جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان: بایدها و نبایدها

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز همدان، جشنواره ای که روزهای  شاد و پرنشاطی را برای کودکان به ارمغان آورده بود. کودکانی و نوجوانانی که آینده سازان کشور ما هستند و بر ماست تا ضمن حفاظت و حراست از آنان، در زمینه آموزش و بروز استعدادهای آنان بیش از پیش کوشا باشیم.
تئاتر یکی از هنرهایی است که در کودکان به عنوان یک ابزار مهم در تقویت خلاقیت و یادگیری آموزه های فرهنگی شناخته می شود و هم اکنون با توجه به هجمه‌های فرهنگی دشمنان، برگزاری چنین جشنواره‌هایی فرصت مناسبی برای آموزش نکات مهم فرهنگی و تربیت اسلامی به کودکان است.
" جشنواره بیست و ششم تئاتر کودک و نوجوان " با همه نقاط ضعف و قوت به ایستگاه پایانی رسید که باید با همفکری و همت بیشتر برای دوره بعد به رفع و تقویت آنها پرداخت .

شکوه شادی در مراسم افتتاحیه جشنواره
یکی از نکات مثبت برگزاری جشنواره ، افتتاحیه عمومی با حضور پرشور کودکان، نوجوانان و خانواده های آنان بود .بخش جذاب مراسم افتتاحیه، حضور عروسک های غول پیکر در طول مراسم بود که شادی کودکان را دو چندان می کرد .
برگزاری اینگونه مراسم ها، موجب نشاط و شادابی در کودکان که آینده سازان جامعه هستند می شود که باید برای استمرار آن بیشتر تلاش کرد.هرچند باید به این نکته هم توجه داشت که برای ساعت مناسب برگزاری مراسم باید برنامه ریزی بهتری می شد .

 

" علی خالقی " و " امیر حسین رضاییان " که به همراه خانواده هایشان برای شرکت در مراسم افتتاحیه به پیاده راه بوعلی همدان آمده بودندبا گله مدی در مورد زمان برگزاری مراسم افتناحیه گفتند:"کمی از برنامه های افتتاحیه به تاریکی هوا برخورد و خیلی از بچه ها برای ادامه مراسم به خانه هایشان رفتند".
" آقای رستمی "یکی از روزنامه نگاران استان همدان که برای پوشش خبری مراسم آمده بود هم در این مورد گفت : "اگر زمان افتتاح مراسم صبح بود حضور بیشتر بچه ها و خانوادههایشان شکوه بیشتری به مراسم می بخشید ".

 

رشد ۲۰ درصدی متقاضیان شرکت در جشنواره بیست و ششم
یکی از نکات مثبت این دوره از جشنواره با دوره‌های قبل، رشد ۲۰ درصدی آثار متقاضی شرکت در جشنواره بیست و ششم است.
به گفته "مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان" در این دور از جشنواره 303 اثر ارسال شد که تعداد آثار نسبت به جشنواره بیست و پنجم، 20 درصد افزایش داشته است .

 

"احمدرضا احسانی" گفت :" ۵۲ نمایش در دوره بیست و ششمین جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان اجرا ‌شد که آثار خارجی از ۷ کشور اسپانیا ، ایتالیا (۳ اثر)، آرژانتین، یونان، تاجیکستان، فرانسه و بلژیک بود".

برگزاری تئاتر در مناطق محروم و کم برخوردار
از نکات مثبت دیگر جشنواره تئاتر می توان به اجرای نمایش در حاشیه شهر و مناطق کم برخوردار اشاره کرد.
در زمان برگزاری جشنواره، 20 گروه تئاتر خیابانی درمناطق کم برخوردار و روستاها به اجرا نمایش پرداختند، نمایش هایی که شور و نشاط را برای کودکان این مناطق به ارمغان آورد و موجب شد خاطره های خوبی برای کودکان به یادگار بگذارد.همچنین در چند شهرستان، نمایش‌هایی برای خردسالان، کودکان و نوجوانان به اجرا درآمد و کودکان در این مناطق با طی مسافت کم، در کنار همسالان خود به شادی پرداختند .

 

"امیر علی" که نمایش " موش آوازه خوان "را در شهر خود ( کبودراهنگ ) دیده بود با شادی فراوان گفت : "از چند روز قبل از برگزاری جشنواره با همکلاسی های خود قرار گذاشته بودیم برای دیدن نمایش ، به سالن تئاتر بیایم .که آمدیم و از دیدن این نمایش یاد گرفتم بهداشت را رعایت کنم ".

