رونق و آبادانی در آبادی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز زنجان، روستا در شیب تند کوه آرام گرفته، دانه های سپید برف است که گلابر را یک رنگ کرده است .

وارد روستا که می شوی میدانی کوچک قرار دارد،دخترک خندانی که با دستان کوچکش مشغول درست کردن آدم برفی شده و شال گردنش را به گردن برفی او می آویزد، پسرک های پرانرژی و شادابی که گلوله های برف را به یکدیگر نشانه می گیرند و با هر ضربه، خنده هایشان بیشتر می شود

افتاب هنوز فرصت  نکرده است  گرمای خودرا به روستای تاریخی گلابر  پهن کند

چند پیرمرد درکنارتخته سنگی نشسته ومشغول گپ و گفت هستند و البته آماده برای پاسخ به سوالات تازه واردها از انها سراغ بی بی نثا را میگیرم نشانی  کارگاه  بی بی  سر راست است. بعدازگذار ازکوچه های برفی روستا به کارگاه  بی بی نثا رسیدم .

بی بی 80 ساله که گرمی و سردی روزگارروچشیده به استقبال می آید، کارگاه اش گرم است وما راب ا یک چایی داغ مهمان میکند شغله های آبی رنگ بخاری وروهایی سخت گذشته برای بی بی خاطره ای بیش نیست .

با دیدن تنورهای قد ونیم قد درداخل کارگاه سرصحبت بازمی شود.

بی بی نثا میگوید: 15 ساله ام بود توانستم یک کوزه سفالی بسازم ،دراین سالها صدها تنوروظرف و سفالی درست کردم ودرامدخوبی هم دارم .

اینجا تنوراشتغال گرم است

درکناربی بی نثا 6بانوی روستا هم دست به کارند وتنورهای سفالینه وانواع ظروف سفالی می سازند

لیلابانوی جوانی است که درکناربی بی برای خود استادکاری شده و کمک خرج  همسراست و ماهانه    4تا 5 تنور میسازد.

تنورهای سفالی این روزها راهی خانه باغ‌ها ونانوایی‌های سنتی میانه ،کرج ،مازندران ، رشت و تهران می‌ شود

و تنها کارگاه بی بی نیست که فعال است بلکه  4 کارگاه دیگردرروستای گلابرفعال است که چرخ اقتصادی روستارا میچرخاند 

امینی دهیار روستای گلابر می گوید:شیوه سنتی ساخت این تنورها موجب شده ، مسئولان روش تولید این نوع تنوررا به ثبت ملی برسانند.

بعد از حرفهای دهیار با رئیس سازمان صنایع دستی میراث فرهنگی و گردشگری  استان  تماس گرفتم و در خصوص ثبت ملی تنور سنتی گلابر سوال کردم .

ارجمند  با تایید این خبر میگوید: نون و مهارت تنور سازی روستای گلابرشهرستان ایجرود  موجب این صنعت جزمیراث فرهنگی ناملموس کشورثبت شود

او میگوید:با ایجاد کارگاههای ساخت تنور و ظروف سفالی در روستای گلابر زنجان به طور متوسط برای  200مستقیم  و غیر مستقیم  شغل ایجاد شود

در هر کارگاه خانگی سالیانه بیش از 100  تنور ساخته و روانه بازار می شود. که با فروش هر تنور بین ۸۰ هزار تومان تا یک میلیون تومان عایدشان می شود.

ارجمند میگوید : توسعه کارآفرینی و ورود روستاییان به بازار تولید کالا ، رونق بنگاه های خرد اقتصادی و افزایش اشتغال را در پی دارد.

موقع رفتن است در هنگام خداحافظی برای بی بی مشتری آمد  ایستادم تا خریدش تمام شود  او  از اهالی روستای گوزلدره است  می گوید: برای  خرید  تنور به گلابر  امده  و رشته های روستای گوزلدره در تنورهای بی بی است که  سرخ و ترد می شود .

به همراه  علی اقا مشتری بی بی راهی گوزل دره می شویم

عطردلنشین رشته‌های روستای گوزلدره  از دورهم به مشام میرسد.علی اقا می گوید:این روز‌ها پای جوان‌ها هم به پای تنور رشته پزی باز شده است .

 در ورودی روستا چند کارگرمشغول جابه جایی   کارتن های رشته  از مغازه به خودرو هستند.

علی اقا ما را به کارگاه  تولیدی رشته  اقای سلیمی می برد .

