حفاظت فعال از حریم شهری با اقدامات ایجابی

به گزارش خبرگزاری صدا و سيما به نقل از روابط عمومی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران در این جلسه پس از ارائه طرح حریم باغ توسط مشاور طرح و ارائه دریافت دیدگاه‌های افراد صاحب نظر در حوزه حفاظت فعال از حریم پایتخت؛ معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران گفت: ما در حوزه شهرسازی اقداماتی انجام می‌دهیم که در آن رابطه مشاور و کارفرما خیلی محدود است، به همین دلیل مشاور نمی‌تواند نظر همه ذی نفعان را کسب کند.
عبدالرضا گلپایگانی افزود: به همین دلیل تصمیم گرفتیم اگر درون شهرداری موضوع با اهمیتی مطرح است، حتماً نظر همه کسانیکه درگیر مساله هستند، گرفته شود تا مشاور بتواند از پیشنهادی که داده است، دفاع کند.
معاون شهردار با بیان اینکه هدف اصلی ما در این نشست عرضه این پیشنهاد به صاحب نظران این موضوع است، گفت: قرار است ما این رویکرد را در سایر زمینه‌ها نیز داشته باشیم.
وی افزود: در مصوبات طرح جامع رویکرد صیانت هوشمند و فعال از حریم شهر تهران مطرح است؛ چون با قراردادن دوربین و پاسبان در هکتار به هکتار حریم نمی‌توانیم آن را حفظ کنیم و اگر این روش جواب می‌داد پهنه‌های جنوب تهران حفظ می‌شد.
وی افزود:، اما شاهد هستیم که در عمل سوداگری زمین و بورس بازی زمین و مستغلات آنقدر قدرتمند است که با این شیوه، حفاظتی قابل کنترل نیست که در نتیجه ما به هدف پاسداشت و نگهداری و نگهبانی از حریم نخواهیم رسید بنابراین لازم است به گونه‌ای دیگر به مساله حریم نگاه کنیم.
گلپایگانی گفت: به همین منظور کار روی بحث ساختاری حریم توسط مشاور در دستور کار قرار گرفته است.
وی افزود:رویکرد حفاظت فعال با بررسی نیاز‌های خدماتی شهر و ظرفیت‌های موجود تلاش می‌کند نیاز‌ها را تأمین کند، اما اصل و اساس کار، باید حفاظت از حریم باشد، بر این اساس اگر بدانیم با اقدامی در حریم به اصل و اساس رویکرد، که حفاظت از حریم است، آسیب می‌رسد؛ نباید این کار را بکنیم.
معاون شهردار گفت: در دهه هفتاد تصور می‌شد حریم قلک شهر است و هر چیزی اضافه بود باید در حریم نگهداری شود، در حالی که نوع بهره برداری و حفاظت و استفاده باید جور دیگری باشد، چون جنس حریم از جهت توسعه و ساخت و ساز و نگهداشت با داخل محدوده فرق دارد.
وی بیان کرد: ما باید ببینیم برای حفظ و نگهداری حریم چه باید بکنیم؟ اینکه هیچ کاری نکنیم منجر به حفظ و صیانت و نگهداری نمی‌شود. اما باید مراقب سمت دیگر ماجرا هم باشیم تا مثل مساله باغات نشود. چون در مساله باغات اجازه دادیم صاحبان ملک در سطح اشغال سی درصد ده طبقه بسازند. در حالی که این کار باعث قطع قنات‌ها و ریشه‌های درختان شد و سایه اندازی ساختمان بر روی باغ‌ها اثر منفی گذاشت.
گلپایگانی گفت: هزینه کلانی در کمربند سبز حاشیه تهران می‌شود، اما آیا این کمربند سبز هدفمند است و کسی راجع به پوشش گیاهی، مسیر‌های دسترسی، نوع استقرار و نگهداری آن مطالعه‌ای کرده است.
وی افزود:باید ببینیم آیا با خود کمربند سبز برخورد علمی تری می‌توانستیم بکنیم؟ در واقع اگر بخواهیم بدون مطالعه کاری را انجام دهیم، صرفاً هزینه‌ای را به مدیریت شهری تحمیل کرده ایم.
معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران تأکید کرد:وقتی از حفاظت از محیط صحبت می‌کنیم، فرقی نمی‌کند که این محافظت داخل تهران باشد یا حومه، شمال کشور باشد یا جنوب کشور. چون ما همگی بر هم تأثیر داریم و از لحاظ کار و فعالیت هم پیوند هستیم.