 

خانم "رستگار" معلم کلاس اول ، که دانش آموزان کلاس خود را در نوبت صبح برای دیدن اجرای نمایش "کودک و آرزو‌های بافتنی" به سالن تئاتر آورده بود گفت : "خیلی خوشحالم که تئاتر، در شهر ما (بهار) هم اجرا شد" .
به گفته خانم رستگار، کودکان با نمایش ارتباط بسیار خوبی برقرار می‌کنند و از آن درس می‌گیرند، بنابراین باید از این هنر به عنوان فرصتی برای آموزش مفاهیم زندگی در قاب تصویر به کودکان استفاده کرد.
در کنار نکات مثبتی که در این دوره از جشنواره شاهد بودیم باید به برخی از نکات ضعف این جشنواره هم اشاره کنیم. پر واضح است که برطرف کردن نقاط ضعف و تقویت نکات مثبت می تواند در پربار کردن جشنواره در دوره های بعد موثر باشد.

 

تخصصی تر کردن تولید نمایش‌های کودک و نوجوان
آنچه که باید در پذیرفتن آثار جشنواره در دوره های بعد به آن توجه شود ، تولید آثار نمایشی برای حوزه کودک و نوجوان با نگاهی تخصصی تر است .
" محسن پورقاسمی" کارگردان تئاتر در این زمینه می گوید:" مهمترین و بهترین متخصص و مشاور تئاتر در حوزه کودک ، خود کودکان و نوجوانان هستند".
وی معتقد است اگر از خود کودکان و نوجوانان در ساخت نمایش استفاده شود اثرگذاری بیشتری خواهد داشت .
یکی از کارشناسان حوزه کودک و نوجوان هم معتقد است :"تئاتر کودکان قالب هنری جداگانه ای دارد و باید به آن تخصصی نگاه کرد".
خانم بهنام خو می گوید: "دیدن تئاتر مناسب سن کودکان، نه تنها در شادی و هیجان آنان تاثیر گذار است بلکه در شکل‌گیری شخصیت آنان هم نقش بسزایی دارد".

 

"آقای فریدونی" کارشناس حوزه ارتباطات هم تئاتر را راهی برای انتقال مفاهیم و آموزش به کودکان می داند و می گوید :"باید برای دوره های بعد جشنواره آثاری انتخاب شودکه در زمینه آموزش به کودکان و نوجوانان تخصصی تر باشد" .
"علی" 12 ساله که برای دیدن یکی از نمایش های این دوره از جشنواره به " مجتمع شهید آوینی" آمده بود هم گفت: "این نمایش مناسب سن من نبود و من هیچ پیامی از دیدن این نمایش دریافت نکردم ".

 

 

کارگاه آموزشی حلقه مفقوده جشنواره بیست و ششم
"قطب‌الدین صادقی" داور بخش کودک جشنواره تئاتر کودک و نوجوان در حاشیه برگزاری تئاتر در مجتمع شهید آوینی همدان با بیان اینکه یکی از ویژگی‌های جشنواره خوب، برگزاری کارگاه‌های آموزشی و تکنیکی است می گوید : "باید در حاشیه برگزاری جشنواره، کارگاه‌های آموزشی هم برگزار می شد" .

 

این "پیشکسوت تئاتر " معتقد است : "با برگزاری کارگاه آموزشی در زمان برگزاری جشنواره، هنرمندان می توانند تحت آموزش اساتید بزرگ تکنیک‌های نو و روش‌های تازه را فرا بگیرند".
"وحید ایمانی" بازیگر تئاتر هم با بیان اینکه کارگاه‌ها و نشست‌های آموزشی می تواند در روند رشد و توسعه آموزش نمایش موثر باشد، خواهان توجه بیشتر مسئولان فرهنگی به این امر شد .
وی گفت: "با برگزاری کارگاه های نمایشنامه نویسی می شد به کودکان و نوجوانان علاقمند در این حوزه آموزش های خوبی ارائه کرد".

 

جشنواره ای بین المللی اما در سطح استانی
برگزاری جشنواره‌هایی در سطح بین‌المللی و همچنین ملی موجب می‌شود تا ظرفیت های گردشگری استان همدان بیش از پیش شناخته و موجب توسعه گردشگری شود" .
یکی دیگر از نقدهایی که می توان به برگزاری بیست و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر داشت تبلیغ کم در سطح استانی و تبلیغ بیش از پیش حامیان برگزاری این جشنواره بود.تبلیغات کم و نامناسب موجب شد تا این جشنواره فقط در سطح استانی باقی بماند و بیشتر به تبلیغ حامیان برگزاری این جشنواره پرداخته شود .بیشتر تابلوهای شهری، بنرها و بیلبوردها در استان و سالن های برگزاری تئاتر، به تبلیغ محصولات حامی برگزاری این جشنواره پرداخت تا خود جشنواره.

