حریف در برابر کره شمالی
7- ادامه جاه طلبی های ترامپ و تلاش برای موفق نشان دادن خود در مقایسه با سایر روسای جمهوری آمریکا
8-تلاش برای جدا کردن چین از کره شمالی با دادن وعده هایی به این کشور
جایگاه بحران هسته ای شبه جزیره کره در سیاست منطقه ای آمریکا
با توجه به اینکه همه دولتهای آمریکا از دهه 50 میلادی درگیر بحران شبه جزیره کره بوده اند جدای از تمایلات شخصی ترامپ ،تصمیم گیری در مورد حل بحران هسته ای کره شمالی نیازمند اجماع ملی است و رئیس جمهوری آمریکا به تنهایی نمی تواند آنرا حل نماید .بنابراین اهداف آمریکا از ادامه یافتن بحران شبه جزیره کره را می توان به موارد زیر خلاصه کرد:
1-ادامه حضور نظامی آمریکا در شرق آسیا به بهانه تهدیدات هسته ای و موشکی کره شمالی
2-اعمال فشارهای نظامی بر چین به عنوان متحد کره شمالی
3-دامن زدن به کره شمالی هراسی برای توجیه ادامه حضور نظامی در شبه جزیره کره و ژاپن
4-ایجاد بلوک بندی های نظامی چند جانبه با حضور کشورهای کره جنوبی ،استرالیا ،ژاپن و هندوستان به بهانه تهدیدات کره شمالی که برخی محافل از آن به عنوان احیای مجدد جنگ سرد نام می برند که حول محور حضور آمریکا در منطقه شرق آسیا خواهد بود.
اهداف رهبر کره شمالی از ادامه گفتگو با ترامپ
اگر چه کیم جون اون به خوبی می داند پیشینه برخورد آمریکا با تحولات کره شمالی چه در زمان بحران و چه در زمان رویکردهای سیاسی سلبی بوده است با این حال وی اهداف زیر را از ادامه گفتگو با دونالد ترامپ دنبال می کند.
1- مدیریت تحولات مربوط به بحران شبه جزیره کره و خنثی کردن فشارها و خشم ترامپ ضد کره شمالی
2-مطرح کردن خود به عنوان یکی از طرفهای اصلی بحران و گفتگوی برابر با آمریکا
3-اگر بپذیریم که چین صحنه گردان سیاستهای کره شمالی در قبال آمریکا است برخی محافل تمایل رهبر کره شمالی برای گفتگو با ترامپ را تلاش پکن برای کاستن از فشارهای آمریکا ضد پکن تلقی میشود .
نتیجه
با توجه به اهداف متفاوتی که آمریکا و کره شمالی در قبال هم دنبال می کنند مشکل می توان تصور کرد دیدار دوم ترامپ و اون به نتیجه برسد .آنتونی روگیرو کارشناس ارشد اندیشکده آمریکایی بنیاد دفاع از دمکراسی براین باور است که به دلیل اهداف متفاوت هر یک از بازیگران شبه جزیره کره معلوم نیست مذاکرات بیشتر به هدف نهایی خلع سلاح هسته ای برسد .بخصوص آنکه در مورد برخورد سیاسی یا نظامی و یا اقتصادی با کره شمالی اجماع نظر در آمریکا نیست .در حالی که دونالد ترامپ در رویای گفتگو با رهبر کره شمالی قرار داشت و از آن در برابر منتقدان دفاع می کرد اندیشکده مطالعات راهبردی بین المللی واشنگتن اعلام کرد 13 مرکز عملیاتی مخفی موشکی بالستیک را در کره شمالی مکان یابی کرده است .انتشار این گونه گزارش ها از سوی اندیشکده هایی که در سیاست گذاری های نهادهای مختلف آمریکا نقش مهم و تاثیر گذاری را ایفا می کنند می تواند مانع از هر گونه به نتیجه رسیدن گفتگوهای ترامپ و اون شود .گزارشهایی که می تواند از سوی رقبای ترامپ و حزب جمهوری خواهان منتشر شود .این بدان معنا است در هر گفتگویی کره شمالی به اهداف خود نخواهد رسید و کره شمالی نیز با در نظرگرفتن این واقعیت ،سیاست منطقی برای مدیریت تحولات و رویکردهای رئیس جمهوری آمریکا اتخاذ کرده است .
خبرگزاری یونهاب کره جنوبی اعلام کرد دیدار دوم رهبران کره شمالی و آمریکا اوایل اسفند ماه برگزار خواهد شد . البته هنوز محل این دیدار مشخص نشده است. این خبر پس از دیدار کیم یونگ چول مشاور ارشد کیم جون اون رهبر کره شمالی با دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در کاخ سفید منتشر شد. اولین دیدار دو طرف در خردادماه در سنگاپور برگزار شد. دعوت رئیس جمهوری کره جنوبی از رهبر کره شمالی برای سفر به سئول پس از اعلام این خبر نشان می دهد که دولت کره جنوبی هم همچنان برای تنش زدایی در شبه جزیره کره تلاش می کند.
