افزایش اختلاف میان امارات و عربستان در یمن

آقای علی اصغر خاجی، در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا وسیما، با بیان اینکه امارات سالیانه ۱۶ میلیارد دلار و عربستان روزی ۲۰۰ میلیون دلار در یمن هزینه کرده اند، گفت: اختلاف و شکاف میان امارات و عربستان در موضوع تجاوز به یمن روز به روز بیشتر می‌شود و ملت یمن پیروز نهایی خواهند بود. 

دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی، درباره تحولات سیاسیِ یمن بعد از گذشت پنج سال از تجاوز به این کشور از سوی ائتلاف سعودی، گفت: از آغاز بحران در یمن، ایران اولین کشوری بود که طرح صلح را به دنیا ارائه کرد.
وی با اشاره به طرح صلح جمهوری اسلامی ایران مبنی بر اینکه مسئله یمن فقط باید از طریق گفتگو‌های سیاسی و مشارکت تمامی احزاب و قبایل یمنی حل و فصل شود، افزود: ایران همواره معتقد بوده که بحران یمن راه حل نظامی ندارد؛ اما این مواضع جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار نگرفت و برخی از کشور‌های منطقه صریحاً به ما اعلام کردند که ظرف سه یا چهار ماه موضوع یمن را به شکل نظامی یکسره می‌کنند.
دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی با بیان اینکه از ادعای این کشور‌ها پنج سال می‌گذرد، ادامه داد: هم اکنون شاهد یک فاجعه انسانی بسیار وحشتناک از کشتار تا بیماری وبا، مالاریا، قحطی و محاصره یمن از لحاظ غذایی و دارویی هستیم.
آقای خاجی با مقایسه شرایط امروز یمن با گذشته، اضافه کرد: مردم یمن با دست خالی در قحطی و محاصره توانستند مقاومت کنند و اکنون از لحاظ میدانی دارای برتری هستند.
دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی، خاطر نشان کرد: علی رغم اینکه سالانه ده‌ها میلیارد دلار از سوی عربستان و امارات هزینه جنگ در یمن شده است، اما امروز می‌بینیم که سعودی‌ها و اماراتی‌ها در وضعیت میدانی بسیار متزلزلی قرار دارند؛ علاوه بر آن در صحنه سیاسی نیز امروز جامعه بین الملل بعد از پنج سال همان صحبت ایران را مطرح می‌کند که مشکل یمن باید از طریق سیاسی حل و فصل شود.
وی با اشاره به نشست استکهلم، یاد آورد شد: در این نشست میان دولت مستعفی منصور هادی و جنبش انصارالله توافقاتی انجام شد؛ اما عربستان با پیمان شکنی، توافق را اجرا نکرد و این موضوع موجب نگرانی جامعه بین المللی شد.
آقای خاجی با تاکید بر حسن نیت جنبش انصارالله در اجرای تعهداتش در توافق استکهلم، گفت: انصارالله با پایبندی به توافقات به عمل آمده به صورت یک طرفه از سه بندر رأس عیسی، الحدیده و الصلیف عقب نشینی کرد و سازمان ملل و جامعه بین المللی و کشور‌های مختلف از ابتکار عمل انصارالله استقبال کردند؛ اما متأسفانه طرف مقابل به جای همراهی، کارشکنی خود را ادامه داد و تاکنون گام متقابل را برنداشته است.
وی با اشاره به عملیات پهپادی یمنی‌ها در آرامکو، تصریح کرد: انصار الله یمن با توقف یک جانبه عملیات نظامی آمادگی خود را برای برقراری آتش بس اعلام کرد؛ اما طرف مقابل تاکنون بار‌ها زمان اجرای اقدام خود را به تعویق می‌اندازد؛ گرچه طبق آخرین اطلاعات، مذاکرات ادامه و احتمال پیشرفت در آن هم وجود دارد؛ اما در یک جمع بندی چه به لحاظ سیاسی چه به لحاظ میدانی می‌توان گفت، وضعیت مقاومت مردم یمن در شرایط بسیار بهتری قرار دارد و امیدواریم این توافق و آتش بس نیز به نتیجه برسد تا یک گام به گفتگو‌های سیاسی نزدیک‌تر شویم.