کارگاه حاج محمد علی سلیمی  یکی ازمجهزترین کارگاه های تولید رشته درگوزلدره است . اوبه همراه 3 پسرش 20 سالی هست که چراغ تولید رشته را در این روستا روشن نگه داشتند

او میگوید: با رونق صنعت رشته بری در این روستا روز به روز کارگاه‌های خالی پر می‌شود از افرادی که روزی برای کار روستا را ترک کرده بودند.وبا رونق کارگاهها  100خانوار به روستا بازگشتند

اکبراقا  30پسربزرگ، حاجی   که تنورار  روشن میکند میگوید:رشته‌های تولیدی ما  علاوه بر تامین بازار زنجان، راهی شهر‌های کردستان، اصفهان، شیراز، تهران و تبریز می‌شوند.و به صورت سوغات به  ترکیه و تاجیکستان میفرستیم .

حالا 150کارگاه بزرگ و کوچک در گوزلدره فعال است که  انواع رشته خوراکی را تولید وبرای 

300نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم شغل پایدار ایجاد کرده است .

از بین روستاهایی که دست بافته هایشان زبانزد است فرش آهنین روستایی بید گینه شهرت جهانی دارد

بعدازخداحافظی ازاهالی روستای گوزلدره راهی روستایی بید گینه میشویم .

روستایی که تاروپوراقتصادشان خوب به دارا قالی هایشان گره خورده وصدای دفه بردارقالی تنها صدای آشنایی است که هر روزدر روستای 370 خانواری بیدگینه می‌پیچدهنرمندان این روستا سالانه 700 متر مربع فرش دستباف تولید می‌کنند، محصولی که برای عبوراز بازار‌های خلیج فارس اکنون بازار‌های آمریکایی و اروپایی را به تسخیر خود در آورده است.

خاله سکینه گیس سفید روستاست  از کودکی پشت دار قالی است و3 داماد و سه عروس دارد  می گوید : تاکنون  100 تخته فرش یا بلکم بیشتر بافته ام  و و از فروش ان  هم برای خود خیلی  طلا خریدم  با خنده ادامه میدهد : فقط بری جهیزیه  دخترم  کمی از پس اندازم را هزینه کردم .و مقدار یهم برای دامادی پسرم ..مابقی هرچه با عروسانم درامد کسب میکنیم برای  خومان پس انداز میکنیم  تا  روز مبادا  دست گیر همسرانمان باشیم  .

کربلایی کاظم همسر خاله سکینه که در حال دم کردن چایی برای مهمانان است میگوید: من  دامدار هستم  و  البته  تابستان هم  گندم خوبی برداشت میکنم  .

با نگاه کردن به خانه زیبایی خاله سکینه  که با وسایل  لوکس وگران قیمت  تزیین شده بود با خود میاندیشم که  چه خوب  که روستاها حالا  انقدر اباد شده  که  خانه هایشان هیچ تفاوتی با خانه های  شهری ندارد

من خوشنود از وضع مالی خوب خاله  به سراغ دهیار میروم.اقای معصومی که خود وخانواده اش  فرش افشار می بافند میگوید: بافت فرش 6 متری، 7یا 8 ماه  طول می کشد که به طور میانگین  17میلیون تومان به فروش میرسد.

او میگود: روستای ما از همه امکانات برخوردار  است ،چندین سال قبل  دختران مجبوربودند ترک تحصل کنند ولی حالا شرایط تغییر کرده، مدرسه  داریم و دختران درکنار کمک به مادرانشان در بافتن فرش درسشان را هم میخوانند .

همسر اقای معصوصی کار بافتن فرشش را بعداز 7  ماه پایان رسانده ،ازاهل خانه میخواهد در پایین آوردن دارقالی به او کمک کنند .

دراین هنگام با خود می اندیشم که چقدر روستاهایمان اباد شده  در کنار ارامش و سکوت روستا نه تنها از  امکامات  اب، برق، گاز،تلفن و اینترنت برخودارند بلکه به شغل پایدار هم  رسیدند و دیگرطالب آمدن به شهرها نیستند.

در راه امدن به شهر سری به  کارگاههای مسگر ی روستای 380خانواری الاچمن میزنم انجا هم جوانان  دست به تولید هستند  10کارگاه  که کارگاه  ماهانه  10میلیون تومان درامد دارد.

وردوی شهر زنجان  که رسیدیم کامیونی بزرگ در میدان بسیج زنجان بساطی پهن کرده بود که  نظرمان راجلب کرد نزدیک تر که رفتیم مجسمه هایی کوچک و بزرگ  زیبا با رنگ و لعاب طبیعی که  هر رهگذری را وسوسه میکرد  گذری حداقل یه نگاهی بینیدازد .