 

"آقای رحمانی " از کارشناسان رسانه که به همراه فرزند خود برای تماشای چند تئاتر به جشنواره آمده بود در این زمینه گفت : " در تبلیغات این دوره از جشنواره فقط به پخش چند تیزر در شبکه استانی بسنده شده بود" .
وی به این نکته هم اشاره کرد که در پوسترهای جشنواره لگو تبلیغ حامی جشنواره از لگو جشنواره تئاتر بزرگتر و پر رنگ تر بود که باید بیشتر به آن توجه می شد ، نکته ای که مسئولان برگزاری جشنواره باید بیشتر به آن توجه می کردند تا این رویداد بین المللی، فرصتی می شد برای معرفی بیش از پیش همه توانمندیهای این استان نه فقط محصولات یک کارخانه .

 

جشنواره تئاتر فرصتی برای معرفی ظرفیت های گردشگری استان
در استان همدان بیش از هزار و 20 اثر تاریخی، طبیعی و گردشگری تاکنون به ثبت ملی رسیده که برگزاری اینگونه جشنواره‌ها، فرصتی برای معرفی ظرفیتهای گردشگری است .
"خانم جمشیدی" کارشناس رسانه با بیان اینکه استان همدان از قابلیت‌های کم‌نظیر گردشگری برخوردار است می گوید: " برپایی این قبیل جشنواره‌ ها با حضور میهمانان داخلی و خارجی راهی برای رسیدن به اهداف توسعه گردشگری است".
وی با تأکید بر اینکه رونق گردشگری نیاز به برنامه ریزی دارد معتقد است: "می توان با پخش فیلم کوتاه، برشور و بازدید میدانی میهمانان خارجی و داخلی از مناطق گردشگری استان برای این اهداف گام برداشت" .
آقای "مظاهری" از فعالان حوزه فرهنگی استان همدان هم با ابراز خرسندی از برگزاری جشنواره تئاتر در همدان می گوید : "هر میهمان خارجی، یک سفیر فرهنگی برای معرفی چهره واقعی ایران به جهان است" .

 

خرید بلیط فقط از طریق اینترنتی
یکی دیگر از مشکلاتی که می توان در برگزاری بیست وششمین جشنواره تئاتر به آن اشاره کرد خرید بلیط از طریق اینترنتی بود .
این روش فروش بلیط موجب شد تا خانواده های بسیاری که سواد رسانه ای بالایی ندارند، کودکانشان پشت درهای سالن تئاتر بمانند و نا امید از دیدن تئاتر و با خاطره تلخ به خانه برگردند.
"خانم موسوی" مدیر یکی از مدارس حاشیه شهر همدان هم با انتقاد از روش فروش بلیط جشنواره در این زمینه گفت : "خیلی از بچه های مدرسه ما، خانواده هایشان از سواد کافی برخوردار نیستند و این روش فروش بلیط روش درستی نبود" . وی معتقد است هر چند این روش نظم زیادی به سالنهای نمایش داده بود اما مسئولان برگزاری می توانستند از چند طریق بلیط بفروشند .
به نظر می رسد باید برای دور بعد جشنواره، مسئولان برگزاری، چند روش فروش بلیط در نظر بگیرند تا دیدن تئاتر مختص کودکان خاص نشود" .
کلام آخر
جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان، 20 سال از عمر خود را در همدان سپری کرده و اکنون که به پختگی رسیده و این خطه فرهنگی را به عنوان قطب تئاتر کودک و نوجوان در کشور کرده، باید بیش از پیش با پرورش استعدادهای نو و بهره گیری از ظرفیت های بالقوه فرهنگی و اجتماعی استان ، برای ترویج فرهنگ ایرانی اسلامی و رشد خلاقانه کودکان و نوجوانان گام بردارد.
باید توجه داشت، با مهندسی صحیح می توان از ظرفیت فرهنگی به نحو مطلوب استفاده وهمدان را به عنوان پایلوت برگزاری برنامه های فرهنگی و هنری کودک و نوجوان در آسیا معرفی کرد.