دستیار ارشد وزیر خارجه در امور ویژه سیاسی درباره مذاکرات صلح یمن و طرح چهار ماده‌ای جمهوری اسلامی ایران نیز افزود: طرح ایران مبنی بر آتش بس، رفع محاصره، ارائه کمک‌های انساندوستانه، از سرگیری گفتگو‌های یمنی ـ یمنی و تشکیل حکومت فراگیر است.
آقای خاجی ادامه داد: در خصوص مذاکرات استکهلم، متاسفانه طرف‌های مقابل به تعهداتشان عمل نکردند و علی رغم اقدامات یک جانبه انصارالله پیشرفتی از طرف مقابل به چشم نمی‌خورد، در سایر زمینه‌ها نیز در مورد آتش بس مذاکرات سعودی و یمنی‌ها در حال انجام و کمیته‌هایی را تشکیل دادند و احتمال اینکه به توافق برسند منتفی نیست؛ بنابراین باید ببینیم در روز‌های آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد.
دستیار ارشد وزیرخارجه در امور ویژه سیاسی همچنین تصریح کرد: در مذاکرات صلح جنوب هم نشست‌هایی در سطح جنوبی ها، دولت مستعفی هادی و ... در جده و ریاض برگزار شده است و دو طرف روز شنبه در ریاض با حضور عربستان و امارات به توافق رسیدند.
وی درباره مذاکرات ایران با طرف‌های اروپایی درباره بحران در یمن نیز اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران با اروپایی‌ها و همچنین کشور‌های مختلفی در سطح جامعه بین الملل گفتگو‌های وسیعی را داشته و نشست‌های مشترکی را با کشور‌های چهارگانه اروپایی موسوم به EU۴ برگزار کرده است.
آقای خاجی با تاکید بر تلاش ایران برای حل بحران یمن، افزود: جمهوری اسلامی ایران همواره تلاش کرده تا از طریق برقراری ارتباط مستقیم بین رهبری انصارالله و کشور‌های مختلف، صدای مردم یمن را به گوش جهانیان برساند و از این طریق ایران توانسته به بهبود موقعیت مردم یمن در صحنه سیاسی و بین المللی کمک کند.
دستیار ارشد وزیرخارجه در امور ویژه سیاسی درباره برخی از پیام‌ها از ریاض به تهران مبنی بر آمادگی این کشور جهت مذاکره با ایران، گفت: من هم این خبر را شنیده ام، اما شواهد محکمی مبنی بر اینکه سعودی‌ها تغییر روش داده باشند و بخواهند از طریق مذاکره، مسائل حل و فصل کنند ندارم؛ در این مورد احساس می‌کنم سعودی‌ها احتیاج به زمان دارند تا سیاست‌های فعلی خود را که نه به نفع خودشان و نه به نفع منطقه است تغییر دهند و وارد فضای جدید شوند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا می‌تواند این پیام‌ها به شکست عربستان و سیاست هایش در یمن ارتباطی داشته باشد، گفت: اگر از سعودی‌ها محرمانه پرسیده شود، اعتراف خواهند کرد که سیاست هایشان در یمن شکست خورده؛ اما متأسفانه دولت سعودی حاضر نیست از سیاست‌های شکست خوردۀ خود در یمن دست بردارد و به تداوم آن‌ها علی رغم هزینه‌های بسیار سنگینی که به مردم یمن و مردم منطقه تحمیل شده است، اصرار دارد؛ معتقدم ممکن است تغییر سیاست‌های سعودی با تأخیر انجام شود؛ ولی راهی جز این ندارد که در یمن تغییر روش دهد.
