پناهگاه های بدون پناه در برابر فاجعه های سرخ

به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، صبح روز چهارشنبه 29 خردادماه بود که با یکی از گروه های طبیعت گرد برای سفر یک روزه به شبه جزیره میانکاله با وسعت بیش از ۶۸ هزار هکتار همراه شدم  ، در مسیر گشت وگذار با طبیعت گردها در  ذخیره ‌گاه طبیعی تالاب بین‌المللی میانکاله متوجه شدم آنها از یک طرف دوست داشتند تا کوچکترین ردپایی از خود در طبیعت به جا نگذارند و از طرف دیگر، شوق دیدن مناظر و چشم اندازهای طبیعی از بزرگترین آرزوهایشان بود. 

طبیعت گردها در مسیر هم از مناظر طبیعی لذت می بردند هم بطری و شیشه  را جمع آوری می کردند و هم خاکستر به جامانده را کاملا خاموش می کردند. این دوستداران طبیعت معتقدند همین چیزهای کوچک فاجعه سرخ عظیمی را به راه می اندازد. اندکی از این گپ و گفت ها نگذشته بود که به دلیل آتش سوزی و حفظ جان گردشگران خواسته شد هر چه زودتر میانکاله را ترک کنند.

داغ فاجعه سرخ بر تالاب بین المللی میانکاله 

ساعت 13 روز چهارشنبه دود غلیطی محوطه پناه گاه حیات وحش میانکاله را در بر گرفته بود، محیط بانان منطقه با لوازم اطفای حریق بسیار بسیار ناچیز و خراب سریع دست به کار شدند ، بومیان منطقه زاغمرز و روستاهای اطراف با دیدن وسعت حریق مثل همیشه به کمک محیط بانان آمدند و برای اطفای حریق به مساحت 400 هکتار دست به کار شدند. حریق شعله می کشید و گونه های گیاهی و جانوری در سهل انگاری انسان ها در حال سوختن بودند .

یکی از بومیان منطقه میانکاله که با بیل و کلنگ در حال اطفای حریق بود ، گفت: این سومین بار است در سه ماه گذشته منطقه میانکاله دچار حریق شده است مگر می شود با این امکانات حریق را در کمترین زمان مهار کرد.

بهرامی یکی از دوستداران طبیعت در میانکاله می گوید : انجمن مردم نهاد دوستدار طبیعت زاغمرز مسیرهایی که گردشگران و مسافران می روند را بازرسی می کند و بارها مشاهده کردیم خاکستر همچنان روشن است. اومی گوید : وجود بطری‌ های شیشه‌ای آب معدنی هم در منطقه می ‌تواند از علت‌ های وقوع آتش سوزی باشد، زیرا برخورد آفتاب به بطری می‌ تواند این آتش را ایجاد کند.  

طالبی یکی از محیط بانان منطقه هم می گوید : حریق ابتدا در وسعت کمی رخ می دهد اما به دلیل دسترسی نداشتن به امکانات و تجهیزات اطفای حریق آتش زبانه می کشد و در میانکاله گسترش می یابد. 

مهار فاجعه سرخ پس از ۱۲ ساعت  

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان بهشهر گفت: آتش سوزی در پناهگاه حیات وحش میانکاله شهرستان بهشهر در منطقه‌ای بین میان قلعه و کانال خزینی  ، پس از ۱۲ ساعت آتش سوزی مهار شد.

رضا زمان احمدی افزود:  طولانی شدن اطفای حریق به دلیل دسترسی نداشتن سریع به تجهیزات سبب شد تا گونه های گیاهی و جانوری زیادی از بین برود.او وسعت منطقه آتش سوزی را ۴۰۰ هکتار و پوشش گیاهی آن را ۳۰ درصد انار وحشی و ۷۰ درصد سازیل و تمشک اعلام کرد.

ممنوعیت ورود گردشگر به منطقه گردشگری میانکاله!  