چند  خانم  و اقا در اطراف  مجسمه ها دایره واردر کنار کامیون گذاشته شه بود ایستاده بودند  و در حال   چانه زنی برای تخفیفی بیشتر بودند که  در نهایت فروشنده  با رضایت چند  مجسمه  شیر و عقاب و گلدون را به آنها فروخت .

خودرا به راننده معرفی کردم  و از اوسوال کردم  این مجسمه  ها  ساخت کجاست ؟

مرد جوان  گفت : روستایی ما قزل بلاغ است در 120کیلیومتری زنجان ،روستامون 330 خانوار دارد که کار اصلی 80 درصد آنها مجسمه سازی هست  .

شماره  تلفن دهبار را  ازمردجوان گرفتم تا اطلاعات بیشتر ازروستای قزل بلاغ و کارگاه های  مسجمه سازی کسب کنم  .

ودرتماس با دهیاربا کمال تعجب  متوجه شدم  دهیار یک خانم است  .خانم  بیگدلی  26 ساله  دراکنون در  دانشگاه زنجان دکترا جغرافیای میخواند فهیمیدم  که این روستا چقدر باهمین مجسمه  ها جانی دوباره گرفته  است .او که ساکن روستا است میگوید :130 کارگاه خانگی مشغول تولید و ساخت انواع مجسمه هستند که نقشه  و طرح های مجسمه ها را اهالی از همدان و تهران تهیه می کنند و روزانه 7 هزار و 800 مجسمه را در کوره های خانگی ساخته و به بازار مصرف عرضه می کنند.

مجسمه سازی از 40 سال پیش با ابتکار علی بیگدلی پدردهیار جوان آغاز شده است و از آن سال تاکنون مجسمه سازی در این منطقه رونق گرفته است .

با رضا بیگدلی رییس شورای روستای قزل بلاغ هم صحبت کردم اوهم گفت : میانگین درآمد هر خانوار در هر ماه یک میلیون و 200 تا یک میلیون و 500 هزار تومان است .

بیگدلی گفت : تولیدات این روستا علاوه بر عرضه به بازار استان زنجان به استانهای سیستان و بلوچستان ، کردستان ، قم ، اصفهان ، یزد و شیراز صادر می کنند.

یوسفی مدیر تعاون کاروفاه اجتماعی استان درباره اشتغال پایدار روستاها میگوید: از 910 روستای استان 700 روستا  دارای شغل پایدارند .

یوسفی سرانه تسهیلات پرداختی برای ایجاد هر فرصت شغلی در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات را به ترتیب ۶۱.۶ میلیون تومان، ۱۶.۵ میلیون تومان و ۵۳ میلیون تومان اعلام میکنه .

مدیر کل تعاون روستایی زنجان هم میگوید: 64 تعاونی درروستاهای زنجان فعال هستند .

نوری میگوید: 266 میلیارد تومان از زمان اجرای طرح توسعه اشتغال روستایی به چهارهزارو 457 نفر تسهیلات  کم بهره پرداخت شده است .

او ادامه داد: بردن صنایع به روستاها و تبدیل روستا به کارگاه های صنعتی بزرگ یا کوچک بهترین محیط  را برای اقتصاد مقاومتی واقتصاد درون ‌زا مهیا کرده و موجب ماندگاری روستاییان درروستاها شده است .

تولید نان بستی در روستای چاپوق با اشتغالزایی 200 نفر ،نوغان داری در روستای ونسر طارم با اشتغالزایی 100نفر،نمندبافی در روستای شیت،با اشتغالزایی 60نفر،انگشترسازی در روستای اسپاس ابهربا اشتغالزایی 100نفر ،سفالگری در روستای  قلتوق با اشتغالزایی 150نفر ،کارخانه  ماسه شویی روستای ارکویین با اشتغالزایی 100نفروتولید انواع پوشاک در روستای دوتپه سفلی با اشتغالزایی 900نفر نمونه ای موفق از رونق تولید و اشتغال در روستاهای استان زنجان است .

روستا رگ حیات هر کشوری است، رگ‌هایی که خون تولید در آن جاری است و تداوم حیات هر روستا، تضمینی است برای حیات کل کشور.

روستاهنوزهم تداعی‌کننده عشق وصفا است،همدلی اهالی،وتلاشی که هرصبح با صدای ارام بخش طبیعت بی بی نثا ها و خاله سکینه ها آغاز میکنند ودرپاکی و صمیمیت چرخ تولید روستاها را به گرمی میچرخانند.

نویسنده : مریم محمدی

.