تامل درباره امکان موفقیت آمیز بودن سفر دوره ای محمد بن سلمان؟

محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به سفر خود به سه کشور آسیایی پاکستان،هند و چین پایان داد. وعده وی برای سرمایه گذاری 20 میلیارد دلاری در پاکستان بخصوص در بخش پالایشگاهی آن هم در وضعیتی که این کشور نفتی در اختیار ندارد و یا وعده سرمایه گذاری یکصد میلیارد دلاری در هند و همچنین امضای چندین قرار داد به ارزش 27 میلیارد دلار از جمله نتایج اعلامی این سفر می باشد.
در واقع این سفر بیش از آنکه برای محمد بن سلمان ارزش و اهمیت اقتصادی داشته باشد ارزش سیاسی داشت و با این سفر می خواست بر انزوای سیاسی که بعد از افشای نقش وی در قتل جمال خاشقچی گرفتار شده است ، سرپوش بگذارد و در عین حال از این طریق طرف های غربی را تحت فشار دهد که از پیگیری پرونده خاشقچی خودداری کنند.
 از این دید واکنش و عکس العمل کشورهای غربی نیز در ارزیابی از نتایج عملی سفر محمد بن سلمان به این سه کشور موثر خواهد بود. اگر این کشورها دست از اعمال فشار خود بردارند در این صورت می توان  گفت که محمد بن سلمان از این سفر توانسته به عنوان اهرم فشار استفاده  و موفقیتی هم کسب کند اما اگر کما کان به فشارهای خود ادامه دهند در این صورت می توان گفت که محمد بن سلمان نتوانسته به اهداف واقعی خود از این سفر دست یابد.
به استثنای پاکستان که بارها در معرض تهدیدهای امریکا به اتهام حمایت از تروریسم و طالبان قرار داشته است ، دو کشور هند و بخصوص چین از رقبای سرسخت امریکا هستند که در دوره ترامپ موقعیت چین از رقیب به دشمن برای امریکا تغییر پیدا می کند و در چنین شرایطی باید دید که آیا محمد بن سلمان که تمام تخم مرغ هایش را درسبد ترامپ و جناح راستگرای حاکم بر دولت وی قرار داده است می تواند شریکی مطمئن برای چین باشد؟ 
 قطعا پاسخ منفی است اما سوالی که در این زمینه مطرح می شود این است که علت استقبال چین از محمد بن سلمان در این مقطع زمانی چه بوده است؟ در این زمینه دو احتمال مطرح است: نخست اینکه چین می خواهد از نزدیکی به عربستان و شخص محمد بن سلمان برای تلطیف روابط خود با دولت ترامپ استفاده کند و دوم اینکه می خواهد از آن به عنوان عامل فشار بر ترکیه در خصوص اقلیت ایغورها استفاده کند. 
در مجموع برخلاف آنچه که در ظاهر عنوان می شود سفر محمد بن سلمان به سه کشور پاکستان، هند و چین نمی تواند تنها در راستای یارگیری های وی علیه ایران محدود شود و اکنون وی با مسائل و مشکلات متعددی در داخل و خارج با آن مواجه است و غلبه بر این مشکلات و چالش ها تنها با یک سفر قابل حل نیست بخصوص آنکه هم ائتلافی های محمد بن سلمان  در کاخ سفید و تل آویو خود با چالش های روز افزون داخلی و خارجی مواجه اند که حداقل در کوتاه مدت توان یاری رساندن به محمد بن سلمان را ندارند.    

---------------------------------
احمد کاظم زاده