آقای خاجی در مورد اختلاف میان امارات و سعودی درباره یمن نیز خاطرنشان کرد: از زمان تشکیل ائتلاف، این دو کشور در کنار هم شروع به کشتار مردم یمن کردند؛ اما به نظر می‌رسد هر چقدر زمان می‌گذرد فاصله میان این دو کشور بیشتر می‌شود؛ شاید یکی از دلایل آن این است که اماراتی‌ها در حال پذیرش این واقعیت هستند که سیاست هایشان در یمن موفق نبوده است و با توجه به این موضوع، به دنبال تغییر در رفتارشان هستند.
دستیار ارشد وزیرخارجه در امور ویژه سیاسی تصریح کرد: عامل دیگری که می‌تواند در تغییر رفتار امارات موثر باشد این است که مقامات یمنی به امارات اخطار داده اند که این کشور مقابل تهاجم‌ها به یمن از پاسخ یمنی‌ها مصون نخواهد بود.
وی خاطر نشان کرد: عامل سوم، جنوب یمن است که در این منطقه نیرو‌های تحت فرماندهی امارات با عملیات نظامی تمامی نیرو‌های طرفدار سعودی و دولت هادی را به عقب راندند و یک برخورد سنگین نظامی با آن‌ها داشته اند و عملاً مزدوران تحت فرماندهی دو کشور در یک رویارویی نظامی با یکدیگر قرار گرفتند، علاوه بر آن، امارات به وضوح به دنبال جدایی جنوب حرکت می‌کند.
آقای خاجی ادامه داد: عامل دیگر اینکه، امارات سالیانه ۱۶ میلیارد دلار و عربستان روزی ۲۰۰ میلیون دلار به جز تلفات انسانی، در یمن هزینه کرده اند و به نظر می‌رسد یک شکافی بین آنان در حال شکل گیری است و حالا اماراتی‌ها زودتر تحت تأثیر این شرایط ناموفق خود قرار گرفته اند و شاید عربستانی‌ها با یک فاصله زمانی بیشتر بخواهند به این نقطه برسد؛ اما در نهایت معتقدیم عربستانی‌ها نیز راهی جز تغییر مسیر ندارند.
دستیار ارشد وزیرخارجه در امور ویژه سیاسی درباره نقش سازمان ملل و نماینده ویژه در امور یمن هم گفت: ما همواره از نقش سازمان ملل حمایت کرده ایم و کمک کردیم که بتواند در مسئولیت خود موفق شود؛ اما بدیهی است میزان موفقیت آن‌ها بستگی به همکاری طرف‌های درگیر دارد؛ به طور مثال ابتکار عملی که در استکهلم با همکاری سازمان ملل شکل گرفت علی رغم همکاری انصارالله به علت همکاری نکردن عربستان سعودی ناموفق بوده یا مثلاً پیشنهاد اعلام آتش بس یک طرفه انصارالله که مورد حمایت سازمان ملل نیز قرار گرفت به علت همکاری نکردن سعودی‌ها با وجودِ تلاش‌های نماینده سازمان ملل تاکنون به سرانجام نرسیده است؛ بر همین اساس اقدامات سازمان ملل در بحران یمن تاکنون با موفقیت همراه نبوده است.
آقای خاجی درباره دیدار اخیرش با آقای عبدالسلام مذاکره کننده ارشد و سخنگوی انصارالله نیز گفت: ما با انصار الله در تماس هستیم و همواره از آنان حمایت‌های سیاسی و معنوی کرده ایم و در کنار مردم یمن در سال‌های بسیار سخت کنار آنان بوده ایم و خواهیم بود تا به اهداف خود برسند؛ همچنین در سفری که آقای عبدالسلام به تهران داشت با وی مشورت‌های دوره‌ای داشته ایم و این گفتگو‌ها استمرار خواهد داشت؛ اما راجع به آینده یمن مطمئن باشید که ملت یمن پیروز خواهد بود.