حال سئوال اصلی در مورد دیدار رهبران کره شمالی و آمریکا این است که آیا انتظارات دو طرف از این دیدار برآورده خواهد شد؟
پیشینه روابط آمریکا و کره شمالی
بحران کره شمالی از معدود بحران هاي به جای مانده از دوره جنگ سرد است که همچنان شرق و غرب را درگیر خود نگه داشته است .با توجه به منافعی که هر یک از بازیگران منطقه ای و بین المللی از این بحران می برند تمایل واقعی برای حل آن را ندارند .در این میان آمریکا بیشترین نقش را در دامن زدن به بحران در شبه جزیره کره دارد .امريکا پس از به شکست کشاندن توافقنامه 1994 (که کره شمالی با تعطیلی مراکز هسته ای و موشکی خود در ازاء دریافت کمکهای مختلف اعم از سوخت ،راکتورهای هسته ای و محموله های غذایی موافقت کرده بود) مذاکرات شش جانبه را نیزعقيم گذاشت که در سال 2009 و در مرحله ششم منجر به توافق شده بود وبدين ترتيب مانع از حل بحران شبه جزیره کره شد .
دونالد ترامپ و بحران شبه جزیره کره
ویلیام گلستن کارشناس اندیشکده بروکینگز معتقد است ترامپ خود را طرف برنده گفتگو با کیم جون اون رهبر کره شمالی می داند و به همین دلیل از دو اهرم "فشار و تهدید " استفاده می کند .از اينرواولین دیدار ترامپ با کیم جون اون که در خرداد ماه در سنگاپور برگزار شد نتیجه ای در برنداشت .در این دیدار ترامپ اهداف زیر را دنبال می کرد :
1-گرفتن عکس یادگاری با رهبر کره شمالی که هیچ یک از روئسای جمهوری قبلی آمریکا نداشته اند
2-وانمود کردن اینکه فشارهای دولتش بر کره شمالی پاسخ داده و رهبر کره شمالی حاضر به دیدار با وی شده است .
3-ارضای بخشی از تمایلات درونی ترامپ با قرار گرفتن مقابل دوربین ها و دست دادن با رهبر جوان کره شمالی
4-مطرح کردن بحران کره شمالی به عنوان مهمترین چالش آمریکا در شرق آسیا به عنوان پوششی برای تشدید فشارهای کاخ سفید بر چین
با توجه به اینکه تندروهای کاخ سفید همچنان سیاست اعمال فشار بر پیونگ یانگ را توصیه و دنبال می کنند مذاکرات ترامپ و اون در سنگاپور نتیجه نداد .پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا یک ماه پس از دیدار رهبران آمریکا و کره شمالی در سنگاپور به صراحت اعلام کرد پیش از آنکه تحریم های کره شمالی برداشته شود باید این کشور گام های ملموس برای خلع سلاح هسته ای بردارد و تا آن زمان فشارها بر کره شمالی ادامه خواهد داشت .
چرایی تمایل ترامپ برای دیدار دوم با رهبر کره شمالی
به رغم آنکه دیدار اول رئیس جمهوری آمریکا با رهبر کره شمالی با مخالفت های داخلی در آن کشور روبرو شد اما به نظر می رسد در مورد دیدار دوم دو طرف ،حساسیت زیادی در داخل آمریکا وجود ندارد .بخصوص آنکه توافق برای این دیدار پس از آن صورت گرفت که مقامات آمریکایی از تمایل این کشور برای تعدیل برخی تحریم ها ضد کره شمالی خبر دادند .علل رویکرد ترامپ به دیدار دوم با اون را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:
1-ناکامی سیاستهای یک جانبه گرایانه و اعمال فشار آمریکا بر کره شمالی و هشدار این کشور در مورد پیامدهای شکست توافق اولین دیدار ترامپ و اون
2-نتایج بسیار ضعیف حزب جمهوری خواه در انتخابات اخیر کنگره آمریکا
3-نگاه انتخاباتی ترامپ به مساله کره شمالی و تلاش برای جلب نظر رای دهندگان در انتخابات ریاست جمهوری 2020
4-اعتراض شدید کره جنوبی به عدم انعطاف آمریکا در قبال کره شمالی .مون جائه این رئیس جمهوری کره جنوبی در سفر اخیرش به آمریکا ضمن هشدار در مورد فرایند شکست مذاکرات صلح در شبه جزیره کره تاکید کرد آمریکا نمی تواند بدون دادن امتیارات تشویقی به پیونگ یانگ آنرا به تعدیل برنامه های هسته ای و موشکیش ترغیب نماید .
