"درب" همچنان بر پاشنه پوپولیسم می‌چرخد

نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا همچنان برای کسب آراء بیشتر به اعلام وعده‌ها و شعار‌های انتخاباتی پوپولیستی و عوام گرایانه متوسل می‌شوند.
سناتور برنی سندرز نامزد دموکرات برای انتخابات ریاست جمهوری سال دو هزار و بیست آمریکا وعده داد ده میلیون خانه در آمریکا احداث خواهد کرد.
وی در سخنرانی دیروز خود اعلام کرد همه بدهی های دانشجویان به دولت را لغو می کند که درقالب وام های دانشجویی بوده است. او از تلاش ویژه برای پایان دادن به معضل بیکاری در آمریکا نیز سخن گفت.
این وعده‌ها و شعار‌های انتخاباتی در حالی مطرح می‌شود که آمریکا و جهان همچنان از پیامد‌های خطیر سیاست‌های پوپولیستی ترامپ رنج می‌برد و انتقادات از وی در این زمینه بیش از پیش افزایش یافته است.
به گزارش امروز روزنامه واشنگتن پست یکی از نشانه های شاخص سیاست خارجی ترامپ نفرت از کارشناسان و افراد حرفه ای و بی علاقگی به تاریخ یا سیاست های گذشته است. وی زمانی که در دوره تبلیغات انتخاباتی در معرض این سئوال قرار گرفت که در سیاست خارجی با کدام کارشناسان رایزنی می کند گفت ”رایزن و مشاور اصلی من، خود من هستم.“ بر اساس این گزارش "سیاست هایی هم که ما از اوکراین گرفته تا خاورمیانه شاهد هستیم نتیجه و پیامد مستقیم پیروز شدن احساسات بر عقل و هوش و فائق آمدن خواسته های شخصی بر منافع ملی است. مقاومتی هم که در سیاست های آمریکا در هفته های اخیر شاهد آن بوده ایم نتیجه شورش کارشناسانی است که از بی نظمی موجود به ستوه آمده اند."
بر اساس گزارش این روزنامه آمریکایی مارتین ایندیک - که تقریبا همه سمت های ارشد را در بخش سیاست های خاورمیانه در دولت آمریکا در اختیار داشته است - در فارن افرز به بی نظم و ترتیب بودن سیاست‌ها و برنامه‌های ترامپ اشاره کرده و توضیح داده است که چگونه دولت ترامپ در موارد متعدد ضمن نادیده گرفتن نظرات کارشناسان منطقه ای، سیاست های دیرین و قدیمی را کنار گذاشته و این تصور را داشته است که رویکرد عاری از دانش او باعث به دست آمدن نتایجی جدید و نوآورانه خواهد شد. ایندیک می گوید که در واقع دولت به اندازه ای درک اندکی از خاورمیانه دارد که تلاش های آن عموما به ناکامی منتهی شده است.
ایندیک افزود: ”تقریبا سه سال از زمان شروع ریاست جمهوری ترامپ، وی چیزی برای نشان دادن تلاش های خود در زمینه مقابله با ایران یا پیشبرد صلح در خاوررمیانه ندارد. برعکس، تلاش های وی باعث تشدید مناقشه میان ایران و اسرائیل، قهر کردن فلسطینی ها، حمایت از جنگی بی پایان و بحرانی انسانی در یمن و شکاف دائمی در میان اعضای شورای همکاری خلیج (فارس) شده است.“
بنا به گفته ایندیک "رویکرد اولیه ترامپ در کره شمالی این بود که ضمن اعزام سه ناو هواپیمابر به نزدیک مرزهای این کشور، آن را تهدید به ”خشم و آتشی که هیچ جا دیده نشده است“ کند. ظرف چند ماه وی نشستی را با کیم جونگ اون برگزار کرد و به تمجید از وی پرداخت و گفت که عاشق وی است. وی تمرینات نظامی مشترک را با کره جنوبی لغو و ادعا کرد که این تمرینات بیش از حد هزینه دارد و ظاهرا تمایل خود را به خارج کردن نظامیان آمریکا از این کشور نشان داد. از آنجایی که کره شمالی هرگز اقدام متقابلی در برابر امتیازدهی های آمریکا از خود نشان نداد این رابطه عاشقانه به زودی متوقف شد." بر اساس این دیدگاه "سیاست آمریکا در برابر ایران نیز به همان اندازه بی نظم و ترتیب است. ترامپ ضمن نادیده گرفتن نظر وزرای دفاع و امور خارجه خود، از توافق هسته ای ایران خارج شد و سپس از طریق تشدید تحریم ها و معرفی سپاه پاسداران این کشور به عنوان سازمانی تروریستی، فشارها را علیه تهران افزایش داد. تهران نیز در واکنش به این اقدام آمریکا ضمن نقض کردن برخی از محدودیت های هسته ای این توافق، دست به اقداماتی در خاورمیانه زده است از ساقط کردن پهپاد آمریکایی گرفته تا - بنابه گفته ایندیک- حمله به نفتکش ها در خلیج فارس و هدف قرار دادن تاسیسات نفتی سعودی. ترامپ در مقابله با این اقدامات ایران، ضمن امتناع از تلافی جویی نظامی، ایده دیدار با رئیس جمهور ایران را نیز مطرح کرد. تنش ها نیز در واقع در حال تشدید شدن است و نشانه ای از حل و فصل آنها دیده نمی شود."
حال سوال این است با وجود عواقب ناخوشایند سیاست‌ها و برنامه‌های پوپولیستی ترامپ آیا درب رقابت‌های انتخاباتی آمریکا - آنها از جانب نامزد دموکرات‌ - و آینده این کشور همچنان بر پاشنه دیدگاه‌های پوپولیستی می‌گردد؟ یا اینکه دموکرات‌ها تنها در تبلیغات و برای عبور از سد دیدگاه‌های پوپولیستی ترامپ به این دیدگاه‌ها متوسل شده‌اند و بعد از پیروزی در انتخابات این شعار‌ها و وعده‌ها را کنار خواهند گذاشت؟
در هر حال سندرز در تجمع دیروز انتخاباتی اش گفت: "بنده بیش از هر زمان دیگری آماده هستم به تشکیل دولتی کمک کنم که مبتنی بر اصول عدالت، عدالت اقتصادی، عدالت نژادی، عدالت اجتماعی و عدالت زیست محیطی است. به بیان ساده باید بگویم بنده بار دیگر به عرصه بازگشته ام. ما می خواهم همه بدهی های دانشجویان را لغو کنیم. ما برنامه خاصی هم برای مسکن داریم که با اجرای آن، صندوقی ایجاد خواهد شد که از آن برای ساخت حدود ده میلیون آپارتمان و خانه در سراسر کشور استفاده خواهد شد. این برنامه مشکل بی خانمانی را در آمریکا ریشه کن خواهد کرد".
سندرز سناتور هفتاد و نه ساله آمریکایی سه هفته پیش دچار حمله قلبی شد و با وجود توصیه پزشکان برای سپری کردن دوره استراحت روز گذشته بار دیگر فعالیت های انتخاباتی اش را با حضور در یک تجمع انتخاباتی در نیویورک شروع کرد.

-------------------------------------------------------
عبدالرضا خلیلی
­