نياز ترامپ به پيروزي موهومي براي عقب نشيني بزرگ

روز جمعه دونالد ترامپ رئيس جمهور امريکا مدعي شد که ناو جنگنده یواس‌اس باکسر یک پهپاد ایرانی را که به آن نزدیک شده بود پس از چندین پیام هشدار هدف قرار داد. پنتاگون نيز بدون اشاره به ايراني بودن پهپاد از هدف قرار گرفتن يک پهپاد خبر داد و البته روز جمعه سرتيپ پاسدار ابوالفضل شکارچی، سخنگوی ارشد نیروهای مسلح با تکذيب اين ادعا اعلام کرد که هيچگونه گزارشي دال بر مقابله عملیاتی ناو یواس‌اس باکسر با پهپادهای ایرانی گزارش نشده است.  عباس عراقچي معاون وزیر امور خارجه نیز در توئیتی نوشت ایران هیچ پهپادی را در تنگه هرمز از دست نداده است. عراقچی همچنین به طنز گفت نگرانیم آمریکا یکی از پهپادهای خودش را (در تنگه هرمز) به اشتباه سرنگون کرده باشد.
هر چند ادعاي دروغ ترامپ مبني بر هدف قرار دادن پهپاد ايراني به تنهايي قابل تحليل بوده و کارشناسان در اين ارتباط تحليل هايي از جمله بازسازي وجهه امريکا پس از هدف قرار گرفتن پهپاد جاسوسي فوق پيشرفته گلوبال هاوک امريکايي در حريم هوايي ايران ارائه کرده اند اما به نظر مي رسد اين ادعا در ارتباط با چند ادعاي ديگر که از نيويورک شنيده مي شود در يک بسته تحولات مرتبط با هم تحليل پذير است.
يکي از اين گزارش ها مربوط به انتشار اين ادعا از سوي بسياري از رسانه هاي غربي از جمله نيويورک تايمز وگاردين مبني بر اينکه محمدجواد ظريف پيشنهاد کرده که ايران حاضر است در ازاي لغو تحريم ها، پروتکل الحاقي را که در حال حاضر هم داوطلبانه آن را اجرا مي کند امضا نمايد.
گزارش ديگر حاکيست که رند پل, سناتور جمهوری خواه که خودش را به عنوان نمایندهِ بی سر و صدای ترامپ در امور ایران پیشنهاد کرده است, قصد دارد با ظريف ديدار وگفتگو کند و رسانه هاي غربي با تمرکز بر اين گزارش، سعي کرده اند ميان اين رويداد احتمالي با وقايع منجر به ديدار ظريف با جان کري در دوره دولت اوباما که منجر به برجام شد تشابه ايجاد نمايند.
هم زمان بر اساس گزارش گاردين محمدجواد ظريف گفته است: "بر این باورم که ما چند دقیقه با یک جنگ فاصله داشتیم. احتیاط بر اوضاع غالب شد و ما در حال جنگیدن نیستیم".  اگر اين سخنان به راستي گفته هاي  ظريف باشد به اين معني که او سعي کرده است به نوعي با ستودن ترامپ، ادعاي او را مبني بر اينکه ماه گذشته از حملات به ايران پس از سرنگون شدن پهپاد امريکايي منصرف شده،  قبول کرده و آن را عقلاني  توصيف نمايد. حال آنکه مي دانيم بعيد است ظريف اين نکته ساده را نداند که ترامپ پيش از صدور فرمان حمله بايد عواقب آن را مي سنجيد نه بعد از صدور حمله.
گزارش ديگر مربوط به رونق اقتصادي ايران و افزايش ارزش پول ايران در مقابل دلار و تاکيد کارشناسان بر بي اثر بودن تحريم ها وشکست رويکرد فشار حداکثري دولت ترامپ عليه ايران است که در اين زمينه مي توان به گزارش بلومبرگ در خصوص افزايش 30 درصدي ارزش ريال در برابر دلار اشاره کرد يا گزارش بانک جهاني که بر مثبت شدن رشد اقتصادي ايران درسال آتي تاکيد مي کند.
از سويي روشن شدن قدرت پاسخگويي ايران در مقابله نظامي با امريکا روشن کرد که دولت ترامپ ديگر هيچ گزينه اي براي مقابله با ايران ندارد و تحريم ها نيز که در حال بي اثر شدن است و آن هم در حاليکه ايران گزينه هاي بسياري چون نگاه به داخل، خود کفايي وتوجه به توليد ملي و دهها گزينه ديگر از جمله تقويت روابط با روسيه وچين در پيش روي دارد.
در چنين شرايطي به نظر مي رسد روندي در حال شکل گيري است که ممکن است به عقب نشيني ترامپ از تحريم هاي و توافق ديگري با ايران منجر شود که شايد بندهاي غروب هسته اي طولاني تر ونظام بازرسي ها تقويت شود.
اينکه ترامپ روز جمعه در مورد توافق هسته ای ایران گفت: «این یک توافق کوتاه مدت است و نمی توان توافقی کوتاه مدت با یک کشور داشت بلکه ما نیازمند توافقی ۱۰۰ ساله با ایران هستیم. در واقع پس از چند سال آنها به ساخت سلاح هسته ای نزدیک تر خواهند شد و این غیر قابل قبول است." دراين چارچوب ارزيابي مي شود.
در چنين شرايطي اکنون مي توان ادعاي ترامپ مبني بر هدف قرار دادن پهپاد ايراني را تحليل کرد. در واقع ترامپ با اين ادعاي دروغ سعي کرده است حيثيت خود را در برابر هدف قرار گرفتن پهپاد گلوبال هاک در حريم هوايي ايران بازسازي و پيروزي موهومي براي خود دست و پا کند و آنگاه  به يک عقب نشيني بزرگ در برابر ايران تن دهد. به ويژه اينکه او به زمان انتخابات رياست جمهوري امريکا نزديک مي شود.

 

------------------------------------

رضا محمدمراد