حسینعلی ابراهیمی مدیرکل حفاظت از محیط زیست مازندران می گوید: پناهگاه و زیستگاه حیات وحش میانکاله با توجه به نداشتن مدیریت صحیح پسماند‌ها ، وقوع آتش سوزی‌ها و وجود خطر آسیب رسیدن به زیستگاه پس از حادثه آتش سوزی حساس شده است ، به همین منظور ورود گردشگران و طبیت گران به پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی میانکاله از ۱۳ تیرماه تا اطلاع ثانوی ممنوع شده است. او افزود: با فراهم کردن امکانات حفظ ظرفیت‌های زیستی منطقه، امیدواریم بتوانیم شرایط مطلوبی برای بازدید علاقه‌مندان به میانکاله فراهم کنیم.

قصه تکراری حریق در پناهگاه های حیات وحش

قصه آتش سوزی در پناهگاه های حفاظت شده مازندران در این مدت فقط به میانکاله ختم نمی شود در همین پنج ماه گذشته روزی نبود که گزارش آتش سوزی در دیگر نقاط  حفاظت شده محیط زیست مازندران نداشته باشیم .

از حریق در منطقه حفاظت شده سیاه بیشه بنویسم یا ازآتش سوزی در منطقه قلعه پلنگان میانکاله یا آتش سوزی در مراتع منطقه گدوک و یا  در پارک ملی کیاسر  یا شعله ور شدن آتش در منطقه عباس آباد . قصه فاجعه سرخ در کمربند سبز حفاظت شده مازندران سر دراز دارد ...

یک قرن زمان برای احیای عرصه‌های طعمه آتش سوزی

داوودی رئیس اداره جنگلداری منابع طبیعی و آبخیز داری مازندران می گوید: کارشناسان منابع طبیعی معتقدند گونه‌های درختی مهم جنگل‌های مازندران عبارت از بلند مازو، ممرز، آزاد، افرا، نارون (ملج و اوجا)، زبان گنجشک، راش، نمدار و انجیلی هستند که مهم‌ترین گونه‌های حفاظتی آن شامل شمشاد، سفید پلت و سرخدار  است. این گونه‌ها به علت آتش سوزی با خطر جدی مواجه هستند. اومی گوید: بنا به نظر کارشناسان منابع طبیعی برای احیای عرصه‌های طعمه آتش سوزی، حداقل ۱۰۰ سال زمان می‌برد.

داوودی معتقد است ؛ علاوه برتغییر شرایط آب وهوایی وکم آبی و خشکسالی، کاهش فتوسنتز، افزایش فرسایش، کاهش نفوذپذیری خاک، اثرات مخرب زیست محیطی و همچنین خسارات وارده در بخش گردشگری از جمله مضرات آتش سوزی در مراتع و جنگل‌ها است.

رئیس اداره جنگلداری منابع طبیعی و آبخیز داری مازندران می گوید: ۹۵ درصد آتش سوزی‌های کشور به علت عامل انسانی و به طور مشخص بی احتیاطی رخ می‌دهد و باید در این زمینه آموزش‌های لازم به مردم داده شود.

پایان قصه آتش سوزی ها با اجرای طرح جامع اطفای حریق 

دبیر مخاطرات زیست محیطی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران به اجرای طرح جامع اطفای حریق بر اساس برنامه ششم توسعه با مشارکت سازمان جنگل‌ها و محیط زیست اشاره کرد و افزود: اجرای این طرح به دلیل تامین نشدن اعتبار تاکنون محقق نشده است.

غفاری نیا با بیان اینکه با اجرای طرح اطفای حریق خسارت در پناهگاه‌های حفاظت شده محیط زیست استان به حداقل خواهد رسید گفت: یکی از معضلات محیط بانان در هنگام آتش سوزی فرسودگی ادوات اطفای حریق در استان است.

مازندران ۹۰۰هزار هکتار جنگل و مرتع دارد و پارسال ۱۹۵هکتار از جنگل‌های استان بر اساس آتش سوزی خسارت دیدند، حال باید دید این طرح جامع کمک حال محیط بانان و پناه گونه های جانوری پناهگاه های حفاظت شده محیط زیست می شود یا تراژدی غم بار کباب شدن و ریشه به تیشه طبیعت زدن ادامه خواهد داشت...

نویسنده :آتنا رستمی آله خیلی