وی با بیان اینکه هنوز نمی‌دانیم پیشنهادی که برای حفاظت از حریم در قالب طرح «حریم باغ» داده شده، درست و دقیق هست یا خیر، گفت: ما تجربه‌هایی داریم که می‌توانیم به آن‌ها رجوع کنیم. مثلاً می‌دانیم اگر مجموعه فرهنگی ورزشی ارتفاعات توچال نبود حتماً بالای ولنجک هم ساخت و ساز می‌شد. در واقع وجود توچال باعث کنترل و حفظ محیط شده است. وی افزود: این تجربه و تجربه‌های مشابه آن نشان می‌دهد اگر در جایی ما اقدام ایجابی انجام دادیم واین اقدامات به مصلحت ملی توجه داشته و منطقی باشند، می‌توانند به حفاظت از حریم کمک کنند. اما زمانی که جا‌هایی که موضوع را رها کرده ایم، اتفاق‌های نامبارکی افتاده است. مثلاً در فاصله بین اسلامشهر و تهران، چندین روستا با سرعت زیادی در حال تبدیل به شهر هستند. تصویب قانون در مجلس شورای اسلامی باعث تعریف یک حریم قابل حفاظت می‌شود.

عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران
حفاظت از حریم شهری باید فعالانه و هوشمندانه است
عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران گفت: در موضوع حفاظت فعال از حریم شهر تهران باید به چهار موضوع ساختاری، عملکردی، حقوقی و مدیریتی توجه کنیم.
به گزارش روابط عمومی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران، خانم زهرا نژاد بهرام در دومین نشست علمی- تخصصی معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران با عنوان «حریم باغ، الگوی حفاظت فعال در حریم شهر تهران» افزود: درباره موضوع‌های حقوقی باید
مالکیت زمین‌های واقع در حریم مشخص باشد، یعنی اگر تملکی هم صورت نمی‌گیرد، باید در قالب تفاهمنامه‌ای چندجانبه این وضعیت مشخص بشود.
وی گفت: جذب سرمایه گذار زمانی اتفاق می‌افتد که اسنادی وجود داشته باشد که براساس آن بتوانیم ظرفیت سرمایه گذاری در حریم را ایجاد کنیم. این تفاهمنامه با وزارت دفاع، منابع طبیعی یا مالکان خصوصی یا هر مالک دیگری باید تنظیم شود.
نژادبهرام گفت: موضوع دیگر این است که برای مثال اراضی عباس آباد به این دلیل قابلیت اجرای طرح پیدا کرد، چون قانون مجلس را داشت، در حالیکه اگر قانون شهرداری را داشت مسلماً دچار جرح و تعدیل می‌شد. پس ما باید موارد قانونی را در نظر بگیریم. ضمن اینکه باید در نظر داشت ساختار حاکمیتی ما با ساختار حکمرانی محلی ما فاصله بسیار جدی دارد و مفهومی با عنوان کالای محلی در ادبیات سیاسی حکمرانی ایران معنا ندارد و ما هر کالایی داریم، کالای ملی است.
وی تاکید کرد: در نتیجه تصویب قانون در مجلس شورای اسلامی باعث تعریف یک حریم قابل حفاظت می‌شود.
نژادبهرام با بیان اینکه در حوزه مدیریتی موافقم موضوع پروژه‌ای دیده شود، گفت: در قالب یک ماده واحده امکان تعریف ساختار وجود دارد تا یک حوزه مدیریتی نسبت به انجام پروژه‌های اینچنینی در هر نقطه از حریم شهر تهران اقدام کند، مدیریتی که از جنس حفاظت فعالانه و هوشمندانه است نه پیشگیرانه.
عضو شورای شهر گفت: حفاظت پیشگیرانه نه تنها باعث حفظ حریم نمی‌شود، بلکه توسعه آن هم از جنس توسعه نابهنگام و نامتوازن و غیر قابل استفاده خواهد بود.
وی افزود: مورد بعدی بحث عملکردی است که در آن باید دید اتصال طرح با منابع داخلی چگونه است، چون یکی از ویژگی‌های حریم پارک‌ها این است که بتوانند اتصالشان را با منابع سبز داخلی بزرگ مقیاس حفظ کنند.
نژاد بهرام گفت: مورد بعدی بحث ساختاری است که باید بتواند حوزه عملکردی خودش را با توجه به طرح‌های متعددی که در این حوزه داریم، معنادار کند. در نتیجه اگر بتوانیم کانون‌های عملکردی مان را در قالب ظرفیت‌های ساختاری تعریف کنیم، احتمال رسیدن به اهدافی که برای حفاظت از حریم داریم، بالا می‌رود.
وی تأکید کرد: برای حفاظت از حریم شهر تهران نیازمند استفاده از ظرفیت طرح هایی، چون حریم پارک هستیم، اما باید ساز و کار لازم آن فراهم شود.