5-مقاومت کره شمالی در برابر فشارهای آمریکا و بی اثر بودن سیاست اعمال فشار های اقتصادی بر ضد چین
6-ادامه سیاست بازی آمریکا در زمین حریف در برابر کره شمالی
7- ادامه جاه طلبی های ترامپ و تلاش برای موفق نشان دادن خود در مقایسه با سایر روسای جمهوری آمریکا
8-تلاش برای جدا کردن چین از کره شمالی با دادن وعده هایی به این کشور
جایگاه بحران هسته ای شبه جزیره کره در سیاست منطقه ای آمریکا
با توجه به اینکه همه دولتهای آمریکا از دهه 50 میلادی درگیر بحران شبه جزیره کره بوده اند جدای از تمایلات شخصی ترامپ ،تصمیم گیری در مورد حل بحران هسته ای کره شمالی نیازمند اجماع ملی است و رئیس جمهوری آمریکا به تنهایی نمی تواند آنرا حل نماید .بنابراین اهداف آمریکا از ادامه یافتن بحران شبه جزیره کره را می توان به موارد زیر خلاصه کرد:
1-ادامه حضور نظامی آمریکا در شرق آسیا به بهانه تهدیدات هسته ای و موشکی کره شمالی
2-اعمال فشارهای نظامی بر چین به عنوان متحد کره شمالی
3-دامن زدن به کره شمالی هراسی برای توجیه ادامه حضور نظامی در شبه جزیره کره و ژاپن
4-ایجاد بلوک بندی های نظامی چند جانبه با حضور کشورهای کره جنوبی ،استرالیا ،ژاپن و هندوستان به بهانه تهدیدات کره شمالی که برخی محافل از آن به عنوان احیای مجدد جنگ سرد نام می برند که حول محور حضور آمریکا در منطقه شرق آسیا خواهد بود.
اهداف رهبر کره شمالی از ادامه گفتگو با ترامپ
اگر چه کیم جون اون به خوبی می داند پیشینه برخورد آمریکا با تحولات کره شمالی چه در زمان بحران و چه در زمان رویکردهای سیاسی سلبی بوده است با این حال وی اهداف زیر را از ادامه گفتگو با دونالد ترامپ دنبال می کند.
1- مدیریت تحولات مربوط به بحران شبه جزیره کره و خنثی کردن فشارها و خشم ترامپ ضد کره شمالی
2-مطرح کردن خود به عنوان یکی از طرفهای اصلی بحران و گفتگوی برابر با آمریکا
3-اگر بپذیریم که چین صحنه گردان سیاستهای کره شمالی در قبال آمریکا است برخی محافل تمایل رهبر کره شمالی برای گفتگو با ترامپ را تلاش پکن برای کاستن از فشارهای آمریکا ضد پکن تلقی میشود .
نتیجه
با توجه به اهداف متفاوتی که آمریکا و کره شمالی در قبال هم دنبال می کنند مشکل می توان تصور کرد دیدار دوم ترامپ و اون به نتیجه برسد .آنتونی روگیرو کارشناس ارشد اندیشکده آمریکایی بنیاد دفاع از دمکراسی براین باور است که به دلیل اهداف متفاوت هر یک از بازیگران شبه جزیره کره معلوم نیست مذاکرات بیشتر به هدف نهایی خلع سلاح هسته ای برسد .بخصوص آنکه در مورد برخورد سیاسی یا نظامی و یا اقتصادی با کره شمالی اجماع نظر در آمریکا نیست .در حالی که دونالد ترامپ در رویای گفتگو با رهبر کره شمالی قرار داشت و از آن در برابر منتقدان دفاع می کرد اندیشکده مطالعات راهبردی بین المللی واشنگتن اعلام کرد 13 مرکز عملیاتی مخفی موشکی بالستیک را در کره شمالی مکان یابی کرده است .انتشار این گونه گزارش ها از سوی اندیشکده هایی که در سیاست گذاری های نهادهای مختلف آمریکا نقش مهم و تاثیر گذاری را ایفا می کنند می تواند مانع از هر گونه به نتیجه رسیدن گفتگوهای ترامپ و اون شود .گزارشهایی که می تواند از سوی رقبای ترامپ و حزب جمهوری خواهان منتشر شود .این بدان معنا است در هر گفتگویی کره شمالی به اهداف خود نخواهد رسید و کره شمالی نیز با در نظرگرفتن این واقعیت ،سیاست منطقی برای مدیریت تحولات و رویکردهای رئیس جمهوری آمریکا اتخاذ کرده است .
مجيد وقاری، کارشناس مسائل بين الملل
نظر شما